14. Όριεντ Εξπρές

14.1. Ένα παιδί μετράει αυτοκράτορες

Ερώτηση: Ποιοι ήταν οι πιο βραχύβιοι αυτοκράτορες της Ρώμης και ποιος τους διαδέχτηκε;

Σωστή απάντηση: Μετά τον θάνατο του Νέρωνα, βρέθηκαν για λίγους μήνες στην εξουσία ο Γάλβας, ο Όθων και ο Βιτέλλιος. Αυτό συνέβη το έτος 69 μ.Χ., που ονομάστηκε «το έτος των τεσσάρων αυτοκρατόρων» επειδή, πριν τελειώσει η χρονιά, τέταρτος στη σειρά αυτοκράτορας ανακηρύχθηκε ο Βεσπασιανός που αποδείχθηκε πιο ανθεκτικός, κράτησε την εξουσία για δέκα χρόνια μέχρι το 79 μ.Χ., και σαν καλός πατέρας εξασφάλισε τη διαδοχή των δυο γιων του, του Τίτου, που άντεξε μόνο δυο χρόνια, και του Δομιτιανού, που έφτασε αισίως τα δεκαέξι, από το 81 μέχρι το 96 μ.Χ.

Ερώτηση: Ποιους και τι εννοούμε όταν μιλάμε για τους «πέντε καλούς αυτοκράτορες»;

Σωστή απάντηση: Έτσι ονομάζονται συνήθως ο Νέρβας, ο Τραϊανός, ο Αδριανός, ο Αντωνίνος Πίος και ο Μάρκος Αυρήλιος, που κυριάρχησαν στη Ρώμη από το 96 μέχρι το 180 μ.Χ. Θεωρούνται καλοί επειδή σκέφτονταν αξιοκρατικά και έχριζαν διαδόχους τους πρόσωπα που είχαν πείρα και ικανότητες. Εξάλλου, όλοι τους έδειξαν ζωηρό ενδιαφέρον για την ευημερία των κατοίκων της απέραντης αυτοκρατορίας και χειρίστηκαν με σύνεση την οικονομία. Ορισμένοι, όπως ο Αδριανός, είχαν καλλιεργημένες ευαισθησίες και ευνόησαν την πνευματική και καλλιτεχνική ζωή. Ο Αντωνίνος, που η επωνυμία του Πίος (pius) σημαίνει «ευσεβής», χάρισε στη Ρώμη είκοσι τέσσερα χρόνια γαλήνης και ασφάλειας (από το 137 μέχρι το 161 μ.Χ.), ενώ ο Μάρκος Αυρήλιος υπήρξε ο πιο επιτυχημένος συνδυασμός κυβερνήτη και φιλοσόφου. Το μοναδικό, αλλά τραγικό, λάθος του ήταν ότι προώθησε στον αυτοκρατορικό θρόνο τον γιο του τον Κόμμοδο, που ήταν τόσο διεφθαρμένος όσο ήταν και ανίκανος.

Ερώτηση: Οι αυτοκράτορες που άσκησαν την εξουσία στη Ρώμη από το 69 μ.Χ. μέχρι το 193 μ.Χ. ανήκουν στις δυναστείες των Φλαβίων και των Αντωνίνων. Απαριθμήστε όσους αυτοκράτορες μπορείτε να θυμηθείτε από τον θάνατο του Κόμμοδου το 193 μ.Χ. μέχρι την ανάρρηση στον θρόνο του Διοκλητιανού το 284 μ.Χ.

Απάντηση: Σεπτίμιος Σεβήρος, Καρακάλλας, Ελαγάβαλος, Αλέξανδρος Σεβήρος, Μαξιμίνος, Φίλιππος, Αιμιλιανός, Βαλεριανός, Γαλλιηνός, Τάκιτος, Πρόβος, Νουμεριανός, Διοκλητιανός.