Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα

Νεοελληνική Λογοτεχνία

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου - Συναντήσεις με τους συγγραφείς στα βιβλιοπωλεία Ευριπίδης, Αθήνα (23/4/2025)

  Ο Ευριπίδης γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, φιλοξενώντας αγαπημένους συγγραφείς για να συνομιλήσουν με τους αναγνώστες και να υπογράψουν τα βιβλία τους.

  Την Τετάρτη 23 Απριλίου, στον Ευριπίδη στη Στοά, μεταξύ των ωρών 16:30-20:30 θα βρεθούν η Λένα Διβάνη, ο Μάκης Μαλαφέκας, ο Πέτρος Τατσόπουλος και η Ζυράννα Ζατέλη.
  Στον Ευριπίδη στην Κηφισιά, μεταξύ των ωρών 17:30-20:30, θα βρεθούν ο Βαγγέλης Γιαννίσης,
  η Ιωάννα Μπουραζοπούλου και ο Αλέξης Πανσέληνος.

  Το πρόγραμμα αναλυτικά:

  ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΤΗ ΣΤΟΑ

  16:30-17:30 Λένα Διβάνη

  17:30-18:30 Πέτρος Τατσόπουλος

  18:30-19:30 Μάκης Μαλαφέκας

  19:30-20:30 Ζυράννα Ζατέλη

  ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΤΗΝ ΚΗΦΙΣΙΑ

  17:30-18:30 Ιωάννα Μπουραζοπούλου

  18:30-19:30 Αλέξης Πανσέληνος

  19:30-20:30 Βαγγέλης Γιαννίσης

  23 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Εκδήλωση με τίτλο: ''Ο δικός μας Μανόλης Αναγνωστάκης: Εκατό χρόνια από τη γέννησή του, είκοσι από τον θάνατό του'', Αθήνα (29/4/2025)

  Οι Εκδόσεις Πατάκη σας προσκαλούν την Τρίτη 29 Απριλίου στις 19:00 στο Βιβλιοπωλείο Πατάκη (Ακαδημίας 65, Αθήνα) στην εκδήλωση με τίτλο: ''Ο δικός μας Μανόλης Αναγνωστάκης: Εκατό χρόνια από τη γέννησή του, είκοσι από τον θάνατό του'', μια βραδιά αφιερωμένη στο έργο και τη μνήμη του.

  Συντονίζει ο Γιάννης Δούκας.

  Συμμετέχουν οι:

  - Ορφέας Απέργης
  - Άννα Αφεντουλίδου
  - Δημήτρης Δασκαλόπουλος
  - Ευσταθία Δήμου
  - Γιώργος Ζεβελάκης
  - Θάλεια Ιερωνυμάκη
  - Βίκυ Κατσαρού
  - Ευσταθία Π.
  - Ευτυχία Παναγιώτου
  - Σταμάτης Πολενάκης
  - Κώστας Θωμαΐδης

  23 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Τύπος

  Ο συγγραφέας Τζόναθαν Κόου έρχεται στην Ελλάδα, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (29/4/2025)

  Οι εκδόσεις Πόλις προσκαλούν το αναγνωστικό κοινό σε μια συνάντηση με τον
  του Τζόναθαν Κόου την Τρίτη 29 Απριλίου 2025 και ώρα 19.00 στην Αίθουσα "Γιάννης Μαρίνος" του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

  Με τον Τζόναθαν Κόου θα συζητήσουν οι:

  - Άννα Μαραγκάκη
  - Σταυρούλα Παπασπύρου
  - Βασιλική Πέτσα
  - Άλκηστις Τριμπέρη

  23 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Συνέδρια & Ημερίδες

  Συνέδριο με τίτλο: ''Συζητώντας για τον Andrea Camilleri'', Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθήνας (28-29/4/2025)

  Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γεννήση του Andrea Camilleri, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών και το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών διοργανώνουν ένα συνέδριο αφιερωμένο στο έργο και τη λογοτεχνική κληρονομιά του σπουδαίου Ιταλού συγγραφέα.

  Το συνέδριο έχει τίτλο :''Συζητώντας για τον Andrea Camilleri'' και θα πραγματοποιηθεί στις 28 και 29 Απριλίου 2025, στο Αμφιθέατρο του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου.

  Ελεύθερη είσοδος κατόπιν εγγραφής.

  Θα παρέχεται ταυτόχρονη μετάφραση.

