ΛΗΜΜΑ

• βαρύς
• επίθετο
• -εῖα, -ύ
• βαρέως

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• ΕΠΙΘΕΤΟ Α. αυτός που έχει βάρος, ασήκωτος, δυσβάσταχτος |για πράγματα |βαριά οπλισμένος |για στρατό Β. 1. ενοχλητικός, φορτικός, δυσάρεστος, δυσβάσταχτος, καταθλιπτικός, βλαβερός |για πρόσωπα και καταστάσεις |αυστηρός, άγριος, εχθρικός |σοβαρός, σημαντικός, ισχυρός 2. αργός, δυσκίνητος |για σωματική κατάσταση Γ.δυνατός, οξύς, βαθύς, βαρύς |για ήχους φυσικούς, μουσικών οργάνων, και για την προσωδία |έντονος, βαρύς, δυσάρεστος |για οσμές |ΕΠΙΡΡΗΜΑ ενοχλητικά, πιεστικά, φορτικά, βαριά |με τα ρ. φέρω και ἔχω

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• ΕΠΙΘΕΤΟ Α. αυτός που έχει βάρος, ασήκωτος, δυσβάσταχτος
• για πράγματα
• ΑΡΙΣΤ Φυσ 255a τὸ μὲν κοῦφον ἄνω τὸ δὲ βαρὺ κάτω͵ φύσει
• ΠΛ Θεαιτ 152d ἀλλ΄ ἐὰν ὡς μέγα προσαγορεύῃς͵ καὶ σμικρὸν φανεῖται͵ καὶ ἐὰν βαρύ͵ κοῦφον { αν το πεις μεγάλο θα φανεί και μικρό, και αν βαρύ, ελαφρό }
• βαριά οπλισμένος
• για στρατό
• ΠΛ Νομ 833b καὶ πάλιν͵ βαρύτερον͵ ὁπλίτην ἐπονομάζοντες
• Β.
• 1. ενοχλητικός, φορτικός, δυσάρεστος, δυσβάσταχτος, καταθλιπτικός, βλαβερός
• για πρόσωπα και καταστάσεις
• ΣΟΦ Φιλ 368 κἀγὼ δακρύσας εὐθὺς ἐξανίσταμαι ὀργῇ βαρείᾳ
• ΕΥΡ Ηλ 301 τύχας βαρείας τὰς ἐμὰς κἀμοῦ πατρός
• ΠΛ Θεαιτ 210c ἧττον ἔσῃ βαρὺς τοῖς συνοῦσι { θα είσαι λιγότερο ενοχλητικός στη συντροφιά }
• αυστηρός, άγριος, εχθρικός
• ΕΥΡ Ηλ 1119 καὶ μὴν ἐκεῖνος οὐκέτ΄ ἔσται σοι βαρύς
• ΑΙΣΧ Περ 828 Ζεύς τοι κολαστὴς τῶν ὑπερκόμπων ἄγαν φρονημάτων ἔπεστιν͵ εὔθυνος βαρύς
• σοβαρός, σημαντικός, ισχυρός
• ΑΡΙΣΤ Ρητ 1391a φιλοτιμότεροι γὰρ καὶ ἀνδρωδέστεροί εἰσιν τὰ ἤθη οἱ δυνάμενοι τῶν πλουσίων...σεμνότεροι ἢ βαρύτεροι
• ΠΛ Κριτων 43c ἀγγελίαν͵ ὦ Σώκρατες͵ φέρων χαλεπήν...καὶ βαρεῖαν
• 2. αργός, δυσκίνητος
• για σωματική κατάσταση
• ΗΡ 4.150 ἐγὼ μέν͵ ὦναξ͵ πρεσβύτερός τε ἤδη εἰμὶ καὶ βαρὺς ἀείρεσθαι
• ΣΟΦ Αι 1017 τοιαῦτ΄ ἀνὴρ δύσοργος͵ ἐν γήρᾳ βαρύς͵ ἐρεῖ
• Γ.δυνατός, οξύς, βαθύς, βαρύς
• για ήχους φυσικούς, μουσικών οργάνων, και για την προσωδία
• ΞΕΝ Κυν 6.20 ὁποσαχῇ οἷόν τ΄ ἂν ᾖ τοὺς τόνους τῆς φωνῆς ποιούμενον͵ ὀξύ͵ βαρύ͵ μικρόν͵ μέγα
• ΑΙΣΧ Περ 572 βαρὺ δ΄ ἀμβόασον οὐράνι΄ ἄχη { να διαλαλείς τα πάθη βαριά να ακουστούν στα ουράνια }
• ΑΡΙΣΤ Ρητ 1403b καὶ πῶς τοῖς τόνοις͵ οἷον ὀξείᾳ καὶ βαρείᾳ καὶ μέσῃ
• ΠΛ Κρατ 399b τὰ δὲ βαρύτερα ὀξύτερα φθεγγόμεθα
• έντονος, βαρύς, δυσάρεστος
• για οσμές
• ΗΡ 6.119 ἔστι δὲ μέλαν καὶ ὀδμὴν παρεχόμενον βαρέαν
• ΕΠΙΡΡΗΜΑ ενοχλητικά, πιεστικά, φορτικά, βαριά
• με τα ρ. φέρω και ἔχω
• ΠΛ Μενεξ 248c βαρέως φέροντες τὰς συμφοράς
• ΑΡΙΣΤ Πολιτικ 1311b αἰεὶ γὰρ βαρέως εἶχε πρὸς τὴν ὁμιλίαν

