ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Εισαγωγή και ταξινόμηση, σελ. 25.
- α. Hodot, R. Aρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 29-34, β. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 288-289, γ. Κοπιδάκης, Μ. Ζ. Αρχαιότητα, δ. Chadwick, J. Μυκηναϊκή ελληνική, σελ. 6.
- Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 79-80.
- α. Καρβούνης, Χ. Η ελληνική γλώσσα κατά τη δεύτερη χιλιετία, σελ. 102-103, β. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 288, 289-290.
- α. Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 36-37, β. Χόρροκς, Τζ. Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 75, 78-79.
- α. Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 71, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 302 και 305.
- Μéndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 344-345.
- Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 299-300.
- α. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 302, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 66-67, 68.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 66-67, 83.
- α. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 285-286, β. Hoffmann, O & A. Scherer.Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 38-39.
- α. Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 72-73, β. Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Εισαγωγή και ταξινόμηση, σελ. 24-25.
- Μεταναστεύσεις Ελληνικών φυλών μεταξύ 1125 - 800 π.Χ.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 82.
- Κοπιδάκης, Μ.Ζ. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 37.
- α. Hoffmann, Ο. & Α. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 51, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και Αττική, σελ. 302, 304, 307.
- Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 308, 313.
- Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 308, 309, 311, 313.
- α. Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 312-313, β. Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 36-37.
- α. Παναγιώτου, Α. Παμφυλιακή, σελ. 315, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 62-64.
- α. Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 80-81, β.Méndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 348, 349.
- Hoffmann, O. - A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 40-41.
- α. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 286, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 53-54, 57, γ. Méndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 345.
- Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 287.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 336.
- α.Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 327, β. Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Βορειοδυτικές διάλεκτοι, σελ. 30-31.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 337-338
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 337.
- Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 58-59.
- Παναγιώτου, Α. Η θέση της Μακεδονικής, σελ. 319-325.
- Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 285.
- α. Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 83-84, β. Καραλή, Μ. Η χρήση των διαλέκτων στη λογοτεχνία, σελ. 721.
- Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 72-73.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 330.
- α. Hodot, R. Aρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 29-34, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 304-305.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 106.
- α. Χριστίδης, Α.-Φ. Εισαγωγή. Στο Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, σελ. 283, β. Hodot, R. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 30-31.
Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας
Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι
Νίκος Παντελίδης (2007)
α. Hoffmann, Ο. & Α. Scherer. 1994.
Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 1ος τόμ.: Ως το τέλος της κλασικής εποχής. Μτφρ. Χ. Συμεωνίδης. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, 51.
© Αφοί ΚυριακίδηΣτη διάλεκτο της Ερέτριας έκανε εντύπωση ήδη στον Πλάτωνα (Κρατύλος 434 C) ο ρωτακισμός, δηλαδή η τροπή του σ σε ρ∙ το φαινόμενο όμως εμφανιζόταν εδώ σύμφωνα με τη μαρτυρία των επιγραφών όχι στο τέλος της λέξης, όπως θα έπρεπε να δεχθεί κανείς κατά το παράδειγμα που παραθέτει ο Πλάτων (σκληρότηρ), αλλά μόνο στο εσωτερικό της λέξης (παιρίν από παισίν, Λυρανίας από Λυσανίας).
β. Παναγιώτου, Α. 2001.
Ιωνική και Αττική. Στο Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, σελ. 302, 304, 307. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη].
© Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη]Η φυσιογνωμία της ευβοϊκής, ιωνικού ιδιώματος, καθορίστηκε ως ένα βαθμό από την επίδραση της βοιωτικής διαλέκτου για γεωγραφικούς και ιστορικούς λόγους· πιο καθοριστική, αλλά από τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και εξής, είναι η επίδραση της αττικής για ιστορικούς λόγους, μια και από αυτή την περίοδο η Εύβοια εισέρχεται στη σφαίρα επιρροής της Αθήνας.
Στην Ερέτρια και τον Ωρωπό το άηχο s ηχηροποιείται σε μεσοφωνηεντική θέση σε r (ρωτακισμός)· πρόκειται για σχετικά ύστερο (μετά τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ.) χαρακτηριστικό: ὄπωρ ἄν/αττ. ὅπως ἄν, Ἀρτεμίρια/αττ. Ἀρτεμίσια. Mνεία του χαρακτηριστικού κάνει και ο Πλάτων (Kρατύλος 434 c).
Aπόσπασμα (πλευρά A) νομικού κειμένου γραμμένο βουστροφηδόν
Eρέτρια. 550-525 π.X. IG XII.9, 1273-1274· πρβ. Cairns 1991, όπου και η προγενέστερη βιβλιογραφία.
δίκε̄ν :̣ἐπεὰν :̣ κατομόσει :̣ τίν[υ-]
σθα(ι) :̣τρίτει hε̄μέ[ρ]ε̣ι :̣ χρέ̄ματα
δόκιμα :̣κα[ὶ h]υγιᾶ· ἰὰν : μὲ̄ τείσ-
4. ει [[:ḥε̣̃ρ̣α̣ι]]
(O δικαστής) επιβάλλει την ποινή αφού ορκιστεί. (O εναγόμενος) θα καταβάλει το πρόστιμο τρεις μέρες μετά (την επιβολή της ποινής) σε νόμισμα αποδεκτό και γνήσιο· αν (όμως) δεν πληρώσει, να τον συλλάβει (ο ενάγων).
