ΛΗΜΜΑ

• κίνδυνος
• ουσιαστικό
• -ου
• ὁ

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• Α. επαπειλούμενο κακό, απειλή άμεσου υπαρκτού κακού, κίνδυνος |συχνά στον πληθ. |ως σύστ.Α |φρ. κίνδυνον αἴρεσθαι=εκτίθεμαι σε κίνδυνο |φρ. ἐπὶ τοὺς κινδύνους χωρεῖν, πρὸς κινδύνους ἰέναι, εἰς κινδύνους ἔρχεσθαι=εκτίθεμαι σε κινδύνους |φρ. κίνδυνον ὑπομένειν=υφίσταμαι έναν κίνδυνο |φρ. τινὰ εἰς κίνδυνον καθιστάναι=εκθέτω κπ. σε κίνδυνο |φρ. κίνδυνός ἐστι + απρφ. ή απλή δοτ.=υπάρχει κίνδυνος να... ή για κπ. |φρ. ἐν κινδύνῳ εἶναι=βρίσκομαι σε κίνδυνο |φρ. ἐπὶ τῷ αὐτοῦ κινδύνῳ=με προσωπική διακινδύνευση |φρ. τὸν ἐπιόντα κίνδυνον=τον επικείμενο κίνδυνο Β. αγώνας, τολμηρή επιχείρηση, περιπέτεια

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• Α. επαπειλούμενο κακό, απειλή άμεσου υπαρκτού κακού, κίνδυνος
• ΘΕΟΓΝ ελεγ 1.637 ἐλπὶς καὶ κίνδυνος ἐν ἀνθρώποισιν ὁμοῖοι·/ οὗτοι γὰρ χαλεποὶ δαίμονες ἀμφότεροι
• ΘΟΥΚ 2.71.2 μετὰ Ἑλλήνων τῶν ἐθελησάντων ξυνάρασθαι τὸν κίνδυνον τῆς μάχης
• ΠΛ Νομ 736b πόνος δ΄͵ ὡς ἔοικεν͵ καὶ κίνδυνός ἐστιν ἐν πάσῃ κατασκευῇ πολιτικῇ
• ΔΗΜ 18.220 οὕτως ἐπεπείσμην μέγαν εἶναι τὸν κατειληφότα κίνδυνον τὴν πόλιν
• συχνά στον πληθ.
• ΘΟΥΚ 2.87.4 ἄνευ δὲ εὐψυχίας οὐδεμία τέχνη πρὸς τοὺς κινδύνους ἰσχύει
• ΠΛ Θεαιτ 170a ἔν γε τοῖς μεγίστοις κινδύνοις͵ ὅταν ἐν στρατείαις ἢ νόσοις ἢ ἐν θαλάττῃ χειμάζωνται
• ως σύστ.Α
• ΔΗΜ 50.21 κινδύνους ὅσους ἐκινδύνευσα αὐτὸς πρός τε χειμῶνα καὶ πρὸς πολεμίους
• φρ. κίνδυνον αἴρεσθαι=εκτίθεμαι σε κίνδυνο
• ΕΥΡ Ηρακλ 504 εἰ πόλις μὲν ἀξιοῖ/ κίνδυνον ἡμῶν οὕνεκ΄ αἴρεσθαι μέγαν
• φρ. ἐπὶ τοὺς κινδύνους χωρεῖν, πρὸς κινδύνους ἰέναι, εἰς κινδύνους ἔρχεσθαι=εκτίθεμαι σε κινδύνους
• ΕΥΡ Εκ 244 μεμνήμεθ΄ ἐς κίνδυνον ἐλθόντες μέγαν
• ΘΟΥΚ 2.39.1 ἡμεῖς δὲ ἀνειμένως διαιτώμενοι οὐδὲν ἧσσον ἐπὶ τοὺς ἰσοπαλεῖς κινδύνους χωροῦμεν
• φρ. κίνδυνον ὑπομένειν=υφίσταμαι έναν κίνδυνο
• ΔΗΜ 8.44 τούτων μὲν ἐπιθυμεῖν καὶ ὑπὲρ τοῦ ταῦτα λαβεῖν καὶ πόνους καὶ χειμῶνας καὶ τοὺς ἐσχάτους κινδύνους ὑπομένειν
• φρ. τινὰ εἰς κίνδυνον καθιστάναι=εκθέτω κπ. σε κίνδυνο
• ΙΣΟΚΡ 4.62 μηδ΄ εἰς κινδύνους καθιστάναι τὴν πόλιν τὴν ὑπὲρ τῶν παίδων τῶν Ἡρακλέους προκινδυνεύσασαν
• φρ. κίνδυνός ἐστι + απρφ. ή απλή δοτ.=υπάρχει κίνδυνος να... ή για κπ.
• ΑΝΔΟΚ 1.137 τίς γὰρ κίνδυνος μείζων ἀνθρώποις ἢ χειμῶνος ὥρᾳ πλεῖν τὴν θάλατταν
• ΞΕΝ Πορ 4.28 κίνδυνος δὲ μέγας τῷ καινοτομοῦντι
• φρ. ἐν κινδύνῳ εἶναι=βρίσκομαι σε κίνδυνο
• ΞΕΝ Ελλ 7.4.10 καίπερ ἐν κινδύνῳ ὄντες οὐκ ἤθελον τοῖς εὐεργέταις εἰς πόλεμον καθίστασθαι
• φρ. ἐπὶ τῷ αὐτοῦ κινδύνῳ=με προσωπική διακινδύνευση
• ΑΡΙΣΤ Πολιτικ 1286a εὖ πως ἐν Αἰγύπτῳ μετὰ τὴν τετρήμερον κινεῖν ἔξεστι τοῖς ἰατροῖς ἐὰν δὲ πρότερον͵ ἐπὶ τῷ αὑτοῦ κινδύνῳ
• φρ. τὸν ἐπιόντα κίνδυνον=τον επικείμενο κίνδυνο
• ΑΙΣΧΙΝ 3.148 τῶν ἀρχόντων τῶν ἐν Θήβαις φοβουμένων τὸν ἐπιόντα κίνδυνον
• Β. αγώνας, τολμηρή επιχείρηση, περιπέτεια
• ΑΡΙΣΤΟΦ Νεφ 955 νῦν γὰρ ἅπας ἐνθάδε κίνδυνος ἀνεῖται σοφίας { γιατί εδώ μεγάλος αγώνας σοφίας διαδραματίζεται τώρα }
• ΘΟΥΚ 4.10.1 ἄνδρες οἱ ξυναράμενοι τοῦδε τοῦ κινδύνου͵ μηδεὶς ὑμῶν ἐν τῇ τοιᾷδε ἀνάγκῃ ξυνετὸς βουλέσθω δοκεῖν εἶναι { άνδρες που σηκώσατε μαζί μου την τολμηρή αυτή επιχείρηση, σε τέτοια ανάγκη που βρισκόμαστε, κανείς σας μη θελήσει να δειχτεί ότι είναι φρόνιμος }

