Εξώφυλλο

Αριάδνη

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας

της Δήμητρας Μήττα

Κηφισός (κοντά στην Ελευσίνα)

α) Όταν Αθηνά και Ποσειδώνας ανταγωνίζονταν για την προστασία του βασιλείου του Άργους προσέτρεξαν στους ποταμούς Ίναχο, Αστερίωνα και Κηφισό, για να διαιτητεύσουν στη διαμάχη. Η ετυμηγορία ευνόησε τη θεά και ο Ποσειδώνας, οργισμένος, αποτράβηξε τα νερά από ολόκληρη την περιοχή, με αποτέλεσμα να ρέει νερό στους τρεις ποταμούς, μόνον όταν εκείνος αποφάσιζε να ρίξει βροχή.

β) Τόπος όπου η Δήμητρα βρήκε καταφύγιο κοντά στον βασιλιά Φίταλο, τον οποίο, ανταμείβοντάς τον για τη φιλοξενία του, μύησε στην καλλιέργεια της συκιάς.

γ) Μερικές εκδοχές αναφέρουν τον Κηφισό ως το μέρος όπου ο Δευκαλίων και η Πύρρα πήραν χρησμό από τη Θέτιδα για το πώς ο ελλαδικός χώρος θα αποκτούσε ξανά κατοίκους μετά τον κατακλυσμό.

γ) Καρπός της ένωσης του Κηφισού με τη Νύμφη Λειριόπη, που την αγκάλιασε μέσα στα κύματά του, ήταν ο Νάρκισσος. (Εικ. 60, 61, 62)

δ) Μαζί με τον Ιλισσό καταλαμβάνουν τα δύο άκρα στο δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα, συνιστώντας γεωγραφικά στίγματα της διαμάχης Ποσειδώνα και Αθηνάς για την κυριαρχία του ενός ή του άλλου στην Αθήνα. (Εικ. 78, 67)

ε) Δεν είναι σαφές αν το άγαλμα που περιγράφει ο Παυσανίας κοντά στον Κηφισό στην Αττική, « του γιου της Μνησιμάχης που κόβει τα μαλλιά του για τον Κηφισό» (1.37.3) αφορά μυθική ή ιστορική μορφή. Σε κάθε περίπτωση, ο Παυσανίας καταγράφει την τελετουργική συνήθεια να προσφέρονται μαλλιά στους τοπικούς ποταμούς κυρίως ως έκφραση ευχαριστίας για τη φροντίδα τους. (Βλ. και Ίναχος)