  Το συνέδριο προβλέπει τη συμμετοχή διακεκριμένων Ιταλών και Ελλήνων συγγραφέων και εκδοτών, μεταφραστών, πανεπιστημιακών καθηγητών και μελετητών, προκειμένου να παρουσιαστεί και να αναδειχτεί το έργο, η ζωή και η δημιουργικότητα του μεγαλύτερου αφηγητή της εποχής μας. Θα εξεταστούν τόσο τα αστυνομικά όσο και τα ιστορικά μυθιστορήματα του Andrea Camilleri, καθώς και διηγήματα και μονόλογοι, με έμφαση σε θέματα όπως η γλώσσα του Camilleri, η Σικελία και η σπουδαιότητά της, η γαστρονομία ως εργαλείο διδασκαλίας, η σχέση με την ελληνική αρχαιότητα και το φαινόμενο της μετανάστευσης.

  16 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  ''Εμείς και ο κόσμος των βιβλίων'': Βιωματικά εργαστήρια δημιουργικής έκφρασης για παιδιά, εφήβους και ενήλικες στην ΕΒΕ, Απρίλιος 2025

  Αν κάποιος σου ζητούσε να πεις την ιστορία της ζωής σου, θα μπορούσες άραγε να ξεκινήσεις από μια γρατζουνιά στο γόνατό σου; Οι αυτοβιογραφίες είναι ένα ιδιαίτερο λογοτεχνικό είδος όπου συγγραφέας, αφηγητής και ήρωας ταυτίζονται! Αυτό το μήνα, επιλέγουμε αυτοβιογραφίες σπουδαίων ανθρώπων για να τους γνωρίσουμε, μέσα από την δική τους ματιά, να εμπνευστούμε από τις ιστορίες τους και να γράψουμε στιγμές της δικής μας ζωής με ευφάνταστους τρόπους! Ελάτε να εκφραστούμε ελεύθερα και να δημιουργήσουμε μαζί στιγμές γεμάτες έμπνευση και φαντασία!

  Η φόρμα συμμετοχής θα ανοίξει Μ. Τετάρτη 16.04.2025, στις 10:00.

  Όλα τα εργαστήρια του προγράμματος υλοποιούνται στο Παιδικό Εργαστήρι της ΕΒΕ (ΚΠΙΣΝ).

  Στη δράση ''Εμείς και ο κόσμος των βιβλίων'', κάθε μήνα, με μια νέα θεματική ενότητα, ξεχωριστά λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα, εικονογραφημένα παιδικά βιβλία, ποιήματα και αυτοβιογραφίες ''συνομιλούν'' μεταξύ τους, δημιουργώντας έναν μοναδικό κόσμο που αποτελεί έμπνευση για δημιουργία και ελεύθερη έκφραση.

  Μέσα από τη δύναμη της λογοτεχνίας και με όχημα το θεατρικό παιχνίδι, την εικαστική αποτύπωση και τη δημιουργική γραφή, σας προσκαλούμε σε ένα ταξίδι εξερεύνησης του κόσμου γύρω μας αλλά και του κόσμου μέσα μας.

  16 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Πέθανε ο δημοσιογράφος και κριτικός λογοτεχνίας Δημήτρης Ραυτόπουλος

  Έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 101 ετών, ο διανοούμενος και δημοσιογράφος Δημήτρης Σπ. Ραυτόπουλος, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λογοτεχνικής κριτικής.

  15 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Πέθανε ο καθηγητής φιλολογίας Αλέξης Πολίτης

  Σε ηλικία 80 ετών άφησε την τελευταία του πνοή ο καθηγητής φιλολογίας Αλέξης Πολίτης, ο οποίος ασχολήθηκε εμβριθώς με το δημοτικό τραγούδι.

  Ο Αλέξης Πολίτης γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Université Paris IV (Sorbonne). Από το 1976 έως το 1989 εργάστηκε στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και από το 1989 έως το 2012 στη Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο οποίο ανακηρύχθηκε ομότιμος καθηγητής.

