Εξώφυλλο

Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)
Για τη ζωή και το έργο του Το ποιητικό του έργο
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης (1863-1933)

© (Ατελών ποιημάτων)
Ρενάτα Λαβανίνι, Εκδ. Ίκαρος
Αρχείο Καβάφη (Ίδρυμα Ωνάση)

  • Φωτογραφία του Καβάφη, στο φωτογραφείο Fettel & Bernard, πιθανότατα γύρω στα 1896 [α΄ δημοσίευση Ο Ταχυδρόμος 472 (27 Απρ. 1963) στο εξώφυλλο]. Λήμμα Γ48 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000). Ευγενική παραχώρηση του Ιδρύματος Ωνάση από το Αρχείο Καβάφη. Το περιεχόμενο αποτελεί ιδιοκτησία του Ιδρύματος Ωνάση και προστατεύεται από το νόμο.

  • Ο Καβάφης το 1903 [α΄ δημοσίευση Νέα Εστία 872 (1.11.1963), 1414]. Λήμμα Γ49 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000). Ευγενική παραχώρηση του Ιδρύματος Ωνάση από το Αρχείο Καβάφη. Το περιεχόμενο αποτελεί ιδιοκτησία του Ιδρύματος Ωνάση και προστατεύεται από το νόμο.

  • Φωτογραφία του Κ.Π. Καβάφη σε ηλικία περίπου 65 ετών, στο σαλόνι του σπιτιού του [α΄ δημοσίευση Ο Ταχυδρόμος 500 (9 Νοεμβρ. 1963], με έντονο ρετουσάρισμα. Λήμμα Γ50 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000). Ευγενική παραχώρηση του Ιδρύματος Ωνάση από το Αρχείο Καβάφη. Το περιεχόμενο αποτελεί ιδιοκτησία του Ιδρύματος Ωνάση και προστατεύεται από το νόμο.

  • «Η μοναδική φωτογραφία του μεγάλου Αλεξανδρινού ποιητού Κ. Π. Καβάφη, η οποία τον παρουσιάζει όπως είνε σήμερα», Η Βραδυνή, 19 Ιουλ. 1931. Λήμμα Γ43 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000).

  • Χαλκογραφία του Γιάννη Κεφαλληνού (1921), δημοσιευμένη στο μεταθανάτιο αφιέρωμα στη Νέα Εστία 158 (15 Ιουλ. 1933), 738. Το πορτρέτο κοσμεί τη δίτομη έκδοση των αναγνωρισμένων ποιημάτων από τις εκδόσεις Ίκαρος, σε επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη.

  • Σκίτσο του Κωνσταντίνου Μαλέα με ιδιόχειρη αφιέρωση (1923), Νέα Τέχνη 1/7-10 (Ιούλ.-Οκτ. 1924), 38. Αναδημοσίευση στη Νέα Εστία 158 (15 Ιουλ. 1933), 748.

  • Φωτογραφία (κατά πρόσωπο χωρίς γυαλιά), του Κυριάκου Ι. Παγώνη στο εργαστήριο του γλύπτη Μιχ. Τόμπρου στην Αθήνα, 1932 [α΄ δημοσίευση Αγγλοελληνική Επιθεώρηση 3/2 (Ιούν. 1947), 39]. Λήμμα Γ45 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000). Ευγενική παραχώρηση του Ιδρύματος Ωνάση από το Αρχείο Καβάφη. Το περιεχόμενο αποτελεί ιδιοκτησία του Ιδρύματος Ωνάση και προστατεύεται από το νόμο.

  • Σχέδιο του Τάκη Καλμούχου (1927). Αναδημοσίευση στη Νέα Εστία 158 (15 Ιουλ. 1933), 745. Λήμμα Γ72 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000).

  • Φωτογραφία άγνωστης χρονολογίας, δημοσιευμένη με την αόριστη, σύμφωνα με επιθυμία του ποιητή, λεζάντα «Κ. Π. Καβάφης. Προ χρόνων», στο περιοδικό Γράμματα 4/38 (Ιούν.-Οκτ. 1917), ε.κ. μεταξύ των σ. 264-265. Αναδημοσίευση Νέα Εστία 620 (1.3.1953), 567. Λήμμα Γ40 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000).

