Αρχαϊκή Λυρική Ποίηση
Υποστηρικτικό υλικό
(Μεθοδολογικά)
Σχήματα Λόγου
[David Chytraeus, Tabula complectens summam secundi libri rhetorices, de elocutione, et inprimis de figuris grammaticis et rhetoricis, Rostock 1570]ELOCUTIO, quae pura et perspicua oratione res propositas exponit, et idoneis Figuris ac
Ornamentis illustrat et amplificat: duabus praecipuis partibus constat:
SERMONE emendato, proprio et perspicuo,
seu GRAMMATICO: qui consistit in
Verbis Singulis, quorum copia et delectus habendus est
Iusta constructione, iuxta Regulam Syntaxeos
PHRASI,
Seu coniunctione verborum,
quae non tantum cum Regulis Grammaticae
congruit, sed etiam unitetur consuetudinem
et exempla veterum qui recte et eleganter
latine locuti sunt
Compositione,
numerosa et concinna.
FIGURIS, quae ornatus causa
adhibentur orationi: et sunt,
ceu novae formae indutae
verbis aut orationi: mutatae
vel significatione,
vel pronunciatione,
vel accentu, vel constructione
usitatae, et c. Et sunt vel
GRAMMATICAE, videlicet mutationes vel conformationes
Unius dictionis, ut
TROPI> <SCHEMATA,
vel Orationis, in Significatione,
UΤ TROPI Orationis:
Allegoria,
Aenigma,
Proverbium,
Ironia,
Sarcasmus,
Antiphrasis,
Accismos,
Constructione
- Synthesis,
- Zeugma,
- Syllepsis,
- Prolepsis,
- Antiptosis,
- Synecdoche,
- Evocatio,
- Enallage,
- Hyperbaton,
- Synthesis (!bis?),
- Eclipsis,
- Anapodoton,
- Aposiopesis,
- Epanalepsis,
Situ Verborum SCHEMATA LEXEOS,
quibus in integra oratione,
ordo et situs verborum xxxx
i(n) vulgari consuetudine
Grammatici vertentur (?):
- Repetitio,
- Copulatio,
- Traductio,
- Asyndeton,
- Polysyndeton,
- Homoeoptoton,
- Homoeoteleuton,
- Hypallage,
- Paronomasia,
- Antanaclasis.
―――――
s. Unius dictionis――> TROPI, SCHEMATA
s. Orationis ――> significatione/constructione/Situ Verborum
―――――
Tropi
mutantes
significationem
propriam et usitatam
in non propriam, ut:
- Metaphora
- Metalepsis,
- Synecdoche
- Metonymia,
- Antonomasia,
- Catachresis
- Onomatopoeia
- Hyperbole
- Tapinosis
- Icon
Schemata
Lexeos Grammatica,
qua non mutant
significationem, sed
vel pronuntiationem,
vel accentum, vel
partes orationis,
vel partium accidentia
transformant. Et sunt
vel ORTHOGRAPHICA
[qua usitatam pronunciationem, vel scriptionem mutant, ut:
- Prosthesis,
- Epenthesis,
- Paragoge,
- Aphaeresis,
- Syncope,
- Apocope,
- Antistoichon,
- Metathesis],
PROSODICA [ut:
- Ecstasis,
- Systole,
- Diaeresis,
- Synaeresis,
- Lynaloephe,
- Ecthlipsis],
ETYMOLOGICA, Horum
commune genus est
Enallage, huius species sunt:
Antimeria, cum pars orationis pro parte sumitur,
Heterosis, cum accidens partis accidente sumitur.
De his Linacer, lib. 2 et 6.
―――――
GRAMMATICAE vs. RHETORICAE
―――――
s. RHETORICAE, vel sunt ――>
SCHEMATA DIANOEAS/FIGURAE AMPLIFICATIONUM
SCHEMATA DIANOEAS,
qua nec significationem, nec
situm verborum mutant,
sed addunt affectus et
motus orationi(s?)
Horum praecipue sunt:
- Interrogatio,
- Subjectio,
- Exclamatio,
- Dubitatio,
- Paradoxon,
- Communicatio,
- Praeteritio,
- Aversio,
- Licentia
FIGURAE AMPLIFICATIONUM
quae non tantum ornant, verumetiam verbis et rebus augent et dilectant corpus orationis. Oriuntur autem pleraeque ex locis Dialecticis.
EX DEFINITIONE
Synonymia,
Expolitio,
Auxesis,
Miosis
EX DIVISIONE
Merismos,
Congeries,
Incrementum
A GENERE
Transferre
Hypothesin
ad Thesin,
Gnomae,
No:emata,
Epiphonema
EX CAUSIS
Aetiologia,
Translatio,
Color,
Climax
EX CONTRARIIS
Antithesis,
Antimetabole,
Inversio,
Communicatio,
Correctio,
Reiectio,
Occupatio,
Concessio,
Paradiastole
EX SIMILIBUS
Exempla,
Apologi,
Parabolae,
Comparatio,
Prosopopoeia,
Dialogismos
EX CIRCUMSTANTIIS
Prosopographia,
Topographia,
Chronographia,
Pathopoeia,
Signa,
Hypothyposes, et c.