ΛΗΜΜΑ

• ἀντιποιέω
• ρήμα
• ἀντιποιῶ

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• Α.ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ανταποδίδω μια ενέργεια ή πράξη Β.ΜΕΣΟ 1. επιζητώ, επιδιώκω κτ. |με γεν. |εγείρω αξιώσεις, προβάλλω απαιτήσεις, διεκδικώ 2. αμφισβητώ την κυριότητα |προβάλλω δικαιώματα, οικειοποιούμαι, σφετερίζομαι 3. καυχιέμαι |με απρφ.

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• Α.ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ανταποδίδω μια ενέργεια ή πράξη
• ΑΡΙΣΤ Προβλ 886a διὰ τί͵ ἐὰν μέν τινα ἴδωμεν τὴν χεῖρα ἐκτείνοντα ἢ τὸν πόδα ἢ ἄλλο τι τῶν τοιούτων͵ οὐκ ἀντιποιοῦμεν τὸ αὐτό͵ ἐὰν δὲ χασμώμενον͵ ἀντιχασμώμεθα;
• ΑΡΙΣΤ ΗΜεγ 1.33.14 ὡς γὰρ ὁ ἐλεύθερος ἔχει πρὸς τὸν δοῦλον͵ οὕτως τὸ ἀντιποιῆσαι πρὸς τὸ ποιῆσαι { σε όποια σχέση δηλαδή βρίσκεται ο ελεύθερος προς τον δούλο, το ίδιο ισχύει και για την ανταπόδοση προς την πράξη }
• ΠΛ Κριτων 50e ἅπερ πάσχοις ταῦτα καὶ ἀντιποιεῖν͵ οὔτε κακῶς ἀκούοντα ἀντιλέγειν οὔτε τυπτόμενον ἀντιτύπτειν
• Β.ΜΕΣΟ
• 1. επιζητώ, επιδιώκω κτ.
• με γεν.
• ΙΣΟΚΡ 1.2 ἡγούμενος οὖν πρέπειν τοὺς δόξης ὀρεγομένους καὶ παιδείας ἀντιποιουμένους τῶν σπουδαίων ἀλλὰ μὴ τῶν φαύλων εἶναι μιμητάς
• ΞΕΝ Απομν 2.1.1 τὸν μέν͵ ὅπως ἱκανὸς ἔσται ἄρχειν͵ τὸν δ΄͵ ὅπως μηδ΄ ἀντιποιήσεται ἀρχῆς { ο ένας να γίνει ικανός να κυβερνήσει, ο άλλος να μην ζητήσει καν την εξουσία }
• εγείρω αξιώσεις, προβάλλω απαιτήσεις, διεκδικώ
• ΞΕΝ Απομν 3.14.6 αὐτὸν δὲ μηδ΄ ἀντιποιούμενον τῆς τέχνης ταύτης { ο ίδιος ούτε καν θα προβάλλει απαιτήσεις γι' αυτήν την τέχνη }
• ΔΗΜ 15.13 πότερ΄ ἀντιποιήσεται τῆς πόλεως τῆς Ροδίων ἢ οὔ
• ΞΕΝ Ελλ 3.2.31 νομίζοντες τοὺς ἀντιποιουμένους χωρίτας εἶναι καὶ οὐχ ἱκανοὺς προεστάναι { επειδή θεώρησαν ότι αυτοί που το διεκδικούσαν ήταν χωρικοί και ανίκανοι να προΐστανται }
• ΑΡΙΣΤ Ποιητ 1448a διὸ καὶ ἀντιποιοῦνται τῆς τε τραγῳδίας καὶ τῆς κωμῳδίας οἱ Δωριεῖς { γι' αυτό και διεκδικούν την εύρεση της τραγωδίας οι Δωριείς }
• 2. αμφισβητώ την κυριότητα
• ΞΕΝ Ελλ 4.8.14 τῶν τε γὰρ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Ἑλληνίδων πόλεων Λακεδαιμονίους βασιλεῖ οὐκ ἀντιποιεῖσθαι { όσον αφορά τις ελληνικές πόλεις στην Μ. Ασία οι Λακεδαιμόνιοι δεν ἤθελαν να τις αμφισβητήσουν από τον βασιλιά }
• ΠΛ Πρωτ 336c εἰ δὲ ἀντιποιεῖται͵ διαλεγέσθω ἐρωτῶν τε καὶ ἀποκρινόμενος { αν πάλι το αμφισβητεί ας συζητήσει μαζί του με ερωτήσεις και απαντήσεις }
• προβάλλω δικαιώματα, οικειοποιούμαι, σφετερίζομαι
• ΞΕΝ Απομν 3.5.8 εἰ μὲν ἐβουλόμεθα χρημάτων αὐτοὺς ὧν οἱ ἄλλοι εἶχον ἀντιποιεῖσθαι { εάν θέλαμε να οικειοποιηθούν αυτοί τα κτήματα τα οποία θα κατέχουν άλλοι }
• ΑΡΙΣΤ Πολιτικ 1291b ἀντιποιοῦνται δὲ καὶ τῆς ἀρετῆς πάντες { όλοι οικειοποιούνται την πολιτική αρετή... }
• ΑΡΙΣΤ Ρητ 1356a διὸ καὶ ὑποδύεται ὑπὸ τὸ σχῆμα τὸ τῆς πολιτικῆς ἡ ῥητορικὴ καὶ οἱ ἀντιποιούμενοι ταύτης { γι' αυτό και η ρητορική εμφανίζεται με το ένδυμα της πολιτικής επιστήμης καθώς και εκείνοι που κάνουν τον ρήτορα }
• 3. καυχιέμαι
• με απρφ.
• ΠΛ ΙππΕ 363a οἳ μάλιστ΄ ἂν ἀντιποιησαίμεθα μετεῖναι ἡμῖν τῆς ἐν φιλοσοφίᾳ διατριβῆς