  • Εξώφυλλο της πρώτης συγκεντρωτικής μεταθανάτιας έκδοσης του αναγνωρισμένου καβαφικού έργου. ΚΑΒΑΦΗΣ, Κ. Π. Ποιήματα, καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμούχου, φιλολογική επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου. Αλεξάνδρεια, Αλεξανδρινή Τέχνη, 1935.

  • 1927: Πρώτη δημόσια εκτέλεση των 10 inventions του Δημήτρη Μητρόπουλο στο Ωδείο Αθηνών, πάνω σε καβαφικά ποιήματα. Εξώφυλλο της μουσικής σύνθεσης του Δ. Μητρόπουλου.

  • Γελοιογραφικό σκίτσο του Νίκου Παππά (1927). Λήμμα Γ188, στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000), όπου διαβάζουμε και το ακόλουθο σχόλιο, αντλημένο από αναδημοσίευση του σκίτσου σε βιβλίου του Τίμου Μαλάνου: «Ο Καβάφης έχει εφιάλτες, γιατί πολλοί ετοίμαζαν βιβλία για το έργο του και φοβάται το περιεχόμενό τους»

  • Το διαμονητήριο που εκδόθηκε από το Ελληνικό Προξενείο της Αλεξάνδρειας για το τελευταίο ταξίδι του Κ. Π. Καβάφη στην Αθήνα. Ευγενική παραχώρηση του Ιδρύματος Ωνάση από το Αρχείο Καβάφη. Το περιεχόμενο αποτελεί ιδιοκτησία του Ιδρύματος Ωνάση και προστατεύεται από το νόμο.

  • Λεπτομέρεια από σκίτσο με πενάκι του David Hockney, «C. P. Cavafy in Alexandria», The London Magazine 6 (Αύγ. 1966), 65. © David Hockney © Tate, London [2012]. Λήμμα Γ114 στη Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000).

Εργογραφία

Ποίηση

Πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις (μονόφυλλα, τεύχη, συλλογές)

1892;

«Κτίσται». Έκδοση σε μονόφυλλο.

1897

«Τείχη»· υπό Κωνστ. Καβάφη·My walls·From the greek of Constantin Cavafy· Translated by John C. Cavafy. Έκδοση σε τετρασέλιδο.

1898

«Δέησις». Αλεξάνδρεια, τυπολιθογραφείο Ι. Κ. Λαγουδάκη.

1898

Αρχαίαι Ημέραι. Τετρασέλιδη έκδοση, Αλεξάνδρεια.

1904

«Περιμένοντας τους βαρβάρους». Αλεξάνδρεια, τυπολιθογραφείο Ι. Κ. Λαγουδάκη.

 

1905

Ποιήματα 1904. Αλεξάνδρεια. 14 ποιήματα σε θεματική κατάταξη (γνωστό, σύμφωνα με την κατάταξη των καβαφικών εκδόσεων από τον Γ.Π. Σαββίδη, ως τεύχος Β1).

1910

Ποιήματα 1910. Αλεξάνδρεια. 21 ποιήματα, των ετών 1897-1909 (κυρίως πρωτοδημοσιευμένα σε περιοδικά), σε θεματική κατάταξη (γνωστό ως τεύχος Β2, επαυξημένη έκδοση του Β1).

1912-1918

Ποιήματα 1910-. Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια (Γ1).

1917-1920

Ποιήματα (1909-1911). Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια. Θεματική κατάταξη (Γ2).

1918-1920

Ποιήματα 1912-. Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια (Γ3).

1920-1926

Ποιήματα (1908-1914). Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια. Θεματική κατάταξη (Γ4).

1920-1926

Ποιήματα 1915-. Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια (Γ5).

1926-1930

Ποιήματα (1907-1915). Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια. Θεματική κατάταξη (Γ6).

1926-1929

Ποιήματα 1916-. Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια (Γ7).

1929-1933

Ποιήματα (1916-1918). Συλλογή μονοφύλλων. Θεματική κατάταξη (Γ8).

1929-1933

Ποιήματα 1919-. Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια (Γ9).

