Εργογραφία

Πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις

Ποίηση

1938

Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν. Αθήναι: Κύκλος. 200 αριθμημένα αντίτυπα.

1939

Τα Κλειδοκύμβαλα της Σιωπής. Αθήναι: «Ιππαλεκτρυών» [sic]. 200 αριθμημένα αντίτυπα.

1944

Επτά ποιήματα. Αθήνα: «Ο Γλάρος». Ανάτυπο από το περ. Τα Νέα Γράμματα, εκτός εμπορίου.

Μπολιβάρ. Αθήνα: Ίκαρος. 340 αντίτυπα.

2η έκδοση 1962: Μπολιβάρ. Με 8 έγχρωμους πίνακες. 2η εκδ. Αθήνα: Ίκαρος, σε χίλια αριθμημένα αντίτυπα.

3η έκδοση: 1983: Μπολιβάρ. Με 9 έγχρωμους πίνακες εκτός κειμένου.

1946

Η Επιστροφή των Πουλιών. Με ένα ολοσέλιδο χαρακτικό του ποιητή. Αθήνα: Ίκαρος. 285 αριθμημένα αντίτυπα.

1948

Έλευσις. Αθήνα: Ίκαρος.

1954

«Ο Ατλαντικός». Ανάτυπο από το περιοδικό Αγγλοελληνική Επιθεώρηση (τόμος ΣΤ΄, τεύχ. 3, Χειμώνας '53-'54) μαζί με μια ελαιογραφία με τίτλο «Ιάσων».

1957

Εν Ανθηρώ Έλληνι Λόγω. Αθήνα: Ίκαρος. 500 αριθμημένα αντίτυπα.

1978

Στην κοιλάδα με τους ροδώνες. Με είκοσι έγχρωμους πίνακες και ένα σχέδιο. Αθήνα: Ίκαρος. Ποιήματα και μεταφράσεις της προηγούμενης περίπου εικοσαετίας μετά την έκδοση της τελευταίας ποιητικής του συλλογής, συμπληρωμένα μαζί με κάποια της περιόδου της Κατοχής.

Λευκώματα, πεζά, κ.ά.

1963

Διάλεξη [=«Ελάχιστα τινά περί της γενέσεως του έργου μου»]. Ανάτυπο από το περ. Επιθεώρηση Τέχνης «με 5 εικόνες εντός του κειμένου και 1 έγχρωμη εκτός κειμένου»

1972

Ελληνικά σπίτια. Αθήνα: εικονογραφημένη έκδοσης Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου. Επανέκδοση το 1996, Αθήνα: Πανεπιστημιακές εκδόσεις Ε.Μ.Π.

1981

Ο Καραγκιόζης, ένα ελληνικό θέατρο σκιών. Αθήνα: Εκδόσεις Ύψιλον. Το κείμενο αυτό είχε αρχικά δημοσιευτεί στο περιοδικό Λωτός 6 (1969).

Μεταθανάτιες πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις:

1987

Πεζά κείμενα με δύο έγχρωμους πίνακες. Ύψιλον/βιβλία.

1987

Νίκος Εγγονόπουλος, ζωγράφος και ποιητής. λάδια, τέμπερες και βιβλία από ιδιωτικές συλλογές (13-28 Νοεμβρίου 1987). Αθήνα: Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών.

1993

… και σ' αγαπώ παράφορα. Γράμματα στη Λένα, 1959-1967. Με δεκαπέντε έγχρωμους πίνακες. Φιλολογική επιμέλεια Δημήτρης Δασκαλόπουλος. Αθήνα: Ίκαρος.

1996

Σχέδια και χρώματα. Εισαγωγικά κείμενα Άγγελος Δεληβορριάς και Ιάκωβος Βούρτσης. Επιμέλεια Εριέττη Εγγονοπούλου. Αθήνα: Ύψιλον/βιβλία.

1999

Οι άγγελοι στον παράδεισο μιλούν ελληνικά… Συνεντεύξεις, σχόλια και γνώμες. Επιμέλεια Γιώργος Κεντρωτής. Αθήνα: Ύψιλον/βιβλία.

