ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- Καραλή, Μ. 2001. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. (σελ. 284-285)
- Κοντοσόπουλος, Ν. Γ. 2001. Διάλεκτοι και ιδιώματα της νέας ελληνικής. (σελ. 1-2)
- Walter, H. 1994. L'Aventure des langues en Occident.
- Κακριδή, Μ., Δ. Κατή & Β. Νικηφορίδου. 1999. Γλωσσική ποικιλία και σχολική εκπαίδευση.
- Brixhe. C. 2003. Η ελληνική διαλεκτολογία μια "σχολή του Nancy". (σελ. 42-43)
- Brixhe, C. 2001. Μια σύγχρονη προσέγγιση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. (σελ. 365-367)
- Brixhe, C. 2001. Μια σύγχρονη προσέγγιση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. (σελ. 361)
- Καραλή, Μ. 2001. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. (σελ. 285-286)
- Βrixhe, C. 2001. Μια σύγχρονη προσέγγιση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. (σελ. 369-370)
- Παντελίδης, Ν. 2001. Πελοποννησιακός ιδιωματικός λόγος και κοινή νεοελληνική.
- α) Trudgill, P. 1986. Dialects in contact. - β) Bubenik, V. 2001. Η δημιουργία κοινής.
- Χριστίδης, Α.-Φ. 2001. Εισαγωγή [στη Γ΄ ενότητα του "Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα"]
- α) Bοιωτική. Tιμητικό ψήφισμα για κάποιον αθηναίο δάσκαλο. - β, γ) Τριανταφυλλίδης, Μ. [1938] 1981. Νεοελληνική Γραμματική. Ιστορική Εισαγωγή. - δ, ε) Κοντοσόπουλος, Ν. Γ. 2001. Διάλεκτοι και ιδιώματα της νέας ελληνικής.
- Κοντοσόπουλος, Ν. Γ. 2001. Διάλεκτοι και ιδιώματα της νέας ελληνικής. (σελ. 2-3)
- Τριανταφυλλίδης, Μ. [1938] 1981. Νεοελληνική Γραμματική. Ιστορική Εισαγωγή. (σελ. 64)
- Τριανταφυλλίδης, Μ. [1938] 1981. Νεοελληνική Γραμματική. Ιστορική Εισαγωγή. (σελ. 81)
- Κοντοσόπουλος, Ν. Γ. 2001. Διάλεκτοι και ιδιώματα της Νέας Ελληνικής. (σελ. 36)
- Trudgill, P. 2003. Modern Greek dialects: A premilinary classification.
- Σετάτος, Μ. 1977. Προβλήματα και μέθοδοι διαλεκτολογίας.
- Brixhe, C. 2003. Ελληνική διαλεκτολογία: μια "σχολή του Nancy". (σελ. 40-42)
- α) Brixhe, C. 2001. Μια σύγχρονη προσέγγιση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων (σελ. 363) - β) Chadwick, J. 2001. Μυκηναϊκή ελληνική.
Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας
Διάλεκτος
Μαρία Κακριδή-Φερράρι (2007)
Walter, H. 1994. L'Aventure des langues en Occident.
Παρίσι: Robert Lafont, σελ. 142-143.© Robert LafontΗ διαλεκτική Ιταλία
Παράλληλα με τις λογοτεχνικές αυτές διαμάχες για μια γραπτή χρήση η οποία όμως αφορούσε τελικά μια περισσότερο ή λιγότερο αυστηρή τοσκανική, οι Ιταλοί εξακολουθούσαν, από την εποχή ακόμη του Μεσαίωνα, να μιλούν τις διαλέκτους που κατάγονταν από τη λατινική· οι περισότερες από αυτές τις διαλέκτους επιβιώνουν μέχρι σήμερα.
Πρέπει καταρχήν να κάνουμε τη διάκριση μεταξύ ομιλητών που προσκολλώνται στην ιταλική και αυτών που προσκολλώνται σε άλλες διαλέκτους του ρομανικού κλάδου, όπως η καταλανική στη Σαρδηνία και η γαλλοπροβηγκιανή κυρίως στην Κοιλάδα της Αόστας, η προβηγκιανή σε κάποιες κοιλάδες των νότιων Άλπεων, η ισπανοεβραϊκή (ladino) και η φριουλική στις κεντρικές Άλπεις.
Οι διάλεκτοι που συνδέονται με την ιταλική μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις κύριες ομάδες από όπου αναδύεται, γύρω από την τοσκανική, μια κεντρική ομάδα που εκτείνεται προς τον Νότο μέσω μιας μεταφορικής ζώνης από το Λάτιο μέχρι τις ακτές της Αδριατικής, μεταξύ Πεζάρο και Αγκόνας, και καταλήγει σε μια νότια ομάδα. Υπάρχει επίσης μια βόρεια ομάδα που διακρίνεται πιο ξεκάθαρα από την κεντρική ομάδα μέσω μιας γραμμής που ξεκινά από τη Σπέτσια, κοντά στη Γένοβα, μέχρι το Ρίμινι και τις ακτές της Αδριατικής (βλ. χάρτη "Ρομανικές διάλεκτοι της Ιταλίας").
ΧΑΡΤΗΣ: ΡΟΜΑΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ
Στον χάρτη αυτόν καταγράφονται μόνο οι ρομανικές διάλεκτοι. Οι ενδείξεις μέσα σε παρενθέσεις δηλώνουν ρομανικές γλώσσες, όχι όμως ιταλορομανικές. Η γαλλική υπογραμμίζεται γιατί είναι η επίσημη γλώσσα στην Κοιλάδα της Αόστας.