1930-1933;

Ποιήματα (1905-1915). Συλλογή μονοφύλλων, Αλεξάνδρεια. Θεματική κατάταξη (Γ10).

 

Για μια πλήρη περιγραφή των καβαφικών εκδόσεων (δηλαδή της εκδοτικής πρακτικής του ίδιου του Καβάφη), έργο αναφοράς παραμένει η μονογραφία του Γιώργου Π. Σαββίδη, Οι καβαφικές εκδόσεις 1891-1932. 1891-1932: Περιγραφή και σχόλια: Βιβλιογραφική μελέτη. Αθήνα: Ίκαρος 1991 [πρώτη έκδοση το 1966, από τον Ταχυδρόμο]. Το τοπίο των καβαφικών εκδόσεων συμπληρώνουν τα αριθμημένα τετράδια με αυτόγραφα ποιήματα αλλά και τα πολυγραφημένα αντίτυπα αυτόγραφων ποιημάτων. Εδώ σημειώνουμε μόνο το γνωστό ως Τετράδιο Σεγκόπουλου, που έχει γνωρίσει και ανατύπωση: Αυτόγραφα ποιήματα (1896-1910): Το τετράδιο Σεγκοπούλου σε πανομοιότυπη έκδοση παρουσιασμένη από τον Γ. Π. Σαββίδη, Αθήνα: Ερμής 2002. Γραμμένο κατά παράκληση του Αλέκου Σεγκόπουλου στον Καβάφη, περιλαμβάνει τα 21 δημοφιλέστατα ποιήματα του έντυπου τεύχους του 1910, στην ίδια θεματική κατάταξη, αλλά με την προσθήκη του «Τείχη», που είναι το πιο πρώιμο από τα μη αποκηρυγμένα έργα της πρώτης ωριμότητας του ποιητή.

Συγκεντρωτικές εκδόσεις

Εδώ σημειώνονται επιλεκτικά οι σημαντικότερες συγκεντρωτικές εκδόσεις. Για μια πιο πλήρη καταγραφή βλ. Χ. Λ. Καράογλου, «Οι ελληνικές καβαφικές εκδόσεις (1935-2010)», Φρέαρ 6 (Μάρτ.-Απρ. 2014): 218-232.

 

Η πρώτη έκδοση σε βιβλίο των 154 Αναγνωρισμένων ποιημάτων του Κ.Π. Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια (πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου): Κ. Π. Καβάφη: Ποιήματα. Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμούχου. Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου. Μέριμνα Ενώσεως Ελλήνων Λογοτεχνών. Έκδοσις «Αλεξανδρινής Τέχνης» 10. Αλεξάνδρεια, 1935. [φωτοστατική ανατύπωση: Αθήνα, Ηριδανός, 1983].

 

Η πρώτη αθηναϊκή έκδοση πραγματοποιήθηκε το 1948 από τον Ίκαρο (και ακολουθούν άλλες δύο, 1952 και 1958). Η πρώτη τυποποιημένη έκδοση, πάλι από τον Ίκαρο, με φροντίδα του Γ. Π. Σαββίδη το 1963 (Κ. Π. Καβάφη, Ποιήματα 1896-1933). Πρέπει επιπλέον να σημειωθεί και η έκδοση των 154 ποιημάτων, σε αποκατεστημένη χρονολογική σειρά (ΠΟΙΗΜΑΤΑ 1896-1933), με σχέδια του Χατζηκυριάκου-Γκίκα, από τον Ίκαρο το 1966, και πάλι σε επιμέλεια του Γ.Π. Σαββίδη.

