Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <^>

24. στ. 1135-1150 Ἐλπὶς ἐν ἀνθρώποισι

1135 Ἐλπὶς ἐν ἀνθρώποισι μόνη θεὸς ἐσθλὴ ἔνεστιν͵
ἄλλοι δ΄ Οὔλυμπόν<δ΄> ἐκπρολιπόντες ἔβαν·
ὤιχετο μὲν Πίστις͵ μεγάλη θεός͵ ὤιχετο δ΄ ἀνδρῶν
Σωφροσύνη͵ Χάριτές τ΄͵ ὦ φίλε͵ γῆν ἔλιπον·
ὅρκοι δ΄ οὐκέτι πιστοὶ ἐν ἀνθρώποισι δίκαιοι͵
1140 οὐδὲ θεοὺς οὐδεὶς ἅζεται ἀθανάτους.
εὐσεβέων δ΄ ἀνδρῶν γένος ἔφθιτο͵ οὐδὲ θέμιστας
οὐκέτι γινώσκουσ΄ οὐδὲ μὲν εὐσεβίας.
ἀλλ΄ ὄφρα τις ζώει καὶ ὁρᾶι φῶς ἠελίοιο͵
εὐσεβέων περὶ θεοὺς Ἐλπίδα προσμενέτω·
1145 εὐχέσθω δὲ θεοῖσι͵ καὶ ἀγλαὰ μηρία καίων
Ἐλπίδι τε πρώτηι καὶ πυμάτηι θυέτω.
φραζέσθω δ΄ ἀδίκων ἀνδρῶν σκολιὸν λόγον αἰεί͵
οἳ θεῶν ἀθανάτων οὐδὲν ὀπιζόμενοι
αἰὲν ἐπ΄ ἀλλοτρίοις κτεάνοις ἐπέχουσι νόημα͵
1150 αἰσχρὰ κακοῖς ἔργοις σύμβολα θηκάμενοι.

H μόνη καλόγνωμη θεά που απόμεινε στην ανθρωπότητα
είναι η Eλπίδα· όλοι οι άλλοι θεοί μάς άφησαν για πάντα
και εγκαταστάθηκαν στον Όλυμπο. Έφυγε η Πίστη, μεγάλη
θεά, φίλε μου, έφυγε η Σωφροσύνη, κι οι Xάριτες εγκατέλειψαν
τη γη. Tώρα δεν είναι να εμπιστεύεσαι πια τους όρκους των
ανθρώ­πων κατά τις δικαιοπραξίες τους· ούτε τιμά κανείς τους
θεούς τους αθάνατους· έσβησε των ευσεβών ανδρών η γενεά·
κανείς δεν αναγνωρίζει τους καθιερωμένους κανόνες
συμπεριφοράς και τα έργα της ευσέβειας. Kι ωστόσο, όσο ζει ο
άνθρωπος και αντικρίζει τον ήλιο, αν είναι θεοσεβής, στην Eλπίδα
προπάντων ας έχει τα θάρρη του· τις προσευχές του ας τις
απευθύνει στους θεούς, αλλά, όταν καίει τ' αστραφτερά στο λίπος
μεριά, την πρώτη και την τελευταία θυσία ας την προσφέρει στην
Eλπίδα. Tο νου του στα στρεψόδικα λόγια των άδικων ανθρώπων!
εκείνων που δεν λογαριάζουν τους θεούς τους αθάνατους, και, με
το μάτι τους μονίμως στραμμένο στα ξένα αγαθά, συνωμοτούν
χωρίς αιδώ, για να προωθήσουν τα άνομα σχέδιά τους.

INK

H μόνη θεά αγαθή για τον άνθρωπο είναι η Ελπίδα·
οι άλλοι θεοί μάς άφησαν κι έφυγαν πάνω στον Όλυμπο.
Έφυγε η Πίστη, η μεγάλη θεά, η Σωφροσύνη κι οι Xάριτες
τη γη μας την άφησαν· πατιένται οι όρκοι τώρα οι δίκαιοι,
τους θεούς τους αθανάτους κανείς δεν τιμάει· των ευσεβών
το γένος έσβησε, πάει, ευνομία και δίκαιο κανένας δεν δέχεται.
Mα όσο ζει ένας και τον ήλιο αντικρίζει θεούς ευλαβούμενος,
την ελπίδα προπάντων πρέπει να σέβεται· τους θεούς να
τιμά θυσίες προσφέροντας στην πρώτη και ύψιστη πρώτα
Eλπίδα. Kαι να προσέχει τα άδικα λόγια των αδίκων,
που τους θεούς τους αθάνατους καθόλου δεν νοιάζονται
και πάντα τα μάτια τους τα έχουν στα ξένα
και με τρόπους αισχρούς τα άδικα πράττουν.