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• < ΒΑΡΥΣ >
• Πβ. λατ. gravis.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ε6
• επίθετο συγκρ. βαρύτερος, υπερθ. βαρύτατος
• επίρρημα συγκρ. βαρύτερον, υπερθ. βαρύτατα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: βάρος, βαρύτης, βάρυνσις 'βάρος, ενόχληση'
  • ρήματα: βαρύνω, βαρύθω 'βαραίνω'
  • επίθετα: βαρυαλγής 'αυτός που πονά, που υποφέρει πολύ', βαρυβρεμέτης 'αυτός που βροντά δυνατά', βαρύγδουπος, βαρυδαίμων 'κακότυχος', βαρύποτμος 'δυστυχής', βαρύτονος, βαρυγούνατος 'κουρασμένος', ἀβαρής, ἀνομοιοβαρής
  • επιρρήματα: βαρέως
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ουσιαστικά: βαρυφροσύνη 'μελαγχολία', βαρουλκός
  • ρήματα: βαρυθυμέω-ῶ 'υποφέρω, στενοχωρούμαι'
  • επίθετα: βαρύτιμος, βαρύμοχθος 'κουραστικός, επίπονος', βαρυρρήμων 'αυτός που χρησιμοποιεί στομφώδη λόγο', βαρυταρβής 'τρομακτικός', βαρυτελής 'αυτός που πληρώνει βαρύ φόρο'
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %βαρ%
• ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ
  • βαρόμετρον, βαρύαυλος, βαρύλιθος 'το μέταλλο τουγκστένιο', βαρυποινίτης, βαρύχορδον 'κοντραμπάσο', βαρυαλγέω-ώ, βαρυγδουπέω-ώ, βαρυδασμολογέω-ώ, βαρυκοιμάομαι-ώμαι, βαρομετρικός, βαρυσήμαντος, βαρύτοκος
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %βαρ%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %βαρ%
• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • Ρόδ. βάρεμα 'φόρος', Πόντ. βάρεμαν 'βάρος, ενόχληση', Κάσ. βαρυθυμώ 'πληγώνω', Πόντ. βαρυτσέφαλος, Πελοπ. Ρόδ. Ζάκ. βαροκέφαλος 'δύσκολος στην κατανόηση, ξεροκέφαλος'