Το σύνολο του ποιητικού έργου κυκλοφορεί σήμερα στις στερεότυπες εκδόσεις του Ίκαρου:

  • Τα ποιήματα: 1897-1918 & Τα ποιήματα: 1919-1933. Επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη. Αθήνα: Ίκαρος [1991, με πολλές ανατυπώσεις]. Τα 154 ποιήματα του κανόνα σε δίτομη έκδοση.
  • Αποκηρυγμένα ποιήματα και μεταφράσεις (1886-1898). Επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη. Αθήνα: Ίκαρος 1983. 23 ρητώς αποκηρυγμένα ποιήματα, οι αρχικά δημοσιευμένες μορφές 4 ποιημάτων καθώς και ένα επίμετρο με 5 ανέκδοτες μεταφράσεις.
  • Κρυμμένα ποιήματα (1877;-1923). Επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη, Αθήνα, Ίκαρος. 1993. Η συγκεκριμένη έκδοση αναθεωρεί και εμπλουτίζει την έκδοση του 1968 Ανέκδοτα Ποιήματα (1882-1923), επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη, ενώ ενσωματώνει τα πεζά ποιήματα από την έκδοση Δύο ανέκδοτα πεζά ποιήματα (Το Σύνταγμα της ηδονής - Ενδύματα) και ένα κείμενο για τα 'Είδωλα' του Ροΐδη. Αθήνα: Ερμής, 1983.
  • Ατελή ποιήματα (1918-1932). Επιμέλεια Renata Lavagnini. Αθήνα: Ίκαρος 1994.

 

Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορούν και τα πεζά του Καβάφη, τα οποία είχαν εκδοθεί πρώτη φορά σε επιμέλεια Μ. Περίδη το 1963.

  • Τα πεζά (1882;-1931). Φιλολογική επιμέλεια Μιχάλης Πιερής. Αθήνα: Ίκαρος 2003.
  • Aνέκδοτα Σημειώματα Ποιητικής και Hθικής (1902-1911). Παρουσιασμένα από τον Γ.Π. Σαββίδη. Αθήνα: Eρμής 1983.
  • Aνέκδοτα Πεζά Kείμενα. Eισαγωγή και μετάφραση Mιχάλη Πιερίδη. Αθήνα: Eκδοτικός Oίκος Γ. Φέξη 1963.
  • Πεζά. Παρουσίαση, Σχόλια Γ.A. Παπουτσάκη. Αθήνα: Eκδοτικός Oίκος Γ. Φέξη 1963.

 

Σημειώνουμε και τις παρακάτω έγκυρες εκδόσεις έργων του Κ. Π. Καβάφη:

  • Ποιήματα 1882-1932. Από τα Θεραπειά στα περίχωρα της Αντιοχείας. Επιμέλεια Μανόλης Σαββίδης. Αθήνα: Ερμής 2003. Στην έκδοση αυτή παρουσιάζονται τα ποιήματα σε μονοτονικό και στη χρονολογική σειρά σύνθεσής τους.
  • Άπαντα τα ποιήματα. Επιμέλεια Σόνια Ιλίνσκαγια. Αθήνα: Νάρκισσος 2003. Το καβαφικό corpus διακρίνεται σε «Ποιήματα 1897-1933» (τα δημοσιευμένα, με τρεις διακριτούς κύκλους, σε διαφορετική σειρά από ότι στην έκδοση Σαββίδη, καθώς τα ποιήματα 1897-1904 προτάσσονται), «Αποκηρυγμένα ποιήματα (1886-1898)», «Ποιήματα φυλαγμένα στο αρχείο (1877;-1932)» [περιλαμβάνει τόσο τα ανέκδοτα όσο και τα ατελή όπως τα αποκατέστησε η Lavagnini], «Μεταφράσεις (1882-1896)».
  • C.P Cavafy, The Collected Poems: with parallel Greek text. Μτφρ. E. Sachperoglou, επιμ. A. Hirst, εισ. Peter Mackridge. Οξφόρδη: Oxford University Press 2007. Η έκδοση των πρωτότυπων ελληνικών ποιημάτων από τον Anthony Hirst δεν ακολουθεί τη στερεότυπη έκδοση Σαββίδη αλλά λαμβάνει υπόψη της την εκάστοτε τελευταία καβαφική δημοσίευση του ποιήματος.
  • Κ.Π. Kαβάφης, Τα Ποιήματα. Δημοσιευμένα: Αναγνωρισμένα και Αποκηρυγμένα. Αδημοσίευτα: Ολοκληρωμένα και Ανολοκλήρωτα. Παράρτημα: Λογοτεχνικά Πεζά - Μεταφράσεις - Σημειώματα. Επιμέλεια-εισαγωγή Δημήτρης Δημηρούλης. Αθήνα: Gutenberg (υπό έκδοση).