  Αυτοτελείς εργασίες του (επιλογή): Το δημοτικό τραγούδι. Κλέφτικα (Αθήνα, 1973), Η ανακάλυψη των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών (Αθήνα, 1984), Ρομαντικά χρόνια: Ιδεολογίες και νοοτροπίες στην Ελλάδα του 1830-1880 (Αθήνα, 1993), Claude Fauriel, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, Α’-Β’ (Ηράκλειο, 1999), Το μυθολογικό κενό (Αθήνα, 2000), Εγχειρίδιο του νεοελληνιστή: Βιβλιογραφίες, λεξικά, εγχειρίδια, κατάλογοι, ευρετήρια, χρονολόγια, κ.ά. (με τη συνεργασία του Τριαντάφυλλου Σκλαβενίτη και της Μαρίας Μαθιoυδάκη, Ηράκλειο, 2002), Αποτυπώματα του χρόνου (Αθήνα, 2006), Το δημοτικό τραγούδι (Ηράκλειο, 2010), Στρατηγού Μακρυγιάννη Απομνημονεύματα, Α’-Γ’ (Αθήνα, 2011, επιμέλεια, με τη συνεργασία της Γεωργίας Παπαγεωργίου).

  Ανάμεσα στις τελευταίες εκδόσεις του περιλαμβάνονται τα έργα: Ανθολογία παραλογών (επιμέλεια, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2025), 1821-1831. Μαζί με την ελευθερία γεννιέται και η καινούρια λογοτεχνία: Ποίηση, πεζογραφία, λογιοσύνη (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2021), Η ρομαντική λογοτεχνία στο έθνος κράτος, 1830-1880: Ποίηση, πεζογραφία, θέατρο, πνευματική κίνηση, αναγνώστες (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2017).

  14 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Δραστηριότητες του ΚΕΓ :: Ανακοινώσεις

  Λεξιλογείον: μιλώντας για λέξεις...

  

  Διαβάστε τη δημοσίευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη στήλη "Λεξιλογείον" της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής

  Αναδημοσίευση από το φύλλο της 6ης Απριλίου 2025

  Ομπρέλες
  Αν είμασταν σωστοί ετυμολόγοι και απόλυτα ακριβολόγοι θα φυλαγόμασταν από το οξύμωρο και δεν θα αγοράζαμε ποτέ ομπρέλα για τη βροχή. Αν επιμέναμε στην απόλυτη κυριολεξία και είχαμε δυσανεξία απέναντι στις μεταφορές, καμιά ομπρέλα (για 53 και βάλε) δεν θα μπορούσε να συντάξει μανιφέστο.
  Ομπρέλες
  Μεγαλούτσικες πρέπει να ήταν οι ομπρέλες που είχε κατά νου ο Αριστοφάνης: στους «Ιππής» του ο προσωποποιημένος Δήμος ανοίγει τα αυτιά του «ώσπερ σκιάδειον» όταν ακούει κολακείες, και στους «Όρνιθές» του ο Προμηθέας θέλει να κρυφτεί κάτω από «σκιάδειον» για να μην τον βλέπουν από πάνω οι θεοί. Δεν είναι βέβαιο αν τα σκίαστρα εδώ είναι φορητά αλλά το φορητό και πτυσσόμενο ‘σκιάδιον’ (sic), που κυκλοφορεί στα καθαρευουσιάνικα του Παπαδιαμάντη, του Ροϊδη ή του Βιζυηνού, επισκιάστηκε (κυριολεκτικά) από τα ξενόφερτα συνώνυμά του (ombrella, ombrelle) που έλκουν την καταγωγή τους από τη λατινική umbra (=σκιά). Ομπρέλλα κρατούσαν οι δεσποσύνες που ήθελαν «δέρμα σαν καμωμένο από ιασεμί» πριν η Κοκό Σανέλ λανσάρει το λιοκαμμένο κάλλος του suntan – στη Δύση, γιατί στην Άπω Ανατολή ανθούν ακόμη τα λευκαντικά.
  Πάντως σήμερα, και αφού τα νεόκοπα ‘αλεξιβρόχια’, όπως και τα ‘αλεξήλια’, δεν σημείωσαν ποτέ σοβαρές πωλήσεις στη λεξιλογική αγορά, κρατάμε ομπρέλα και με ήλιο και με βροχή – en tous cas, όπως θα έλεγε και ο Μακρόν που προθυμοποιήθηκε πρόσφατα να ανοίξει τη γαλλική πυρηνική ομπρέλα πάνω από την Ευρώπη. Δεν είναι βέβαιο αν σε περίπτωση πυρηνικού όμβρου θα τη βγάλουμε αβρόχοις ποσί ούτε αν θα καλυφθεί και η νοτιότερη απόληξη των Βαλκανίων αλλά για την ώρα ας θυμηθούμε τη σοφή ομπρέλα της Κικής Δημουλά: Όταν βρέχει δεν παίρνω ομπρέλα … Όταν δεν βρέχει / όσο κι αν ευτυχεί ο ουρανός / όσο κι αν τον πιστεύω / ανοίγω την ομπρέλα μου./ Δεν είναι ξεκάθαρη/ καιρική συνθήκη η ευτυχία.
  ______________________________________________
  Σε συνεργασία με την εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δημοσιεύει δύο λέξεις την εβδομάδα στην στήλη «Λεξιλογείον», στο ένθετο των Νέων Εποχών του «Βήματος» (και στην ηλεκτρονική έκδοση). Οι σχετικές καταχωρίσεις θα αναδημοσιεύονται στα διαδικτυακά μέσα του ΚΕΓ και σε ειδική ενότητα της ιστοσελίδας του ΚΕΓ.
  Σχολιάζονται λέξεις που είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη (ετυμολογία, ταξίδι της λέξης μέσα στον χρόνο) είτε «πριμοδοτούνται» από τη σύγχρονη γλωσσική (και όχι μόνο) επικαιρότητα, μεταξύ άλλων. Ο σχολιασμός ̶ σύντομος, μακριά από κάθε διάθεση γλωσσικής διδασκαλίας ̶ θα κινητοποιεί, πιστεύουμε ευχάριστα, την ανάδυση ρητών και υπόρρητων σημασιών, διασυνδέοντας ακόμη και γνωστές σημασίες με σύγχρονα νοήματα.
  Δείτε όλες τις δημοσιεύσεις

