Κουροτρόφοι

1. Οι μύθοι παραδίδουν ότι οι Νύμφες παρίστανται στη γέννηση του Διόνυσου και ότι ο Ερμής παραδίδει στις κουροτρόφους Νύμφες της κισσοστεφανωμένης Νύσσας τον Διόνυσο (Εικ. 107). Στο σατυρικό δράμα Διονυσίσκος του Σοφοκλή, ο Ερμής παραδίδει το βρέφος στον Παπποσιληνό. (Εικ. 108) Σύμφωνα με ύστερες μαρτυρίες (Υγίνος, Σχόλια του Σέρβιου στον Βιργίλιο, Διόδωρος Σικελιώτης), η Νύμφη Νύσα μεγάλωσε τον μικρό Διόνυσο πάνω στο ομώνυμο βουνό. (Εικ. 109, 110, 111, 112)

2. Ένα άλλο μωρό που παραλήφθηκε και διασώθηκε από τις Νύμφες ήταν ο Άδωνις. Σε τοιχογραφία από το σπίτι των Διοσκούρων στην Πομπηία, 70 μ.Χ., οι Νύμφες υποδέχονται τον Άδωνη που βγαίνει από το σώμα-κορμό της μητέρας του Σμύρνας, την ώρα που οι θεοί τη μεταμορφώνουν σε δέντρο. Σύμφωνα με τον μύθο, η Σμύρνα, κόρη της Νύμφης Ωρείθυιας και του βασιλιά Θείαντα που ζούσε στην περιοχή του Λιβάνου, ερωτεύτηκε τον πατέρα της. Η παραμάνα της Ιππολύτη την έβαζε στον κοιτώνα του πατέρα της με σκεπασμένο πρόσωπο, ενώ σε εκείνον είχε πει ότι κοπέλα από αρχοντική γενιά ήθελε να βρεθεί μαζί του αλλά να μείνει άγνωστη. Όταν ο Θείαντας θέλησε να μάθει ποια είναι η αρχόντισσα, κράτησε λαμπάδα. Η Σμύρνα, ήδη έγκυος, παρακάλεσε τους θεούς να μην την αφήσουν ούτε στον κόσμο των ανθρώπων ούτε των νεκρών, και αυτοί τη μεταμόρφωσαν σε δέντρο. Οι καρποί του δέντρου είναι τα δάκρυά της. (Εικ. 113, 114, 115, 116, 117)

3. Είναι επίσης γνωστό ότι η Ωκεανίδα Νύμφη Αμάλθεια -σύμφωνα με άλλες εκδοχές του μύθου είναι μια αίγα που φέρει αυτό το όνομα- τρέφει τον νεογέννητο Δία από κέρας. Και το επεισόδιο αυτό δεν απασχόλησε την ελληνική τέχνη αλλά πολύ αργότερα τη ρωμαϊκή. (Εικ. 118)