2001

Νίκος Εγγονόπουλος ο βυζαντινός. Σαράντα μία αυγοτέμπερες / Επτά σχέδια / Είκοσι ποιήματα / και μία σινική μελάνι σε χαρτί. Κείμενα Άγγελος Δεληβοριάς, Νίκος Ζίας, Καλλιτεχνική επιμέλεια Ξανθίππη Μίχα-Μπανιά. Αθήνα.

2005

Το μέτρον: ο άνθρωπος. Πέντε Ποιήματα και Δέκα Πίνακες. Ύψιλον/βιβλία. Περιλαμβάνει ποιήματα γραμμένα μετά το 1978 (τα τρία άγνωστα) και πίνακες από ιδιωτικές συλλογές.

2007

Η άπιστη σύζυγος ή Η μοιχαλίς. Τιμητική έκδοση για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Εγγονόπουλου. Η Εταιρεία Σπουδών της Σχολής Μωραΐτη συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Εγγονόπουλου, εξέδωσε, σε μόνο 300 συλλεκτικά αντίτυπα, την ανέκδοτη μετάφραση του ποιήματος του Federico Garcia Lorca, «Η άπιστη σύζυγος», με ένα επίσης ανέκδοτο σχέδιο του Εγγονόπουλου. Και τα δύο είναι ευγενική προσφορά της κόρης του κ. Ερριέττης Εγγονοπούλου. Η έκδοση είναι φωτομηχανική ανατύπωση των σελίδων της μετάφρασης, όπως την είχε ετοιμάσει ο ποιητής, με ιδιόγραφες διορθώσεις και συμπληρώσεις.

Συγκεντρωτικές εκδόσεις - Ανθολογίες (επιλογή)

1966

Ποιήματα, τ. Α΄. (Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν, Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής). Αθήνα: Ίκαρος.

1977

Ποιήματα, τ. Β΄. (Μπολιβάρ, Η επιστροφή των πουλιών, Ελευσις, Ο Ατλαντικός, Εν Ανθηρώ Έλληνι Λόγω). Αθήνα: Ίκαρος.

1999

Ενιαίος συγκεντρωτικός τόμος με νέα σελιδαρίθμηση, που αντικαθιστά την προηγούμενη δίτομη έκδοση.

2006

Χατζόπουλος, Θ. επιμ. 2006. Ο ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος: Ημερολόγιο 2007. Αθήνα: Ύψιλον/βιβλία.

Περπινιώτη - Αγκαζίρ Κ. 2006. Μυθολογία, μετάφρ. David Connolly. Αθήνα: Ύψιλον/βιβλία.

2007

Ωραίος σαν Έλληνας. Ποιήματα. Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά-αγγλικά), με πίνακες του Εγγονόπουλου. Ανθολόγηση-μετάφραση: David Conolly. Αθήνα: Ύψιλον.

Ν. Εγγονόπουλος 1907-1985. Εκατό χρόνια από τη γέννησή του. Επιμέλεια Φρ. Αμπατζοπούλου. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου [κείμενα, ζωγραφική]

Νίκος Εγγονόπουλος - Το σχέδιον ή το χρώμα (Σκηνικά και κοστούμια για το θέατρο. 1937-1965). Επιμέλεια Ε. Κοψιδά. Αθήνα: Ίκαρος. Λεύκωμα για τα σκηνικά και τα κοστούμια που σχεδίασε ο Νίκος Εγγονόπουλος, με πρόλογο του καθηγητή Κώστα Γεωργουσόπουλου και κείμενο της θεατρολόγου Μαρίας Γυπαράκη. Παρουσιάζονται εκατόν πενήντα μακέτες για σκηνικά και κοστούμια από παραστάσεις.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία

Βασική βιβλιογραφία (επιλογή)

Δεν καταλογογραφούνται εξαντλητικά τα άρθρα που περιλαμβάνονται στα αφιερώματα περιοδικών που καταγράφονται παρακάτω. Για άρθρα που δημοσιεύονται σε συλλογικούς τόμους και τα αναλυτικά περιεχόμενα των τόμων βλ. τώρα την ψηφιακή βάση "Σύμμεικτα της νεοελληνικής φιλολογίας".

