Πηνειός (Θεσσαλία)
α) Θεός-ποταμός της Θεσσαλίας, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος, από τον οποίο κατάγεται το γένος των Λαπιθών. Ο ποταμίσιος θεός ενώθηκε στα φαράγγια της Πίνδου με τη νύμφη Κρέουσα και από την ένωσή τους γεννήθηκαν τρία παιδιά: ο Υψέας, ο Ανδρέας και η Στίλβη. Ή και η Ίφιδα που από τον Αίολο απέκτησε τον Σαλμωνέα και τη Μελανίππη, γυναίκα του Πελασγού.
β) Στίλβη και Δάφνη είναι δύο από τις κόρες του Πηνειού, που εμπλέκονται σε ιστορίες ερώτων με τον Απόλλωνα. Η Στίλβη γέννησε με τον θεό τον Λαπίθη, επώνυμο ήρωα και αρχηγέτη των Λαπιθών. Με τη Δάφνη (λεγόταν και κόρη του Αμύκλα ή του βασιλιά Λάδωνα) θέλησε ο Απόλλωνας να ενωθεί αλλά εκείνη ξέφευγε, μέχρι που μετατράπηκε στο ιερό και αγαπημένο φυτό του θεού. (Εικ. 85, 86, 87, 88, 89)
Αλλά και την Κυρήνη εγγονή του ποταμού και κόρη του Υψέα, βασιλιά των Λαπιθών έβαλε στο μάτι ο θεός. Μανιώδης κυνηγός και αυτή, όπως και η Δάφνη, προστάτισσα των κοπαδιών του πατέρα της, δάμασε χωρίς όπλα ένα λιοντάρι. Αυτό είδε ο Απόλλωνας, την ερωτεύτηκε και, αφού πληροφορήθηκε από τον κένταυρο Χείρωνα ποια ήταν, αποφάσισε να την απαγάγει. Την άρπαξε την ώρα που η Κυρήνη έβοσκε τα πρόβατα του πατέρα της στις όχθες του Πηνειού, την οδήγησε στη Λιβύη και την εμπιστεύτηκε στις Νύμφες του όρους Μύρτου, κοντά στην τοποθεσία όπου αργότερα θα ιδρυθεί η πόλη Κυρήνεια. Από την ένωσή τους γεννήθηκε ο Ακταίωνας που οι Νύμφες αποκαλούσαν «Αγραίο» (του αγρού) και «Νόμιο» (=βοσκό). Εκείνες του δίδαξαν την καλλιέργεια της ελιάς, την παρασκευή του τυριού και τη μελισσοκομική τέχνη.
γ) Σε σπήλαιο δίπλα στις εκβολές του Πηνειού έγιναν οι γάμοι του Πειρίθοου και της Ιπποδάμειας κατά τη διάρκεια των οποίων ξέσπασε ο πόλεμος με τους Κενταύρους στην οποία έλαβε μέρος και ο Θησέας. Οι Κένταυροι, θεωρώντας τους εαυτούς τους νόμιμους κληρονόμους του Ιξίονα, είχαν βλέψεις στο βασίλειο του Πειρίθοου και γι' αυτό εχθρεύονταν μόνιμα τους γείτονές τους Λαπίθες. Στη διάρκεια του γαμήλιου γεύματος οι Κένταυροι ήπιαν πολύ κρασί, μέθησαν και προσπάθησαν να βιάσουν τις γυναίκες των οικοδεσποτών τους. Θησέας και Πειρίθοος υπερασπίστηκαντη νύφη Ιπποδάμεια κόβοντας τη μύτη και τα αυτιά του κένταυρου Ευρυτίωνα.
