Εξώφυλλο

Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)
Για τη ζωή και το έργο του Το ποιητικό του έργο
Κώστας Βάρναλης

Κώστας Βάρναλης (1884-1974)

© Ευγενία Βάρναλη
Εκδ. Κέδρος

VIII

Αγάπη σ’ ό,τι ακόμα δίνει μίσος, διπλής, τριπλής αγάπης φέρνω πάθος! Τα φώτα σου και τα σκοτάδια σου (ίσως πιο πολύ τα σκοτάδια σου!), ό,τι λάθος, 5 ό,τι αλήθεια λογιέται, στέρεος κι ίσος τ’ αγγίζω: όλα, το γόνιμό σου βάθος, το βάθος μου το γόνιμο, που τρέχει κάτου απ’ όλα και που όνομα δεν έχει!

Καθώς κρούω με τ’ ανάστροφο δαχτύλι 10 τ’ αστήθι σου, τί αχοί σμιχτοί ανεβαίνουν! Πόσοι σβημένοι ξαναφλέγονται ήλιοι, πόσοι νεκροί σαν τα μελίσσια βγαίνουν! Αθώρητοι στα μάτια, χίλιοι, μίλιοι, μες στο αίμα σου, τους βλέπω να διαβαίνουν! 15 Της πιο βαθιάς και σκοτεινής σου αβύσσου η πιο αψηλή αποκρίνεται κορφή σου.

Και στοχασμούς και λόγια κι έργα θεία— ω! θάματα που κουβαλείς μετά σου! Χριστό κι Ορφέα, Αθηνά και Παναγία 20 κινάς και σμίγεις στα κινήματά σου. Μα και μαζί, κάθε παλιά αμαρτία παλεύοντας ισορροπεί βαθιά σου: της Σαλαμίνας τα κουπιά, σαν ένα, με τον Εφιάλτη σού χτυπούν τα φρένα.

25 Η στράτα που ακλουθείς, ζερβά κι α στρέφει, δεξιά κι αν πάει, το τέρμα έχει δοσμένο. Κι αν σου το κρύβει απέραστο ένα γνέφι, με το τραγούδι ιδές το σκορπισμένο. Βήμα γοργό, γοργή καρδιά που τρέφει, 30 βάλε να φτάσεις, πνέμα κουρασμένο! Απ’ άλλες στράτες άλλοι τρέχουν κι άλλοι· πρόφταξε πρώτη εσύ, φυλή μεγάλη.

Κάθε σου βήμα πρέπει και μια νίκη. Εντός σου κι όξω και μια νίκη κάνε! 35 Καθώς χτυπάει κι αστράβει το χαλίκι, αστράβουν κι οι καρδιές καθώς χτυπάνε σε κάθ’ εμπόδιο απάνω. Δίκιοι, αντρίκειοι οι θανάτοι, τους άλλους που βοηθάνε! Τα πλούτη σου, ω ψυχή, η θυσία τα δείχνει, 40 που λευτερώνει όποιον για πάντα ρίχνει.

Δαφνόκλαρα, τριαντάφυλλα και σμύρτα, λόγια τριμμένα κι άστοχα δε φέρνω. Στη μάχη (όλ’ η ζωή ’ναι μάχη!) σκίρτα· κίντυνα ανοίγω και θανάτους σπέρνω. 45 Να σου τανύσω κάθε δύναμη ήρτα, κι α μ’ αφήσεις στη μέση εγώ δε γέρνω! Ό,τι δώσεις, αυτό θα λάβεις πίσου: μικρή αφορμή ζητά όλη την ψυχή σου!