• 2010. Νίκος Εγγονόπουλος. Ο ζωγράφος και ο ποιητής. Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη.
• Αμπατζοπούλου, Φ. 1987. Νίκος Εγγονόπουλος. Η ποίηση στον καιρό του τραβήγματος της ψηλής σκάλας. Αθήνα: Στιγμή.
• ____. 1988. Νίκος Εγγονόπουλος. Ο Υπερρεαλισμός της ατέρμονος ζωής. Αθήνα: Εταιρεία Συγγραφέων.
• ____. επιμ. 2007. Νίκος Εγγονόπουλος: 100 χρόνια από τη γέννησή του. «Η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος». Αθήνα: ΕΚΕΒΙ.
• ____. επιμ. 2008. Εισαγωγή στην ποίηση του Εγγονόπουλου. Επιλογή κριτικών κειμένων. Ηράκλειο: ΠΕΚ. Περιεχόμενα: Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Εισαγωγή. Ο Νίκος Εγγονόπουλος και η κριτική / Ανδρέας Εμπειρίκος, Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου / Ανδρέας Καραντώνης,Νίκου Εγγονόπουλου: Μπολιβάρ / Αλέξανδρος Ξύδης, Νίκος Εγγονόπουλος: Ένας Έλληνας υπερρεαλιστής ζωγράφος / Κλέων Παράσχος, Μπολιβάρ / Αλεξ. Αργυρίου, Νίκου Εγγονόπουλου: Έλευσις / Γιώργος Θέμελης, Ν. Εγγονόπουλος / Δημήτρης Ιατρόπουλος, Μπολιβάρ / Αλεξ. Αργυρίου, Ο Νίκος Εγγονόπουλος και ο υπερρεαλισμός / Ανδρέας Μπελεζίνης, Ένας διάλογος με ομότεχνους και αντιτέχνους / Κώστας Γεωργουσόπουλος, Μαγνόλια ή Περί των πτητικών φυτών / Νάνος Βαλαωρίτης, Το χιούμορ στον ελληνικό υπερρεαλισμό / Γιώργος Σαραντόγλου, Τρεις συνευρέσεις του Νίκου Εγγονόπουλου με τον Ανδρέα Μπρετόν / Μιχάλης Χρυσανθόπουλος,Μεταφορά και φύση στον Μπολιβάρ / Ερατοσθένης Καψωμένος, Νίκου Εγγονόπουλου: «Γυψ και φρουρά» / Δ. Ν. Μαρωνίτης, Ποιητική ρητορική - 2 / Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Η ποίηση στον καιρό «του τραβήγματος της ψηλής σκάλας» / Δανιήλ Ι. Ιακώβ, Μικρά σχόλια για την παρουσία του Καβάφη στο έργο του Ν. Εγγονόπουλου / Ανδρέας Μπελεζίνης, Η Ερμηνεία του Διονυσίου του εκ Φουρνά ως «ερμηνεύον» κειμένων του Νίκου Εγγονόπουλου / Ρένα Ζαμάρου, Ο ποιητής και τα νεότερα πρόσωπα / Αθηνά Βογιατζόγλου, Με αφορμή το ποίημα του Νίκου Εγγονόπουλου «Περί ύψους» / Ιάκωβος Βούρτσης, Νίκος Εγγονόπουλος: Η δεκαετία 1944-1954 / David Connelly, Από «Μπολιβάρ» σε «Bolivar» ή Μεταφράζοντας ένα ελληνικό ποίημα / Στέφανος Διαλησμάς, Εκδοχές του χιούμορ στο Μπολιβάρ του Νίκου Εγγονόπουλου / Γιώργος Κεχαγιόγλου, Μερικές διακειμενικές επισημάνσεις στον Μπολιβάρ του Νίκου Εγγονόπουλου / Νίκη Λοϊζίδη, Μορφές και ιδιομορφίες του έπους στην τέχνη του ελληνικού υπερρεαλισμού / Έλλη Φιλοκύπρου, Λόγια και ιστορίες από το χωριό των ποδηλάτων / Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Προκαταρκτικά στη γλώσσα του Νίκου Εγγονόπουλου / Νέλλη Ανδρικοπούλου, Επί τα ίχνη του Νίκου Εγγονόπουλου / Μιχάλης Κ. Άνθης, Η ψυχαναλυτική διάσταση του αρχαίου μύθου στην ποίηση του Νίκου Εγγονόπουλου: ο μύθος ως διακείμενο / Νάνος Βαλαωρίτης, Νίκος Εγγονόπουλος, ο απόκρυφος και ο αναφορικός / Ολυμπία Ταχοπούλου, Η απόδραση του μοντέρνου: Ελληνισμός και «πρωτογονισμός» στη μυθολογία του Νίκου Εγγονόπουλου / Νίκος Λάζαρης, Ποίηση και Ιστορία στον Μπολιβάρ του Νίκου Εγγονόπουλου / Δημήτρης Βλαχοδήμος, Διαβάζοντας το παρελθόν στον Εγγονόπουλο.
