Εξώφυλλο

Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός

Ρητορεία και ρητορική στην αρχαιότητα

της Χρυσάνθης Τσίτσιου-Χελιδόνη

ΣΤ2.1. Αρχαιογνωστικές πηγές

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Περιέχει μια σύντομη εισαγωγή για τις απαρχές και την εξέλιξη της ρητορικής τέχνης στην αρχαιότητα και βιογραφικά σημειώματα για τους γνωστότερους ρήτορες της κλασικής εποχής (Αντιφών, Ισαίος, Λυσίας, Ισοκράτης, Δημοσθένης, Υπερείδης, Αισχίνης, Λυκούργος).

 

ΨΗΦΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Στην Αρχαία Ελληνική Γραμματολογία του Φ.Ι. Κακριδή, από τη σειρά «Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση», αντλούμε πληροφορίες για τη ρητορεία και τη ρητορική, τους εκπροσώπους και τα έργα τους κατά την κλασική εποχή, την ελληνιστική εποχή και την ελληνορωμαϊκή εποχή.

 

CLASSICS / MODERN & CLASSICAL LANGUAGES, LITERATURES & CULTURES

Στο τμήμα Κλασικών σπουδών του Πανεπιστημίου του Κεντάκι, στην ενότητα Resources & Links υπάρχει ένα πλούσιο και διδακτικά αξιοποιήσιμο γλωσσάρι ρητορικών όρων (Glossary of Rhetorical Terms), οι οποίοι έχουν σημανθεί ως ξεχωριστοί σύνδεσμοι και με τη σειρά τους οδηγούν σ' ένα περιεκτικό ορισμό και σε ενδεικτικά παραδείγματα από την κλασική γραμματεία.

 

KIRKE. KATALOG DER INTERNETRESSOURCEN FÜR DIE KLASSISCHE PHILOLOGIE

Πλούσια αρχαιογνωστική πύλη του διαδικτύου, η οποία καλύπτει ένα ευρύτατο πεδίο αρχαιογνωστικών θεμάτων σε όλους τους τομείς της κλασικής φιλολογίας και των ακαδημαϊκών σπουδών. Στη θεματική ενότητα Antike Autoren (βλ. υποενότητα «Historiographie und Rhetorik») συγκεντρώνεται εκτενής βιβλιογραφία για τον Ισοκράτη έως το 1998 περίπου.

 

MÉDITERRANÉES

Στην πολυσχιδή αυτή αρχαιογνωστική πύλη για τους πολιτισμούς της Μεσογείου, η ενότητα Arts et techniques και ειδικότερα το κεφάλαιο L'art de la rhétoriqueαναφέρεται στην τέχνη της ρητορικής και περιέχει συνδέσμους προς τη Ρητορική του Αριστοτέλη, τους πλατωνικούς διαλόγους Φαίδρο και Γοργία, που απηχούν τις απόψεις του Πλάτωνα για τη ρητορική τέχνη, και προς λατινικά θεωρητικά κείμενα περί ρητορικής (σε γαλλική μετάφραση).

 

NAVICULA BACCHI

Ιδιαίτερα πλούσιος δικτυακός τόπος για την ελληνική και λατινική γλώσσα, προσανατολισμένος στις εκπαιδευτικές ανάγκες των κλασικών σχολείων της Γερμανίας. H θεματική ενότητα Stilistik/Rhetorik είναι αφιερωμένη στη θεωρία της ρητορικής τέχνης και περιέχει έναν αλφαβητικό κατάλογο ρητορικών όρων, ρητορικούς τρόπους, σχήματα λόγου, σχήματα διανοίας και στρατηγικές λόγου, όλα δοσμένα με σύντομους και περιεκτικούς ορισμούς στα γερμανικά, χωρίς όμως παραπομπές στα αρχαία κείμενα. Στη θεματική ενότητα Griechisch Lektüre, κάθε όνομα αρχαίου συγγραφέα ή ποιητή από τον αλφαβητικό κατάλογο αποτελεί σύνδεσμο προς το έργο του ή τμήμα του έργου του που παρατίθεται στο πρωτότυπο και σε γερμανική μετάφραση. Έτσι, ενώ παρατίθενται μόνο μικρά αποσπάσματα από λόγους του Αισχίνη, υπάρχουν δύο πλήρεις λόγοι του Λυσία (Ὑπὲρ τοῦ Ἐρατοσθένους φόνου ἀπολογία και Περὶ τοῦ μὴ δίδοσθαι τῷ ἀδυνάτῳ ἀργύριον), ο Α΄ Ὀλυνθιακὸς του Δημοσθένη και εκτενή αποσπάσματα από λόγους του Ισοκράτη.

