ΙΕΡΑΚΑΣ ΚΑΙ… ΙΕΡΑΚΑΣ

(πουλί, γεράκι)

Δύο ήρωες είναι γνωστοί με αυτό το όνομα, και οι δύο μεταμορφώθηκαν σε γεράκι. (Εικ. 831) Ο πρώτος εμπλέκεται στην ιστορία του Δία και της Ιώς, ο δεύτερος είναι ένας πλούσιος κτηματίας.

Όταν ο Δίας διέταξε τον Ερμή να κλέψει τη μεταμορφωμένη σε αγελάδα Ιώ από τον πανόπτη Άργο, στάθηκε αδύνατο να το κάνει κρυφά, γιατί ο Ιέρακας φανέρωσε το σχέδιο. Έτσι, ο Ερμής αναγκάστηκε να σκοτώσει τον φύλακα της Ιώς, για να πετύχει τον στόχο του. (Εικ. 1032, 1033) Είναι πολύ πιθανό ότι οι θεοί μεταμόρφωσαν τον Ιέρακα στο ομώνυμο πουλί, αν και δεν υπάρχει σαφής αναφορά στις πηγές (Απολλόδ. 2.1.3).

Ο δεύτερος Ιέραξ είναι πλούσιος κτηματίας στη χώρα των Μαριανδυνών στα ΒΑ παράλια της Βιθυνίας, γύρω από την ποντιακή Ηράκλεια, δίκαιος και επιφανής. Τον πλούτο του τον όφειλε στη Δήμητρα, την οποία τιμούσε και για την οποία ίδρυε ιερά. Εκείνη τον αντάμειβε με ευφορία γης. Κάποτε, στην Τρωάδα έπεσε πείνα εξαιτίας της οργής του Ποσειδώνα, γιατί οι κάτοικοι κάποια στιγμή παρέλειψαν από αμέλεια τις πρέπουσες θυσίες. Ο θεός όχι μόνο κατέστρεψε τους καρπούς της Δήμητρας αλλά έστειλε και ένα πελώριο κήτος από τη θάλασσα εναντίον τους. Οι Τρώες προσέφυγαν στον Ιέρακα για βοήθεια και εκείνος τους πρόσφερε άφθονη τροφή, σιτάρι και κριθάρι. Η οργή του Ποσειδώνα για την ακύρωση της τιμωρίας μεταφέρθηκε στον Ιέρακα· τον μεταμόρφωσε σε γεράκι και του άλλαξε τον χαρακτήρα, «γιατί, ενώ αγαπήθηκε πάρα πολύ από τους ανθρώπους, τον έκανε να μισηθεί πάρα πολύ από τα πουλιά και ενώ, εμπόδισε πολλούς ανθρώπους να πεθάνουν, τον έκανε να σκοτώσει πολλά πουλιά» (Αντ. Λιβ., Μετ. 3).