• Ανδρικοπούλου, Ν. 2003. Επί τα ίχνη του Νίκου Εγγονόπουλου. Αθήνα: Ποταμός.
• Αργυρίου, Α. 1979. «Νίκος Εγγονόπουλος». Στο Η ελληνική ποίηση. Νεωτερικοί ποιητές του μεσοπολέμου. Αθήνα: Σοκόλης. 205-213 και 338-340.
• Βλαχοδήμος Δ. 2006. Διαβάζοντας το παρελθόν στον Εγγονόπουλο: Λογοτεχνία και ιστορία: Από τα ακριτικά τραγούδια μέχρι τα προεπαναστατικά χρόνια. Αθήνα: Ίνδικτος.
• ____. 2004. «Ρυθμικά χαρακτηριστικά στα ένστιχα ποιήματα του Νίκου Εγγονόπουλου». Ποίηση 23: 165-185.
• Γεωργουσόπουλος, Κ. 1981. «Μαγνόλια ή περί των πτητικών φυτών». Η λέξη 1: 4-7.
• Γιατρομανωλάκης, Γ. επιμ. 1996. Νίκος Εγγονόπουλος. Ωραίος σαν Έλληνας: Εννέα μελέτες. Αθήνα: Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν.
• Δασκαλόπουλος, Δ. 1986. «Νίκος Εγγονόπουλος. Ο θάνατός του στον ελληνικό Τύπο». Διπλή Εικόνα 7: 62-67.
• Ελύτης, Ο. 1974. «Το χρονικό μιας δεκαετίας». Ανοιχτά Χαρτιά. Αθήνα: Αστερίας. 293-294.
• Εμπειρίκος, Α. 1999. Νικόλαος Εγγονόπουλος ή το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου και Διάλεξη για τον Νίκο Εγγονόπουλο. Αθήνα: Εκδόσεις Άγρα. Σειρά: «Ο άτακτος λαγός…».
• Ζαμάρου, Ρ. 1993. Ο ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος. Επίσκεψη τόπων και προσώπων. Αθήνα: Καρδαμίτσα.
• Κεντρωτής, Γ. 1996. «Τα πικρά ποιήματα του Νίκου Εγγονόπουλου. Μια προσέγγιση». Διαβάζω 369: 62-68.
• Κουμπής, Α. 1998. Πίνακας Λέξεων των ποιημάτων του Νίκου Εγγονόπουλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
• Μπελεζίνης, Α. 2008. Για τον Νίκο Εγγονόπουλο και τον υπερρεαλισμό. Αθήνα: Ίνδικτος.
• Πετρίδης, Λ. 1967. «Βράχε τραχύτατε του Ελμπασάν και πράσινη απαλή δαντέλα του Βοσπόρου». Ο Ταχυδρόμος 669: 41-52.
• Σπητέρης, Τ. Π. & Α. Αργυρίου. 1985. «Εγγονόπουλος Νίκος». Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 3. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.
• Ταχοπούλου, Ο. 2009. Μοντερνιστικός πρωτογονισμός. Εκδοχές υπερρεαλισμού στο ποιητικό έργο του Νίκου Εγγονόπουλου. Αθήνα: Νεφέλη.
• Τριβιζάς Σ. 2005. Το Σουρρεαλιστικό Σκάνδαλο: Χρονικό της υποδοχής του υπερρεαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Αθήνα: Καστανιώτης.
• Φιλοκύπρου, Έ. 1996. Λόγια και ιστορίες από το χωριό των ποδηλάτων: Αφηγηματικά σχήματα στις δύο πρώτες συλλογές του Νίκου Εγγονόπουλου. Αθήνα: Δίαυλος.
• Φραντζή, Ά. 1988. Ούτως ή άλλως: Αναγνωστάκης, Εγγονόπουλος, Καχτίτσης, Χατζής. Αθήνα: Πολύτυπο.
• Χρυσανθόπουλος Μ. 2012. «Εκατό χρόνια πέρασαν και ένα καράβι». Ο ελληνικός υπερρεαλισμός και η κατασκευή της παράδοσης. Αθήνα: Άγρα.
• Connoly, D. 1995. «Έλληνες υπερρεαλιστές σε αγγλική μετάφραση. Προβλήματα, Παράμετροι και Δυνατότητες». Πόρφυρας 71-72: 7-20.
• Friar, K. 1986. Modern greek poetry. From Cavafis to Elytis. New York, ΝΥ: Simon & Schuster.