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• Από: πρόθεση ἀντί + ρ. ποιέω.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ρ3
• ἀντιποιέω -ῶ, ἀντεποίουν, ἀντιποιήσω, ἀντεποίησα, ἀντιπεποίηκα, ἀντιπεποιήκειν

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: τά ἀντίποινα, ποίημα, ποίησις, ποιητής, λογοποιός, ἀγαλματοποιός, ἀδριαντοποιός, γελωτοποιός, ἐλεγειοποιός, ἠθοποιός, θαυματοποιός, μηχανοποιός, κωμωδοποιός, τραγῳδοποιός, λυροποιός, λυχνοποιός, ὀψοποιός 'μάγειρας', τειχοποιός
  • ρήματα: ἀντιποιέω, ποιέω
  • επίθετα: ἀντίποινος, ποιητικός, ποιητός, εὐποίητος, θεοποίητος, χειροποίητος, εὐμεταποίητος
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ουσιαστικά: ἀντίποινον, ἀντιποίησις, ποιημάτιον, ποιήτρια, ἀγαθοποιός, ἀδελφοποιός, ἀνεμοποιός, ἁρματοποιός, μυθοποιός, μαχαιροποιός, κοσμοποιός, κρανοποιός, ληκυθοποιός, ὁδοποιός, οἰνοποιός, ὀνοματοποιός, ὁπλοποιός, παραδοξοποιός, σιτοποιός, σκηνοποιός, τραπεζοποιός κ.ά.
  • ρήματα: ποιητικεύομαι 'εκφράζομαι ποιητικά'
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %ποιω, %ποιος, %ποιητ%, %ποιησ%
• ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ
  • ποιηματογράφησις, ποιητάριον, ποιητικίζω, ποιητικότης, ποιητίσκος, ποιητισμός
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %ποιω, %ποιος, %ποιητ%, %ποιησ%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %ποιω, %ποιος, %ποιητ%, %ποιησ%
• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • Πόντ. ποίμαν, Πόντ. ποιητής 'Θεός', Κύπ. ποιώ, ποιγώ, Πόντ. ποίω, ποίγω, Τσακων. ποίου, Καππ. Πόντ. ποίκω, Μ.Ασία Λεσβ. Θράκ. θα ποίσου, Πόντ. εποίκα, Λεσβ. Μακεδ. ποίκα, Τσακων. καο-μποιτέ 'καλοκαμωμένος', κακο-μποιτέ 'κακοκαμωμένος'