 

 

Αλληλογραφία

  • Φίλοι σε ελαφρήν απόκλιση / Ε. Μ. Φόρστερ, Κ. Π. Καβάφης. Επιμέλεια Peter Jeffreys, μετάφραση Κατερίνα Γκίκα. Αθήνα : Ίκαρος, 2013.
  • Κ. Π. Καβάφη. Επιστολές στον Μάριο Βαϊάνο. Επιμέλεια Ε. Ν. Μόσχου. Αθήνα : Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1979.
  • Επιστολές προς Αλέκο Σεγκόπουλο. Μεταγραφή και επιμέλεια: Κατερίνα Γκίκα. 72 επιστολές (1918-1920) με παραλήπτη τον μετέπειτα κληρονόμο του ποιητή, ηλεκτρονική έκδοση του Αρχείου Καβάφη.
  • Επιστολές του Ιωάννη-Κωνσταντίνου Καβάφη προς τον αδερφό του. Μεταγραφή και επιμέλεια: Κατερίνα Γκίκα. 74 επιστολές (1882-1920), ηλεκτρονική έκδοση του Αρχείου Καβάφη.

 

Συμπληρωματικά με όσα αναφέρονται για τη βιβλιογραφία Καβάφη παρακάτω, ειδικά για μεταφράσεις καβαφικών ποιημάτων προηγουμένων ετών σε αυτοτελείς εκδόσεις, ο αναγνώστης μπορεί να συμβουλευτεί και τη βάση βιβλιογραφίας «Μεταφράσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας σε άλλες γλώσσες» στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα.

Εδώ σημειώνουμε πως η πρώτη μετάφραση καβαφικού ποιήματος γίνεται το 1897, από τον αδερφό του, John Cavafy.

Το μονόφυλλο με τη δίγλωσση έκδοση του ποιήματος «Τείχη», σε μετάφραση του Τζων.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία

Η βασική βιβλιογραφική εργασία είναι αυτή του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000), Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας 2003. Πρόσφατα ο Δ. Δασκαλόπουλος δημοσίευσε προσθήκες στην παραπάνω βιβλιογραφία των ετών 1886-2000 καθώς και νέες καταγραφές για τη δεκαετία 2001-2010, βλ. Δ. Δασκαλόπουλος, «Βιβλιογραφικά Κ. Π. Καβάφη. Προσθήκες 1886-2000. Συμβολή 2001-2010». Κονδυλοφόρος 11 (2012): 163-233 [διαθέσιμο ηλεκτρονικά]. Έχει επίσης ανακοινωθεί και είναι υπό έκδοση ένα ακόμα συμπλήρωμα της καβαφικής βιβλιογραφίας (έρευνα Λ. Παπαλεοντίου, υπό έκδοση στα Μικροφιλολογικά Τετράδια). Σημειώνουμε επιπλέον ότι για τα έτη από το 2001 και εξής ο ενδιαφερόμενος έχει επίσης στη διάθεσή του την ηλεκτρονική βιβλιογραφική βάση. Προς το παρόν (άνοιξη 2014) η παραπάνω καταγραφή που έγινε με φροντίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού, ιδιοκτήτη του αρχείου Καβάφη, σταματά προσωρινά στο έτος 2012 (με ελλείψεις για το συγκεκριμένο έτος), οπότε και το αρχείο αποκτήθηκε απο το Ίδρυμα Ωνάση.

 

Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας εκπονεί ηλεκτρονική επεξεργασία του παραπάνω τόμου της καβαφικής βιβλιογραφίας και τη δημοσίευσή της σε ψηφιακή βάση δεδομένων. Επιπλέον είναι ήδη διαθέσιμη η βιβλιογραφική βάση με αναλυτικά περιεχόμενα για τα "Σύμμεικτα Νεοελληνικής Φιλολογίας", στην οποία μπορεί κανείς να ανατρέξει για άρθρα ενταγμένα σε συλλογικούς τόμους. Για το λόγο αυτό, παρακάτω σημειώνονται μόνο επιλεγμένες πρόσφατες εκδόσεις, μέχρι και το 2014.

