Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα

Σειρά διαδικτυακών ομιλιών με τίτλο "Ιστορίες από τα αρχεία" στο ΑΠΘ: Κ. Τικτοπούλου, Τα σολωμικά χειρόγραφα και ο εκτεταμένος/εκτενής συγγραφικός νους (25/4/24)

Την Πέμπτη 25 Απριλίου 2024, στις 19.15, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ κ. Κατερίνα Τικτοπούλου θα μιλήσει με θέμα: «Τα σολωμικά χειρόγραφα και ο εκτεταμένος/εκτενής συγγραφικός νους».

Τα χειρόγραφα εργασίας ενός λογοτέχνη μπορούν να δώσουν ασφαλείς απαντήσεις στο διαχρονικό φιλολογικό αίτημα της “αυθεντικότητας” καθώς και στο νεότερο ζητούμενο να γίνει κατανοητή η πολύπλοκη δημιουργική διαδικασία σύνθεσης των έργων. Για τη μελέτη της δημιουργικής διαδικασίας της γραφής, η υλικότητα έχει σημασία. Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς πολύ υπέρ αυτού του ισχυρισμού. Είναι γνωστό ότι στοιχεία όπως το χρώμα και η υφή του χαρτιού, οι αποχρώσεις του μελανιού, το πάχος της πένας ή του μολυβιού, η ένταση με την οποία ακουμπούσαν στο χαρτί, η ταχύτητα με την οποία αναπτύχθηκε η γραφή, η θέση και η κατεύθυνσή της παρέχουν πληροφορίες για την ανασυγκρότηση της χρονικότητας της γραφής με τρόπο που δεν μπορούν από μόνες τους οι λέξεις που βρίσκονται στην ίδια επιφάνεια. Υπάρχει όμως κάποια αλληλεπίδραση ανάμεσα στην υλικότητα των χειρογράφων και τον τρόπο εργασίας και σκέψης του δημιουργού; Η απάντηση φαίνεται να είναι θετική ιδίως αν συμφωνήσουμε ότι τα χειρόγραφα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εκτεταμένου νου, όπως υποστηρίζουν νεότερες γνωσιακές θεωρίες.

Στόχος της ομιλίας είναι μια διεπιστημονική προσέγγιση των σολωμικών χειρογράφων στην περιοχή των γνωσιακών ανθρωπιστικών σπουδών (cognitive humanities), συνδυάζοντας τη θεωρία του εκτεταμένου ή εκτενούς ή ενδρασιακού νου (extended/extensive/enactive mind) με τις λίγο-πολύ οικείες οπτικές της μελέτης της δημιουργικής διαδικασίας σύνθεσης που έχουν εισαγάγει στην Ελλάδα, για την περίπτωση του Σολωμού, η αναλυτική μέθοδος και διεθνώς η γενετική κριτική. Το πρώτο μέρος της ομιλίας επιχειρεί μια σύντομη παρουσίαση της γνωσιακής θεωρίας του εκτεταμένου νου και το δεύτερο μέρος εστιάζει στα σολωμικά χειρόγραφα ως
αναπόσπαστο μέρος του εκτεταμένου συγγραφικού νου –εν προκειμένω του σολωμικού συγγραφικού νου– υποστηρίζοντας ότι όψεις της υλικότητας των χειρογράφων μπορούν να συνδεθούν με την ποιητική του συγγραφέα.

Σύνδεσμος
https://authgr.zoom.us/j/93523268795?pwd=eWJ5VXdmMUlwWk9JMFAvQ1FsdXFudz09
Meeting ID: 935 2326 8795, Passcode: 848676

Συνημμένα

• Ανακοίνωση (msword, 82KB)