 

NOMOI. BIBLIOGRAPHY ON ANCIENT GREEK LAW

Συγκεντρώνει οργανωμένη θεματικά επιστημονική βιβλιογραφία σχετικά με την ιστορία του δικαίου της αρχαϊκής και κλασικής περιόδου (ανά ρήτορα, νομοθέτη, νομικές κατηγορίες κλπ.). Προσφέρει επίσης συνδέσεις με εξειδικευμένα ηλεκτρονικά περιοδικά και άλλες σχετικές δικτυακές πηγές (συμπεριλαμβανομένου και ενός γλωσσαρίου νομικών όρων).

 

PEITHO'S WEB

Στον δικτυακό αυτό τόπο, που είναι αφιερωμένος στη ρητορική, στη λυρική ποίηση και στη φιλοσοφία, περιλαμβάνονται οι βίοι ρητόρων από τους Βίους του Πλούταρχου (Αντιφών, Ανδοκίδης, Λυσίας, Ισοκράτης, Ισαίος, Αισχίνης, Λυκούργος, Δημοσθένης, Υπερείδης, Δείναρχος), αγγλική μετάφραση του Περί ύψους του Λογγίνου, αγγλική μετάφραση αποσπασμάτων του Αλκιδάμαντα, ρήτορα και μαθητή του Γοργία, αγγλική μετάφραση λόγων του Ισοκράτη και ένα χρονολόγιο της ζωής του, αγγλική μετάφραση του Περί ύφους του Δημητρίου, αγγλική μετάφραση της Τέχνης ποιητικής του Ορατίου, αγγλική μετάφραση της Ρητορικής του Αριστοτέλη. Το παραπάνω υλικό συμπληρώνεται επιπλέον με σχετική βιβλιογραφία και συνδέσμους.

 

RHETORICAL THEORY

Στην ιστοσελίδα αυτήν συγκαταλέγονται θέματα που άπτονται της ρητορικής τέχνης καθώς και σύνδεσμοι προς επιπρόσθετο υλικό, λ.χ. τον Σωκράτη, τη μέθοδό του και το τέλος του, τον Πλάτωνα και τις απόψεις του για τη ρητορική, τον Αριστοτέλη και τη Ρητορική του. Επίσης, απαντούν σύνδεσμοι για ειδικότερα θέματα ρητορικής (π.χ. τα προγυμνάσματα, η θέση της ρητορικής στην εκαπίδευση), οι ρήτορες (βλ. Ανδοκίδης, Αντιφών, Ισοκράτης) και ενδεικτικά ρητορικά σχήματα.

 

SILVA RHETORICAE: THE FOREST OF RHETORIC

Πρόκειται για έναν χρήσιμο οδηγό όρων και θεμάτων της κλασικής και αναγεννησιακής ρητορικής. Περιλαμβάνει έναν κατάλογο θεμάτων (με παρουσίαση και παραδειγματική ανάλυση) και έναν ξεχωριστό αλφαβητικό κατάλογο όρων· και οι δύο κατάλογοι περιέχουν εξαντλητικούς δεσμούς που συνδέουν τα επιμέρους θέματα. Εναλλακτικά, προσφέρεται η δυνατότητα χρήσης της ενσωματωμένης μηχανής αναζήτησης.

 

STANFORD ENCYCLOPEDIA OF PHILOSOPHY

Στον δικτυακό αυτόν τόπο ο χρήστης βρίσκει μια διαφωτιστική εισαγωγή στον Πλάτωνα και σχολιασμό στα κείμενα που αναπτύσσουν τις απόψεις του για τη ρητορική και την ποίηση (δηλ. στον Ίωνα, την Πολιτεία, τον Φαίδρο και τον Γοργία). Αξιοσημείωτα είναι ακόμη η σχετική βιβλιογραφία και οι σύνδεσμοι προς τα πρωτότυπα κείμενα μέσω της ψηφιακής βιβλιοθήκης του Perseus.

 

THE CENTER FOR THE HELLENIC STUDIES

Στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard στη θεματική ενότητα Discussion Series στο κεφάλαιο Athenian Law βρίσκουμε αξιόλογο υλικό που αφορά στο αθηναϊκό νομικό σύστημα, όπως άρθρα, ένα εκτενές γλωσσάρι ρητορικών όρων, αρχαιολογικά ευρήματα που σχετίζονται με τα δικαστήρια, εργοβιογραφίες των μεγάλων ρητόρων της αρχαιότητας, ένα χρονολόγιο και συνδέσμους προς ψηφιακές βιβλιοθήκες και άλλες δικτυακές πηγές.