Ενότητες

Κατηγορίες

Ημερολόγιο

SMTWTFS
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

Go
π.χ. (2006, 2006-10, 2006-10-11)

Ενημερωτικό Δελτίο

Κανάλι RSS

Ενημέρωση

  • Συμμετοχή του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (10-11/5/25)

    Στο πλαίσιο της 21ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας θα βρίσκεται στον εκθετήριο χώρο της Helexpo, Περίπτερο 14 / Stand 19, από την Πέμπτη 08/05/2025 έως και την Κυριακή 11/05/2025, όπου θα παρουσιάζονται το έργο και οι εκδόσεις του.

    To Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας θα διοργανώσει τις εξής εκδηλώσεις:

    Σάββατο 10 Μαΐου 2025, ώρα 15.00 - 16.00

    Αίθουσα Βαβέλ, Περίπτερο 14

    ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

    «Η νέα σχολιασμένη έκδοση της Ιλιάδας από το Ίδρυμα Lorenzo Valla».

    Ο ομιλητής θα παρουσιάσει την επικείμενη έκδοση της Ιλιάδας που συμπληρώνει την μνημειώδη σχολιασμένη έκδοση της Οδύσσειας από το Ίδρυμα Lorenzo Valla πριν από 35 περίπου χρόνια.

    Συντονισμός: Ελένη Τρούγκου, τακτική ερευνήτρια στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

    Ομιλητές: Χρήστος Τσαγγάλης, καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας ΑΠΘ, διευθυντής του Τμήματος Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, συγγραφέας ενός εκ των 6 τόμων της σχολιασμένης έκδοσης της Ιλιάδας από το Ίδρυμα Lorenzo Valla

    Κυριακή 11 Μαΐου, ώρα 10.00 - 11.00 Αίθουσα Λόγος, Περίπτερο 12

    ΣΥΖΗΤΗΣΗ

    «Από την τηλεκπαίδευση στην Τεχνητή Νοημοσύνη: Οικολογίες σχολικού γραμματισμού και το μέλλον του ελληνικού σχολείου»

    Στην παρούσα ομιλία αξιοποιούνται ερευνητικά δεδομένα από την περίοδο της τηλεκπαίδευσης και από τις προσπάθειες αξιοποίησης της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση, προκειμένου να αποτυπωθούν οι ισχύουσες οικολογίες σχολικού γραμματισμού και να διατυπωθούν προτάσεις ως προς την κατεύθυνση των αλλαγών που είναι απαραίτητες στο ελληνικό σχολείο

    Συντονισμός-Σχολιασμός: Ελευθερία Ζάγκα, σχολική σύμβουλος φιλολόγων, Αναστάσιος Μάτος, σχολικός σύμβουλος φιλολόγων Ομιλητής: Δημήτριος Κουτσογιάννης, ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας ΑΠΘ, αναπληρωτής πρόεδρος Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας

  • Λεξιλογείον: μιλώντας για λέξεις...

    Διαβάστε τη δημοσίευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη στήλη "Λεξιλογείον" της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής

    Αναδημοσίευση από το φύλλο της 27ης Απριλίου 2025

    Περί πίστεως ( π.Χ. και μ.Χ.)

    «Ουχ ήμαρτον», δηλαδή «δεν αστόχησα», θα είπε ο μνηστηροφόνος Οδυσσέας όταν τέλειωσε τη δουλειά. Όμως καθώς ταξιδεύουν στον χρόνο κάποιες λέξεις αποκτούν ειδικό και ηθικό βάρος που δεν είχαν παλιότερα.

    Περί πίστεως ( π.Χ. και μ.Χ.)

    Από μια παλιά και πολύ γόνιμη ινδοευρωπαϊκή ρίζα βλάστησαν η πειθώ, η πεποίθηση, το πείσμα, η πίστη καθώς και άλλα συγγενικά και παράγωγα. Από εκεί κατάγεται και η λατινική fides (= εμπιστοσύνη, αξιοπιστία) που κυκλοφορεί ακμαία, αν και όχι πάντοτε άμεσα αναγνωρίσιμη, στη γλωσσική επικράτεια της νεολατινικής αδελφότητας (fede, fe, fois), έχοντας καταφέρει και «εισπήδηση» στα γερμανοκρατούμενα οικόπεδα, αφού η μήτρα της αγγλικής λέξης faith είναι γαλλική. Και από την ίδια ρίζα η αλβανική «μπέσα» (= πίστη και όρκος τιμής) για όσους θυμούνται πώς έδιναν χέρια και υπόσχεση οι Μποτσαραίοι και τα άλλα παλικάρια του ’21.

    Στο σημασιολογικό φάσμα της «εμπιστοσύνης/αξιοπιστίας» κινείται αρχικά η λέξη «πιστός». Θύμα της Κλυταιμνήστρας και ένοικος του Άδη, ο ομηρικός Αγαμέμνων προειδοποιεί τον Οδυσσέα: «ουκέτι πιστά γυναιξίν» (= δεν μπορεί πλέον κανείς να έχει εμπιστοσύνη στις γυναίκες) – σαρωτική και σεξιστική γενίκευση που έμπλεξε τον Όμηρο σε μπελάδες με τους woke προμάχους των αμερικανικών πανεπιστημίων. Γενικά, στην προχριστιανική περίοδο η πίστη και τα αντώνυμά της χαρακτηρίζουν σχέσεις μεταξύ ανθρώπων ενώ, εξειδικευμένοι στην ίδια σημασιολογική γραμμή, οι σχετικοί όροι παίρνουν πιο τεχνική/νομική απόχρωση για να δηλώσουν επίσημη συμφωνία, ένορκη σύναψη συνθήκης ή απτή απόδειξη/εγγύηση.