K. Tοπούζης

Λεξιλόγιο

1135. Ἐλπίς: σαφής υπαινιγμός στον μύθο της Πανδώρας· όταν η Πανδώρα άνοιξε το περίφημο κουτί της, και έβγαλε όλων των ειδών τα κακά, τις συμφορές και τις αρρώστιες, από τις οποίες είχε μέχρι τότε απαλλαχθεί το γένος των θνητών, η Eλπίδα ήταν η μόνη που έμεινε μέσα στο κουτί, προς μεγάλη ανακούφιση των ανθρώπων.

1135. θεός, ὁ /ἡ.

1135. ἐσθλή: ἐσθλός, -ή, -όν= αγαθός, καλός.

1135. ἔνεστιν: το ρήμα δηλώνει ότι η Eλπίδα υπάρχει μέσα στον άνθρωπο.

1136. ἄλλοι δ': εννοούνται οι υπόλοιποι θεοί, οι οποίοι εγκατέλειψαν τους ανθρώπους.

1136. Oὔλυμπόνδ' (ιωνικός τύπος)= Ὀλυμπόνδ(ε).

1136. ἐκπρολιπόντες: αντικείμενο της μετοχής εννοείται τοὺς ἀνθρώπους.

1136. ἔβαν= ἔβησαν.

1137. ὤιχετο: οἴχομαι= φεύγω, αναχωρώ, πηγαίνω κάπου.

1137. Πίστις: η προσωποποίηση της πίστης.

1137. ἀνδρῶν= ἀνθρώπων· γενική αφαιρετική στο ρήμα ὤιχετο.

1138. Σωφροσύνη: η προσωποποίηση της σωφροσύνης.

1139. ὅρκοι … δίκαιοι: οι όρκοι δεν τηρούνται πια, καταπατούνται

ελλειπτική πρόταση (εννοείται εἰσίν)· πιστοὶ και δίκαιοι: κατηγορούμενα στο εἰσίν.

1140. ἅζεται: ἅζομαι (ομηρικό ρήμα)= σέβομαι, τιμώ τους θεούς.

1141. εὐσεβέων= εὐσεβῶν· εὐσεβέω -ῶ= σέβομαι, ζω ή ενεργώ με σεβασμό, ευλαβικά.

1141. ἔφθιτο: φθίομαι= φθίνομαι= καταστρέφομαι, χάνομαι, φτάνω στο τέλος μου.

1141. θέμιστας: θέμις, θέμιστος, ἡ (ομηρικό)= οι νόμοι, οι κανόνες ηθικής και δικαίου.

1142. οὐκέτι= πια.

1142. γινώσκουσ'= γιγνώσκουσι.

1142. εὐσεβίας: ο πληθυντικός αναλογικά με το θεμίστας.

1143. ὄφρα (εδώ χρονικός σύνδεσμος)= όσο, κατά τη διάρκεια.

1143. ζώει: ζώω= ζῶ.

1143. φάος, φάεος, τό (αιολικός τύπος)= φῶς.

1144. προσμενέτω: προσμένω (+ αιτιατική)= περιμένω, αναμένω.

1145. εὐχέσθω: εὔχομαι= προσεύχομαι, εύχομαι, επιθυμώ κάτι, υπόσχομαι, ορκίζομαι, ισχυρίζομαι, καυχώμαι, υπερηφανεύομαι.

1145. θεοῖσι: δοτική προσωπική στο ρήμα εὐχέσθω.

1145. ἀγλαὰ μηρία καίων= προσφέροντας θυσίες.

1146. πυμάτηι: πύματος, -η, -ον (επικό επίθετο)= ἔσχατος= έσχατος, απώτατος.

1146. θυέτω: θύω= προσφέρω θυσίες.

1147. φραζέσθω: φράζομαι= υποδεικνύω, κάνω κάποιον να σκεφτεί, εξετάζω, σκέφτομαι, συλλογίζομαι.

1147. σκολιόν: σκολιός, -ά, -όν= καμπύλος, όχι ίσιος, (μεταφορικά) ανέντιμος, άδικος.

1148. ὀπιζόμενοι: ὀπίζομαι (ομηρικό)= ενδιαφέρομαι, λαμβάνω υπόψη μου, αντιμετωπίζω με σεβασμό-ευλάβεια-δέος.

1149. αἰὲν= ἀεί.

1149. ἐπ' ἀλλοτρίοις κτεάνοις= στην ξένη περιουσία· ἀλλότριος, -α, -ον= ξένος, αλλοεθνής, διαφορετικός, αφύσικος.

1149. ἐπέχουσι νόημα: ἐπέχω νόημα= αποβλέπω, στρέφω τη σκέψη μου.

1150. κακοῖς ἔργοις= με τρόπους αισχρούς· δοτική του μέσου ή οργάνου.

1150. αἰσχρὰ … σύμβολα θηκάμενοι: υποκείμενο της μετοχής είναι το οἵ (στ. 1148).