Αφιερώματα περιοδικών

• Επιθέωρηση Τέχνης 99 (1963): κυκλοφορεί με εξώφυλλο και 5 πίνακες του Ν. Εγγονόπουλου και με δημοσίευση της διάλεξης για τη ζωγραφική που έδωσε στα εγκαίνια της ατομικής του έκθεσης.
• Η Νέα Ποίηση 7 (1975).
• Ηριδανός 4 (2-3/1976, σσ.33-156).
• Ο Ταχυδρόμος 669(4/2/1967).
• Χάρτης 25/26 (1988).
• Η λέξη 1 (1981).
• Επτά Ημέρες της Καθημερινής (25/5/1997).
• Διαβάζω 381 (1998).
• Η λέξη 179 (2004).
• Βιβλιοθήκη, εφημ. Ελευθεροτυπία (12/8/2005): Νίκος Εγγονόπουλος. Ελληνοκεντρικός και οικουμενικός.
• Νέα Εστία 1804 (2007).
• Αντί 900-901 (2007).
• Διαβάζω 478 (2007).

Δικτυακές πηγές - Τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ

• Πρόσωπα και Θέματα της Νεολληνικής Λογοτεχνίας (ΚΕΓ): Νίκος Εγγονόπουλος
• Επίσημος διαδικτυακός τόπος του Νίκου Εγγονόπουλου
• Τελλόγλειο Ίδρυμα: Αρχείο Νίκου Εγγονόπουλου
• Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού. Ανθολόγιο Λογοτεχνίας & Αναγνώσεων: Νίκος Εγγονόπουλος
• ΕΚΕΒΙ: Αρχείο Συγγραφέων: Νίκος Εγγονόπουλος
• ΕΚΕΒΙ: Νίκος Εγγονόπουλος 2007: 100 χρόνια από τη γέννησή του
• ΨΗΦΙΑΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΕΡΤ:
  Εποχές και Συγγραφείς. Ο μυστικός ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος.
  Παρασκήνιο: ο κήπος με τ' αμέτρητα παράθυρα (Νίκος Εγγονόπουλος).
  Εικαστικά: Νίκος Εγγονόπουλος
  Παρασκήνιο: Ελληνικός Υπερρεαλισμός.