Βιβλιογραφία 2012-2014 (επιλογή)

  • Αθανασοπούλου, Μαρία 2014. Κ.Π. Καβάφης: Τα θεατρικά ποιήματα. Αθήνα: Κριτική.
  • Αραμπατζίδου, Λένα 2013α. Το διακείμενο του αισθητισμού στην ποίηση του Κ. Π. Καβάφη. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.
  • Αραμπατζίδου, Λένα 2013β. «Καβαφικό νανοφιλολογικό». Μικροφιλολογικά 34: 23-27.
  • Boletsi, Maria 2014. «Still Waiting for Barbarians after 9/11?: Cavafy's Reluctant Irony and the Language of the Future». Journal of Modern Greek Studies 32.1: 55-80.
  • Βούλγαρης, Κώστας (επιμ.) 2013. Κ. Π. Καβάφης: Κλασικός και μοντέρνος, ελληνικός και παγκόσμιος. Αθήνα: poema.
  • Βουτουρής, Παντελής 2013. «Ο Καβάφης ο στωικός. Η περιπέτεια ενός αντικαβαφικού άρθρου». Νέα Εστία 1858: 203-215.
  • Δασκαλόπουλος, Δημήτρης 2013. Κ. Π. Καβάφης : Η ποίηση και η ποιητική του. Αθήνα: Κίχλη.
  • Δασκαλόπουλος, Δημήτρης - Μαρία Στασινοπούλου 2013. Ο βίος και το έργο του Κ. Π. Καβάφη. [αναθεωρημένη έκδοση] Αθήνα: Μεταίχμιο.
  • Δημηρούλης, Δημήτρης 2013. Η ανάγνωση του Καβάφη. Αθήνα: Gutenberg.
  • Δρακόπουλος, Αντώνης 2013. Κ. Π. Καβάφης: Το ανοιχτό έργο. Αθήνα: Τόπος.
  • Haas, Diana 2013. «Κ.Π. Καβάφης: Ανέκδοτο αυτοσχόλιο στο ποίημα "Tα δ' άλλα εν Άιδου τοις κάτω μυθήσομαι». Λογείον/Logeion 3.
  • Jeffreys, Peter (υπό έκδοση). Reframing Decadence: C. P. Cavafy's Imaginary Portraits. Ithaca: Cornell University Press.
  • Καγιαλής, Τάκης (υπό έκδοση). Με ιστορία και χωρίς: Γενεαλογίες του καβαφικού ιστορισμού.
  • Κασσιανίδου, Γκλόρια (επιμ.), 2013. Ένα εικαστικό ταξίδι στα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη. Λευκωσία: εκδ. Αιγαίον.
  • Καραμπίνη-Ιατρού, Μιχαήλα 2012. «Ένα ανύπαρκτο καβαφικό κείμενο». Μικροφιλολογικά 32: 31-33.
  • _____ 2013α. «Ο James Joyce διαβάζει Κωστή Παλαμά». Μικροφιλολογικά 33: 28-31. ~ 2013β. «Γράμματα στο Σικάγο. Tρεις ανέκδοτες επιστολές του Κ. Π. Καβάφη στον Μ. Βισάνθη». Μικροφιλολογικά 34: 27-31. ~ 2013γ. «Από τη σχέση των Forster και Καβάφη». Μικροφιλολογικά 34: 31-33.
  • _____ 2014α. «Από την αλληλογραφία της Ρίκας Αγαλλιανού-Σεγκοπούλου». Μικροφιλολογικά 35: 39-41. ~ 2014β. «Μια πρόταση για ένα καβαφικό κείμενο». Μικροφιλολογικά 36: 12-14.
  • Καράογλου, Χ.Λ. 2014α. «Για την "πολιτική αίσθηση" του Καβάφη». Κονδυλοφόρος 13: 55-76.
  • _____ 2014β. «Οι ελληνικές καβαφικές εκδόσεις (1935-2010)», Φρέαρ 6: 218-232.