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• < ΚΙΝΔΥΝΟΣ >

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ο7
• αιολ. ονομ. κίνδυν, γεν. κίνδυνος, δοτ. κίνδυνι

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: κινδύνευμα 'επικίνδυνη αποστολή, παράτολμο εγχείρημα', κινδυνευταί 'αυτοί που τους αρέσει να τολμούν'
  • ρήματα: κινδυνεύω 'ρισκάρω, έχω την ευκαιρία να', διακινδυνεύω, συγκινδυνεύω, ἀποκινδυνεύω, παρακινδυνεύω
  • επίθετα: ἀκίνδυνος, ἐπικίνδυνος, ἰσοκίνδυνος, πολυκίνδυνος, ὑποκίνδυνος 'λίγο επικίνδυνος', φιλοκίνδυνος, κινδυνευτικός 'αυτός που αγαπά την περιπέτεια', ἀκίνδυνος, μεγαλοκίνδυνος, μικροκίνδυνος, ῥιψοκίνδυνος
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ρήματα: κινδυνεύω 'διατρέχω τον κίνδυνο'
  • επίθετα: κινδυνώδης
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %κινδ%
• ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ
  • κινδυνασφάλεια, κινδυνασφαλιστής, κινδυνασφαλίζω, κινδυνεκθετέω-ώ, κινδυνασφαλιστικός, κινδυνοστεφής
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %κινδ%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %κινδ%
• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • Νάξ. κίντυνο 'κρεβάτι', Νάξ. κιντυνεύγομαι 'είμαι στο κρεβάτι'