Εξώφυλλο

Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)
Για τη ζωή και το έργο του Το ποιητικό του έργο
Γιώργος Σεφέρης

Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

© Άννα Λόντου
Εκδ. Ίκαρος

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ, Γ΄

Στον Κόσμο της Κύπρου,
Μνήμη και Αγάπη
… Κύπρον, οὗ μ’ ἐθέσπισεν… *


(Σημείωση του ποιητή, από την πρώτη έκδοση)
«Τα ποιήματα της συλλογής αυτής, εκτός από δύο (Μνήμη, α΄ και β΄), μου δόθηκαν το φθινόπωρο του ’53 όταν ταξίδεψα πρώτη φορά στην Κύπρο. Ήταν η αποκάλυψη ενός κόσμου και ήταν ακόμη η εμπειρία ενός ανθρώπινου δράματος που, όποιες και να ’ναι οι σκοπιμότητες της καθημερινής συναλλαγής, μετρά και κρίνει την ανθρωπιά μας. Ξαναπήγα στο νησί στα ’54. Αλλά και τώρα ακόμη που γράφω τούτο σ’ ένα πολύ παλιό αρχοντικό στα Βαρώσια —ένα σπίτι που πάει να γίνει φυτό—, μου φαίνεται πως όλα κρυσταλλώθηκαν γύρω από τις πρώτες, τις νωπές αισθήσεις εκείνου του αργοπορημένου φθινοπώρου. Η μόνη διαφορά είναι που έγινα από τότε περισσότερο οικείος, περισσότερο ιδιωματικός. Και συλλογίζομαι πως αν έτυχε να βρω στην Κύπρο τόση χάρη, είναι ίσως γιατί το νησί αυτό μού έδωσε ό,τι είχε να μου δώσει σ’ ένα πλαίσιο αρκετά περιορισμένο για να μην εξατμίζεται, όπως στις πρωτεύουσες του μεγάλου κόσμου, η κάθε αίσθηση, και αρκετά πλατύ για να χωρέσει το θαύμα. Είναι περίεργο να το λέει κανείς σήμερα· η Κύπρος είναι ένας τόπος όπου το θαύμα λειτουργεί ακόμη. Εδώ αρχίζω να βλέπω τις αντιδράσεις να με πλησιάζουν και θα έπρεπε να ’λεγα πολλά για να εξηγηθώ. Δεν είναι αυτός ο σκοπός μου…»
(Βαρώσια, Σεπτέμβρης 1955).

[(Σ.τ.Ε): Η πρώτη έκδοση της συλλογής έγινε το 1955 με τον τίτλο … Κύπρον, οὗ μ’ ἐθέσπισεν…. Θα περιληφθεί στην τρίτη συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Σεφέρη, το 1962, με αλλαγμένο τίτλο ως Ημερολόγιο καταστρώματος, γ΄ (ο αρχικός τίτλος προτάσσεται και στο «Ελένη»΄). Η οριστική μορφή της συλλογής είναι πλέον συμπληρωμένη, σύμφωνα με τη βούληση του ποιητή, με τις «Γάτες τ' Αϊ-Νικόλα», η γραφή των οποίων ολοκληρώθηκε 5 Φεβρ. 1969]