  • Κουρμπανά, Στέλλα 2013. «Ο Καβάφης, ο Wagner και η Τράπεζα του Μέλλοντος». Νέα Εστία 1858: 215-227.
  • Κουτσουρέλης, Κώστας 2013. Κ. Π. Καβάφης: Δοκίμιο, Αθήνα : Μελάνι.
  • Κολώνας, Βασίλης 2013. Η πόλις. Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
  • Κωσταρά, Ευφροσύνη 2013. Καβάφης και αρχαίο θέατρο. Διδακτορική διατριβή. Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών. Διαθέσιμη στο Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών.
  • Κωστίου, Κατερίνα 2014. «Ο γλύπτης, ο τεχνίτης, το αισθητικό ιδεώδες και η αγορά στην καβαφική πολιτεία». Κονδυλοφόρος 13: 77-109.
  • Παπαθεοδώρου, Γιάννης (υπό έκδοση). Ο Καβάφης και οι εποχές του. Η "αίσθηση της ιστορίας" και η καβαφική κριτική (1933-1963).
  • Παπανικολάου, Δημήτρης 2014. «Σαν κ' εμένα καμωμένοι»: Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική της σεξουαλικότητας. Αθήνα: Πατάκη.
  • _____ 2013. «Λέξεις που λεν και κρύβουν. Ψάχνοντας του Καβάφη τα μυστικά συρτάρια». Ποιητική 11: 9-42.
  • Papanikolaou, Dimitris 2013. «Days of those made like me: retrospective pleasure, sexual knowledge, and C. P. Cavafy's homobiographics». Byzantine and Modern Greek Studies 37.2: 261-277.
  • Πιερής, Μιχάλης (επιμ.) 2013. Νερά της Κύπρου, της Συρίας και της Αιγύπτου. Σπουδή στον «Θεατρικό Καβάφη». Λευκωσία.
  • Ποντάνι, Φιλιππομαρία 2013. «Μαργκερίτ Γιουρσενάρ - Κωνσταντίνος Καβάφης: μια ποιητική συνάντηση». Athens Review of Books 39: 50-55.
  • Sifaki, Evgenia 2013. «Self-Fashioning in C. P. Cavafy's "Going back Home from Greece" and "Philhellene"». Synthesis 5.
  • Στεργιούλας, Διονύσης 2014. Ο Καβάφης και η υποδοχή του έργου του : εμπόδια και αλληλεπιδράσεις. Αθήνα: Νησίδες.
  • Χρυσανθόπουλος, Μιχάλης (υπό έκδοση). «Ξαναγράφοντας την "Ιστορία": Βιζυηνός και Καβάφης». Στο Λογοτεχνικές διαδρομές: ιστορία - θεωρία - κριτική. Συνέδριο στη μνήμη του Βαγγέλη Αθανασόπουλου, Ε.Κ.Π.Α. 17-19 Ιανουαρίου 2013.
  • Χρυσανθόπουλος, Μιχάλης 2012. «Προσλαμβάνοντας τον πολιτικό Καβάφη: Τα ποιήματα για τον Ιουλιανό και το ζήτημα της 'κυριαρχίας'». Στο Α. Καστρινάκη, Α. Πολίτης, Δ. Τζιόβας (επιμ.), Για μια ιστορία της λογοτεχνίας του 20ου αιώνα. Προτάσεις ανασυγκρότησης: Θέματα και ρεύματα. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης - Μουσείο Μπενάκη, 131-150.