  08 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Εκδήλωση με τίτλο: ''Ποιητικές Διαδρομές: Αφιέρωμα στη Σύγχρονη Ποιητική Δημιουργία της Πανεπιστημιακής Κοινότητας του Πανεπιστημίου Κύπρου'', Παν/μιο Κύπρου (10/4/2025)

  Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου τιμά την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης διοργανώνοντας την εκδήλωση με τίτλο: ''Ποιητικές Διαδρομές'', ένα αφιέρωμα στη σύγχρονη ποιητική δημιουργία της πανεπιστημιακής κοινότητας.

  Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη, 10 Απριλίου 2025, στο Αμφιθέατρο 014 του Κέντρου Πληροφόρησης – Βιβλιοθήκη ''Στέλιος Ιωάννου'', από τις 10:00 έως τις 14:00.

  Πρόκειται για μια συνάντηση που αναδεικνύει τη δύναμη του ποιητικού λόγου, φέρνοντας κοντά ακαδημαϊκούς, ποιητές και δημιουργούς, οι οποίοι θα μοιραστούν σκέψεις, εμπειρίες και προβληματισμούς γύρω από τη σημασία και τον ρόλο της ποίησης στη σύγχρονη εποχή.

  Η συμμετοχή στην εκδήλωση είναι ελεύθερη, με απαραίτητη δήλωση συμμετοχής.

  07 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Αφιέρωμα στον Γκαμπριέλ Γκαρθία Μάρκες στον ΙΑΝΟ, Αθήνα (8/4/2025)

  Την Τρίτη 8 Απριλίου, στις 19:30 η Αλυσίδα Πολιτισμού IANOS και η σειρά ''Λογοτεχνικά Απογεύματα στον ΙΑΝΟ'' διοργανώνουν αφιέρωμα στον Γκαμπριέλ Γκαρθία Μάρκες .

  Ο συγγραφέας, μεταφραστής και επιμελητής της σειράς ''Λογοτεχνικά Απογεύματα'', Δημήτρης Στεφανάκης μιλά για το φαινόμενο Γκαμπριέλ Γκαρθία Μάρκες, και η ηθοποιός και συγγραφέας Όλγα Νικολαΐδου παρεμβαίνει, σχολιάζει και διαβάζει κείμενα του Κολομβιανού νομπελίστα.

  Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον ΙΑΝΟ της Αθήνας, Σταδίου 24 και θα προβάλλεται ζωντανά στο κανάλι YouTube του ΙΑΝΟΥ.

  Η εκδήλωση διοργανώνεται σε συνεργασία με τις εκδόσεις Ψυχογιός και τις εκδόσεις Έναστρον καθώς επίσης και σε συνεργασία με τη Λέσχη ανάγνωσης Δημοτικής Βιβλιοθήκης Αγίου Δημητρίου, Λογοτεχνική Συντροφιά Έναστρον, Λέσχη Ανάγνωσης Συνδέσμου Επιστημόνων Γυναικών Θεσσαλονίκης, Λέσχη Φιλαναγνωσίας Κομοτηνής, PEN GREECE.

  04 Απρ 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0