Εξώφυλλο

Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)

Ο γαλλικός Ύμνος

Τώρα που οι φίλοι μας Γάλλοι αγωνίζονται τον ευγενέστερον των αγώνων, τώρα που τα γαλλικά στρατεύματα βαδίζουν ακράτητα προς την νίκην, προς τον θρίαμβον, δεν είναι άκαιρος μία ιστορική σημείωσις περί του εθνικού ύμνου των Γάλλων.
Ποιητής του ύμνου είναι ο Rouget de Lisle, αξιωματικός του γαλλικού στρατού υπηρετών εις την φρουράν του Στρασβούργου. Ούτος συνέθεσε το ποίημα κατά το 1792 διά τον στρατόν του Ρήνου, έδωκε δε εις αυτό τον τίτλον: «Πολεμικό τραγούδι του στρατού του Ρήνου». Έπειτα όμως το άσμα εγενικεύθη τόσον, ώστε κατέστη ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας. Ωνομάσθη δε «Marseillaise», επειδή πρώτοι οι κάτοικοι της Μασσαλίας το διέδωκαν στο Παρίσι. Επί πολύ ενομίζετο ότι ποιητής της τελευταίας στροφής («Nous entrerons dans la carriere…») ήτο ο M.-J. Chénier, αδερφός του André Chénier. Ο δημοσιογράφος όμως Louis Du Bois και ο αββάς Antoine Pessonneaux κατέδειξαν το ανακριβές της δοξασίας ταύτης, αποδείξαντες ότι και η στροφή αύτη συνετέθη από τον Rouget de Lisle.
Μετέφρασα το κείμενον όσον ηδυνήθην πιστότερον, προσπαθών να διατηρήσω την ενθουσιώδη ζωηρότητά του. Το αθάνατον αυτό τραγούδι αξίζει να το διαβάσουν όλοι, έστω και εν μεταφράσει.

Εμπρός! παιδιά της Πατρίδας, έφτασε της δόξας η μέρα. Η ματωμένη σημαία της τυραννίας υψώθηκε εχθρικά για μας. 5 Ακούτε μες στους αγρούς να μουγκρίζουν οι άγριοι αυτοί στρατιώτες; Έρχονται, μες στα χέρια μας να πνίξουν τους γιους σας, τους συντρόφους σας!

Στα όπλα, πολίτες! Σχηματίστε τους λόχους σας! 10 Ας βαδίσουμε για να ποτιστούν τα χωράφια μας μ’ ένα μολυσμένο αίμα. Τί γυρεύει αυτό το πλήθος από σκλάβους, από προδότες, από συνωμότες βασιλιάδες; Για ποιόν αυτά τα πρόστυχα πέδικλα, αυτά τα σίδερα που ετοιμάστηκαν από καιρό; 15 Γάλλοι! για μας, α! τί ντροπή! τί ορμές πρέπει να σηκώνει (αυτή η ντροπή)! Εμάς τολμάνε και σκέφτουνται Να ξανασκλαβώσουνε!…

Στα όπλα κτλ.

20 Τί! ξένοι στρατοί να υποτάξουνε τον τόπο μας; Τί! οι ξενικές αυτές φάλαγγες να φοβίσουν τους περήφανους πολεμιστές μας; Μεγάλε Θεέ! Με τα χέρια αλυσοδεμένα 25 να χαμηλώσουμε τα μέτωπα κάτου απ’ το ζυγό; Ηγεμόνες ταπεινοί να γίνουν Κύριοι της τύχης μας;…

Στα όπλα κτλ.

Τρέμετε, τύραννοι, και σεις, άπιστοι! 30 Τη ντροπή που σας έρχεται από κάθε μέρος, τρέμετε! Τα φονικά σχέδιά σας θα πληρωθούν επιτέλους. Ο καθένας είναι στρατιώτης για να σας πολεμήσει. Αν πέσουν οι νέοι ήρωές μας, 35 η γη θα γεννήσει καινούριους, έτοιμους για να χτυπηθούνε με σας.

Στα όπλα κτλ.

Γάλλοι, σα λιονταρόψυχοι πολεμιστάδες σκορπίστε ή κρατήστε τα κτυπήματά σας. 40 Λυπηθείτε τα δυστυχισμένα αυτά θύματα που αρματώνονται χωρίς να το θέλουνε για να ριχτούν απάνω σας. Αλλά τον αιματοβαμμένον άρχοντα, αλλά τους συνεργούς του Bonillé, όλες αυτές τις τίγρεις που δίχως λύπηση 45 ξεσχίζουν το στήθος της μητέρας τους…

Στα όπλα κτλ.

Αγάπη άγια της Πατρίδας, οδήγα, υποστήριζε τους γενναίους μας εκδικητάδες. Λευτεριά, Λευτεριά αγαπημένη, 50 πολέμησε μαζί με τους υπερασπιστάδες σου. Κάτου απ’ τις σημαίες μας, η Νίκη ας τρέξει στις βροντερές φωνές σου· οι εχθροί σου, ξεψυχώντας, ας δούνε το θρίαμβό σου και τη δόξα μας!

55 Στα όπλα κτλ.

ΣΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Θα έλθει η σειρά μας, όταν οι μεγαλύτεροί μας δε θα υπάρχουνε πια· θα βρούμε τη σκόνη τους και τα σημάδια της αρετής τους. 60 Λυπημένοι που εζήσαμε και δεν εμοιραστήκαμε τον τάφο τους, θα έχουμε τη μεγάλη φιλοδοξία να τους εκδικηθούμε ή να τους ακολουθήσουμε.

Στα όπλα, πολίτες! Σχηματίστε τους λόχους σας! 65 Ας βαδίσουμε για να ποτιστούν τα χωράφια μας μ’ ένα μολυσμένο αίμα.

[Rouget de Lisle]