Αφιερώματα περιοδικών επετειακού έτους 2013

Σημειώνονται τα αφιερωματικά τεύχη περιοδικών κατά το επετειακό έτος 2013.

  • Το Δέντρο 125-126 (Απρίλιος- Ιούνιος 2013): αφιέρωμα «Ξαναδιαβάζοντας τον Καβάφη» με «τριάντα σημερινές αναγνώσεις».
  • Νέα Εστία 1860 (Δεκέμβριος 2013): αφιέρωμα στον Κ. Π. Καβάφη με άρθρα της Λίζυς Τσιριμώκου και της Ιωάννας Ναούμ, του Ανδρέα Κάραγιαν, του Μιχάλη Χρυσανθόπουλου, της Αλεξάνδρας Ρασιδάκη, της Μάρθας Βασιλειάδη, του Πιερ Μπερενζέ και του Δημήτρη Καργιώτη.
  • Σύγχρονα Θέματα 122-123 (Ιούλιος-Δεκέμβριος 2013): αφιέρωμα στον «Καβάφη του Τσίρκα» που επιμελούνται οι Γιάννης Παπαθεοδώρου και Μίλτος Πεχλιβάνος, οι οποίοι και συμμετέχουν με κείμενο που περιλαμβάνει αποσπάσματα από την ανέκδοτη επιστολογραφία του Τσίρκα με τον Μ.Μ. Παπαϊωάννου. Το τεύχος περιλαμβάνει επίσης άρθρα των Χρύσα Προκοπάκη, Δημήτρη Αγγελή, Χρήστου Χατζηιωσήφ, Αλέξανδρου Καζαμία, Μαρία Ιατρού, Ούλριχ Μένινγκ, Μαρία Τοπάλη. Το αφιέρωμα συμπληρώνεται με εικόνες από σπάνια άλμπουμ φωτογραφιών, με την κατεστραμμένη από τον βομβαρδισμό των Εγγλέζων Αλεξάνδρεια, αρχεία που ο ίδιος ο Τσίρκας εμπιστεύτηκε στη Βουβούλα Σκούρα.
  • Αφιέρωμα του γαλλικού περιοδικού Europe 1010-1011 (Ιούλ.-Αύγ. 2013), σε επιμέλεια Μαρίας Τσούτσουρα, η οποία υπογράφει την εισαγωγή, τη μετάφραση των καβαφικών ποιημάτων και ένα άρθρο για τον μοντερνισμό του Καβάφη, και του Stéphane Sawas ο οποίος υπογράφει το εργο-βιογραφικό χρονολόγιο Καβάφη.
  • Κονδυλοφόρος 12 (2013): Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ - ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ. Μια συνάντηση. Δημήτρης Πολυχρονάκης («Η ιδιοτελής παρηγοριά της ποίησης. Ο Μανόλης Αναγνωστάκης κριτικός του Κ.Π. Καβάφη»), Κώστας Καραβίδας («Καβάφης, Αναγνωστάκης και μικροϊστορία. Από την αισθηματοποίηση της ιστορίας στην ιστορικοποίηση του αισθήματος»), Μιχ. Γ. Μπακογιάννης («Ο Αναγνωστάκης και η καβαφική "παρα-φιλολογία". Η "άρνηση" ως αντίσωμα»), Γιάννης Παπαθεοδώρου («Υπέρ ή κατά; Σημειώσεις κριτικής/σήματα της ποίησης. Ο Καβάφης του Αναγνωστάκη»).
  • Πόρφυρας 149 (Οκτ.-Δεκ. 2013) [Υστερόγραφα στο έτος Καβάφη: Μιχάλης Τσιανίκας («Καβάφης: 2013 μετά σαρκός»), Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού («Ο Καβάφης στο Σικάγο και το Σικάγο στην Αλεξάνδρεια»), Μαρία Τσούτσουρα («Κ.Π. Καβάφης [Αλεξάνδρεια, 1863-1933] / Μύθοι και ιστορία γύρω από έναν Έλληνα ποιητή»)].

Δικτυακές πηγές - Τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ

Η χρήση της ιστορίας στην ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη: σειρά ομιλιών (2011)

Κύκλος Κ.Π. Καβάφη: σειρά εκδηλώσεων (2013-2014)

Εκπομπές που αγάπησα: Κωνσταντίνος Καβάφης

Κ. Π. Καβάφης, 50 χρόνια από το θάνατό του (1983)

Παρασκήνιο. Η μορφή του Κωνσταντίνου Καβάφη (1988)

Η δε πόλις ελάλησεν: Αλεξάνδρεια - Κ. Π. Καβάφης (1989)

Εποχές και Συγγραφείς. Η παγκοσμιότητα του Κων. Καβάφη (2001)

 

Μια ενδεικτική και όχι εξαντλητική καταγραφή δίσκων με μελοποιήσεις και αναγνώσεις ποιημάτων του Καβάφη είναι διαθέσιμη και στη Βιβλιογραφική Βάση της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα.

©Μαρία Ακριτίδου, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας 2013-14.