    Η χριστιανική συνέχεια είναι συνέχεια βάθους, εσωτερίκευσης και και μεταφυσικής αναπροσαρμογής: ο πιστός αναφέρεται στον Θεό ενώ στους Ευαγγελιστές η λέξη, παγιωμένη ως όνομα ουσιαστικό, αρκεί από μόνη της για να ταυτίσει τον χριστιανό, ακριβώς όπως ο «άπιστος» και τα λατινογενή συνώνυμά του (infidel) δακτυλοδεικτούν τον μη χριστιανό.

    Και ο εφεόρτιος Θωμάς ενσαρκώνει μεγάλο μέρος αυτής της ιστορίας: αρχικά «άπιστος» (=δύσπιστος) ψαύει τα σημάδια των καρφιών και βλέποντας «πίστιν» (=απτή απόδειξη) κραταιώνεται ως «πιστός» του Χριστού.

    ______________________________________________

    Σε συνεργασία με την εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δημοσιεύει δύο λέξεις την εβδομάδα στην στήλη «Λεξιλογείον», στο ένθετο των Νέων Εποχών του «Βήματος» (και στην ηλεκτρονική έκδοση). Οι σχετικές καταχωρίσεις θα αναδημοσιεύονται στα διαδικτυακά μέσα του ΚΕΓ και σε ειδική ενότητα της ιστοσελίδας του ΚΕΓ.

    Σχολιάζονται λέξεις που είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη (ετυμολογία, ταξίδι της λέξης μέσα στον χρόνο) είτε «πριμοδοτούνται» από τη σύγχρονη γλωσσική (και όχι μόνο) επικαιρότητα, μεταξύ άλλων. Ο σχολιασμός ̶ σύντομος, μακριά από κάθε διάθεση γλωσσικής διδασκαλίας ̶ θα κινητοποιεί, πιστεύουμε ευχάριστα, την ανάδυση ρητών και υπόρρητων σημασιών, διασυνδέοντας ακόμη και γνωστές σημασίες με σύγχρονα νοήματα.

  • Πρώτη διάλεξη του 3ου Κύκλου Διαδικτυακών Διαλέξεων από το ΚΕΓ: Π. Φίλος, Η Μυκηναϊκή ελληνική (14/4/25)

    Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, μέσα από 10 ετήσιες διαδικτυακές διαλέξεις, υλοποιεί πενταετές μνημόνιο συνεργασίας για την ελληνομάθεια μεταξύ των Υπουργείων Παιδείας της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι διαλέξεις εντάσσονται στη γενικότερη θεματική της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας και εξειδικεύονται στις επιμέρους υποθεματικές περιοχές: (α) Ιστορία της γλώσσας, (β) Λεξικογραφία και (γ) Κοινωνιογλωσσικές πτυχές της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας (π.χ. διάλεκτοι, επαφές με άλλες γλώσσες, η ελληνική γλώσσα της διασποράς κτλ.).

    Οι διαλέξεις θα μεταδίδονται ημέρα Δευτέρα και ώρα 18.00 (ώρα Ελλάδας) στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/@greeklanguagecentre/live και θα αναρτώνται στον ιστότοπο του ΚΕΓ: https://www.youtube.com/@greeklanguagecentre/playlists, όπου είναι διαθέσιμες και οι διαλέξεις που πραγματοποιήθηκαν έως τώρα.

    Συντονιστές:

    Ομ. Καθ. Γεώργιος Κ. Γιαννάκης (Μέλος του Δ.Σ. και Διευθυντής του Τμήματος Γλωσσολογίας του ΚΕΓ)

    Δρ Ειρήνη Παρασκευά Ροδοσθένους (Πρώτη Λειτουργός Εκπαίδευσης (Κύπρος)

    Νέος κύκλος διαλέξεων

    Ο τρίτος κύκλος διαλέξεων θα ξεκινήσει στις 14 Απριλίου 2025 με τη διάλεξη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κ. Παναγιώτη Φίλου, με θέμα «Η Μυκηναϊκή ελληνική». Ο κύκλος ομιλιών για το 2025 εστιάζει στις επιμέρους ιστορικές φάσεις της ελληνικής γλώσσας από τη Μυκηναϊκή έως τη Νέα Ελληνική.

    Οι επόμενες δυο διαλέξεις έχουν προγραμματιστεί ως ακολούθως:

    19 Μαΐου: «Κλασική ελληνική» (Καθ. Παναγιώτης Φίλος, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)

    23 Ιουνίου: «Διαλεκτολογία και επιγραφική της αρχαίας ελληνικής» (Καθ. Paloma Guijarro Ruano, Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης)

    Θα ακολουθήσει ανακοίνωση με το πλήρες πρόγραμμα των διαλέξεων για το έτος 2025.

9,986 items total [1 - 10]
Go
<< First < Previous Next > Last >>
ταξινόμηση βάσει :: Ημ. Δημιουργίας . Ημ. Ενημέρωσης
< Previous   [1] 2 3 4 5 ...999   Next >