Η Λυρική Ποίηση, που μαζί με το Έπος και το Δράμα απαρτίζει την τριάδα των μεγάλων γενών της αρχαίας ποίησης, αποτελεί ένα από τα γοητευτικότερα κεφάλαιο της αρχαίας γραμματείας μας. Κι όμως, συνολικά και συνθετικά ερμηνευτικά έργα για τη λυρική ποίηση σπανίζουν, διότι τα κείμενα της, που καλύπτουν παραγωγή διακοσίων ετών (650-450 π.Χ.) και κατά τους υπολογισμούς μας ανέρχονταν σε 100.000 στίχους, έχουν διασωθεί όχι μόνον σε πολύ μικρές ποσότητες, και προπάντων με τρόπο τυχαίο και εντελώς αποσπασματικό. Τέτοιο βιβλίο είναι η Λυρική Ποίηση του Ι.Ν. Καζάζη, καθηγητή κλασικής φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, μεταφραστή προ εικοσαετίας του δίτομου έργου του C.M. Bowra Αρχαιοελληνική Λυρική Ποίηση (Αθήνα: ΜΙΕΤ, 1981-83).

Στον τόμο αυτόν ανθολογούνται και παρουσιάζονται, στο πρωτότυπο και σε μετάφραση, αντιπροσωπευτικά δείγματα της ιωνικής ελεγείας και της ιαμβογραφίας, της αιολικής μονωδίας και του δωρίζοντας χορικού άσματος, των συμποτικών σκόλιων και των δημοτικών τραγουδιών της αρχαιότητας. Η ποίηση του Σόλωνα, του Καλλίνου και του Τυρταίου· του θέογνη και του Σημωνίδη του Αμοργίνου- του Αλκαίου και της Σαπφώς- του Αλκμάνα, του Στησίχορου και του Ίβυκου· του Ανακρέοντα, του Σιμωνίδη του Κείου, του Πίνδαρου και του Βακχυλίδη. Για καθέναν από τους λυρικούς ποιητές παρέχονται τα απαραίτητα ποιητικά και ιδεολογικά συμφραζόμενα, και τα αποσπάσματα τους, οσοδήποτε βραχέα, εντάσσονται σε ένα συνολικό ερμηνευτικό σχήμα, που αναδεικνύει το περιεχόμενο και το νόημα τους.

Η Εισαγωγή και το συνθετικό Δοκίμιο εστιάζονται σε προβλήματα ουσίας. Η λυρική ποίηση, που ανέκαθεν συνθλιβόταν στον ρόλο του φτωχού συγγενή μεταξύ του επιβλητικού έπους και της συγκλονιστικής τραγωδίας, εδώ δεν αντιμετωπίζεται ως η ελαφρά θεματική του κρασιού, της φύσης και έρωτα, που έχει λίγα να πει για τα μεγάλα προβλήματα του ανθρώπου και της κοινωνίας. Η καθόλα υπαρκτή παιδευτική αξία της λυρικής ποίησης προκύπτει τόσο από την οργανική θέση που κατείχε μέσα στη ζωή της αρχαϊκής κοινωνίας, όσο και από τον διαρκή διάλογο της με το έπος, την παρακαταθήκη των αξιών του αρχαίου κόσμου. Τον διάλογο αυτόν τον άνοιξε με προκλητικό τρόπο ο Αρχίλοχος, ο γενάρχης της αρχαϊκής λυρικής ποίησης, αμφισβητώντας κεντρικές αξίες του επικού ανθρώπου, σε μια εποχή ανοιχτών οριζόντων για τον ελληνισμό, όταν η αποδοχή των ομηρικών επών, τρεις αιώνες μετά τη σύνθεση τους, που δεν έπαψε να συγκεντρώνει τη σταθερή προτίμηση του ελληνικού λαού, έμπαινε σε σκληρή δοκιμασία από τη διανοητική του πρωτοπορία. Το δοκίμιο παρακολουθεί την εξέλιξη και τις φάσεις του διαλόγου αυτού μεταξύ των δύο ποιητικών γενών, έως ότου αυτός παραχώρησε τη θέση του στον ακόμη πιο ενδιαφέροντα διάλογο που άνοιξε με το Έπος η Τραγωδία κατά την κλασική εποχή.

Το βιβλίο επιμένει, ακόμη, στην αντίθεση μεταξύ του δημόσιου χαρακτήρα του αρχαϊκού λυρισμού αφενός, και αφετέρου του υποκειμενικού ευρωπαϊκού λυρισμού των νεότερων χρόνων -προϊόντος άλλων κοινωνικών συνθηκών, όταν η ποίηση σταδιακά περιθωριοποιούμενη κατέληξε σιγά σιγά να γίνει ουσιαστικά ιδιωτική υπόθεση. Εξετάζονται οι συνέπειες της αναχρονιστικής κριτικής της αρχαίας Λ.Π. -ως δήθεν λόγου άκρατα υποκειμενικού και άρα αυτοβιογραφικού- για την ερμηνεία των αποσπασμάτων ποιητών σαν τον Αρχίλοχο και τη Σαπφώ.