Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές
Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)
Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ Η ΜΟΝΑΞΙΑ
[1912*]
|
| Τα ποιήματα, τα συγκεντρωμένα στον τόμο τούτο, αποκατασταίνονται κάπως όψιμα. Τα περισσότερ’ απ’ αυτά λογαριάζουνε χρόνια στις πλάτες τους, παιδιά καιρών πρωτύτερων με πρόσωπα διαφορετικά το έν’ από το άλλο, όσο κι αν είναι πρόσωπ’ αδερφιών, ταιριαστά με τον καημό που τα έσπειρε, με την ώρα που τα γέννησε, με την τέχνη που τα δούλεψε. Μερικών η θέση που θα τους έπρεπε θα ήτανε στα «Μάτια της Ψυχής μου». Άλλα συμπληρώνουνε τις σειρές της «Ασάλευτης Ζωής», πιο ξεχωριστά τους «Ύμνους και Θυμούς», και το πολυσύνθετο, μα μισοτέλειωτο «Τραγούδι του Ήλιου» που κομμάτια του μόνο είναι τα γνωρισμένα δεκατετράστιχα της «Ασάλευτης Ζωής» και «Οι Χαιρετισμοί της Ηλιογέννητης». Κάποια, μετρημένα, φανερώνουν αγνώριστ’ ακόμα ή στερνότερα σημάδια του ξετυλιμού ενός ποιητή στη σκέψη του και στην τέχνη του. Ο ποιητής τυχαίνει να εμπνέεται μαζί, αράδ’ αράδα, και κατά τις ώρες του, από τη ζωή τη συντροφική τη γύρω του κι από τη ζωή τη μοναχική τη μέσα του. Τα τριγύρω του τονε χτυπάνε κατάκαρδα σα να ήτανε δικά του· τα δικά του τα ζει και τα θεριεύει από τα τριγύρω του. Ο ποιητής είναι, κατά τα περιστατικά της ζωής του, και λάλημα και αντίλαλος. Η Πολιτεία και η Μοναξιά πότε του είναι Λάμιες, πότε του γίνονται Μούσες. Δεν είναι στο χέρι του να διαλέγει τα τραγούδια του. Το μοιρόγραφτο, σε μεγάλη δόση, κυβερνά το τραγούδι του. Ο λόγος του ποιητή το σάλπισμα είναι, σαν από στόμα αρχαγγελικό, απάνου στα τίμια της πολιτείας ή απάνου στα σκιάχτρα της. Ο λόγος του ποιητή από την άλλη του την όψη ο μονόλογος είναι ο ψιθυρισμένος μέσα στη Μοναξιά, ο βγαλμένος από τα σπλάχνα της Μοναξιάς, κάτι συχνά πυκνά αταίριαστο και αντικοινωνικό που στέκεται αντίμαχο αγνάντια στην Πολιτεία. Μα ο ποιητής, για να δουλέψει στο τραγούδι του την ιδέα της Πολιτείας, της μάνας του, χρειάζεται τη Μοναξιά. Και για να χαίρεται τα ονειρόθρεφτα παιδιά που του γεννά η Μοναξιά η γυναίκα του, έχει την ανάγκη της Πολιτείας. 30 του Αυγούστου 1912. |
