ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας 

Δημιουργία της ελληνιστικής κοινής 

Νίκος Παντελίδης (2007) 

Στα επίθετα η κλιτική μορφολογία ακολούθησε την εξέλιξη της μορφολογίας των ουσιαστικών. Eπικράτησε δηλαδή και εδώ η ίδια τάση εξομάλυνσης με τις ίδιες συνέπειες όσον αφορά τον περιορισμό των ισοδύναμων επιθημάτων. Tα επίθετα σε -ός, , -όν δεν υπέστησαν σημαντικές αλλαγές, πέρα από τις γενικότερες που αφορούσαν την εξαφάνιση του δυϊκού και τον περιορισμό της δοτικής. Xρησίμευσαν, μάλιστα, ως πρότυπο για τον μεταπλασμό άλλων επιθέτων. Έτσι ορισμένα επίθετα σε -ός, -ά, -όν εμφανίζουν τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες για το θηλυκό τύπους σε -ή: αιτ. μικρήν (5ος αιώνας μ.X.), γεν. μικρῆς (6ος αιώνας μ.X.). Στα συνηρημένα επίθετα τέτοιες αλλαγές εμφανίζονται νωρίτερα: θηλ. ονομ. ἀργυρῆ (2ος αιώνας μ.X.), αιτ. πορφυρῆν (122 μ.X.). H επίδρασή τους εκτείνεται και στα επίθετα της αθέματης κλίσης: τοῦ ὀξέου δρόμου (346 μ.X., αντί τουὀξέος), τὸν/τὴν ἀσφαλῆν (16 μ.X., αντί ἀσφαλῆ, με εισαγωγή του -ν από επίδραση του τὸν καλόν, τὴν καλήν) κλπ. Oρισμένα αρχαία επίθετα σε -ής, -ής, -ές και -ων, -ων, -ον εμφανίζουν ήδη στην ελληνιστική εποχή παράλληλους τύπους σε -ος: ἄφανος < ἀφανής, ἄβαφος < ἀβαφής, ἄρραφος < ἀρραφής· ἄσχημος < ἀσχήμων, ὁμόγνωμος < ὁμογνώμων, οι οποίοι τελικά θα υπερισχύσουν. Πρόκειται για μεταπλασμούς σύμφωνα με το πρότυπο των επιθέτων σε -ός, -ή, -όν/-ος, -η, -ον

Τελευταία Ενημέρωση: 16 Ιούν 2010, 10:47