Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Η σχολική εκπαίδευση είναι πολιτισμική δραστηριότητα. Αν οι δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στην τάξη δεν έχουν πολιτισμική μορφή αναγνωρίσιμη ως «ακαδημαϊκή μάθηση» από διδάσκοντες, μαθητές και γονείς, αυτό που συμβαίνει στην τάξη είναι πιθανό να απορριφθεί ως ασήμαντο στην καλύτερη περίπτωση. Για παράδειγμα, τη χρονιά μετά την περάτωση του προγράμματος, ένας γονέας είπε στην Toby Curry: «Δεν ονομάζω διδασκαλία αυτό που κάνετε». Εκείνη πήρε μαζί της το ημερολόγιο του μαθητή, το τετράδιο, όπου σημείωνε την ύλη και το φάκελο με τις ασκήσεις του για το μάθημα της ανάγνωσης και ενημέρωσε τη διευθύντριά της ότι χωρίς την παρουσία της δεν θα έβλεπε το γονέα. Κατά την επόμενη σχολική χρονιά (όταν ο μαθητής είχε αλλάξει καθηγητή) ο ίδιος γονιός έγινε ένας από τους πιο ένθερμους υπερασπιστές της Toby Curry, αλλά βέβαια μόνο μετά από σκέψη αρκετών μηνών και κριτική εξέταση της τότε κακής απόδοσης του γιου του σε μια τάξη που βασιζόταν στη φιλοσοφία των παραδοσιακών δεξιοτήτων.

Η παραδοχή ωστόσο ότι το μάθημα περιλαμβάνει ένα σύνολο προσδοκιών πολιτισμικής φύσης δεν σημαίνει πως περιοριζόμαστε στις παραδοσιακές πολιτισμικές μορφές δραστηριοτήτων που έχουν ταυτιστεί με τη μάθηση στο σχολείο. Μπορούμε όλοι μας, εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς και ερευνητές, να μάθουμε να ασκούμε κριτική στα πιστεύω μας για το τι πρέπει να συμβαίνει μέσα σε μια τάξη. Ασφαλώς όμως θα ήταν επικίνδυνο να θεωρήσουμε ότι μπορεί ο καθένας από μόνος του να αλλάξει τις υφιστάμενες πολιτισμικές πεποιθήσεις, χωρίς τον κίνδυνο να αντιμετωπίσουν μαθητές και γονείς τις αλλαγές αυτές ως κάτι συνειδητά διαφορετικό από τη μάθηση. Όταν λοιπόν οι μαθητές αντέγραψαν αποσπάσματα από κείμενα κύρους και δεν κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν τη δημιουργικότητά τους και την οξυδέρκειά τους ή δεν ακολούθησαν τη συμβουλή της Toby Curry να χρησιμοποιήσουν ο ένας τον άλλο, τις οικογένειές τους και άλλες πηγές γνώσης, η συμπεριφορά τους έπρεπε να μην θεωρηθεί ως αντίσταση ή ανικανότητα να είναι δημιουργικοί και οξυδερκείς αλλά ως προθυμία να συνεργαστούν προκειμένου να διατηρήσουν ό,τι θεωρούσαν ως κουλτούρα του μαθήματος, με τη γενικότερη έννοια, και όποιες πολιτισμικές μορφές δραστηριοτήτων πίστευαν ότι αντιπροσωπεύουν τη μάθηση και τα μαθησιακά επιτεύγματα στο πλαίσιο του πολιτισμού αυτού.

Η δεύτερη έννοια που μας φάνηκε χρήσιμη για να αναλύσουμε ό,τι συνέβαινε στην τάξη ήταν η αναπαραγωγή κειμένου σε αντιπαράθεση προς την παραγωγή κειμένου. Η αναπαραγωγή κειμένου περιλαμβάνει τις γραπτές σημειώσεις προφορικής γλώσσας (π.χ., όταν οι μαθητές σημειώνουν ό,τι λέει ο δάσκαλος), τη γραπτή αντιγραφή γραπτού κειμένου (π.χ., από μια εγκυκλοπαίδεια), την προφορική απόδοση γραπτού κειμένου (π.χ., όταν οι μαθητές διαβάζουν δυνατά κείμενο από σχολικό βιβλίο) και την προφορική αντιγραφή προφορικού κειμένου (π.χ., επανάληψη του σχολίου που έκανε ένας φίλος). Η παραγωγή κειμένου είναι η δημιουργία νέου κειμένου. Το νέο αυτό κείμενο μπορεί να είναι πρωτότυπο ή να περιλαμβάνει πρωτότυπο κείμενο μαζί με αποσπάσματα από ήδη υπάρχοντα κείμενα ή ακόμα και να συντίθεται εξ ολοκλήρου από κομμάτια προηγούμενων κειμένων. Η σύνθεσή του όμως είναι νέα και αναγνωρίζεται ως νέα τόσο από τον παραγωγό του (π.χ., το μαθητή) όσο και από το αναγνωστικό κοινό ή το ακροατήριο (π.χ., τους συμμαθητές ή το δάσκαλο).

Είναι λάθος να θεωρούμε την αναπαραγωγή και την παραγωγή κειμένου γνωσιακές διαδικασίες. Μολονότι και οι δυο μπορεί να απαιτούν σύνθετες γνωσιακές διαδικασίες, είναι δυνατόν η αναπαραγωγή κειμένου, για παράδειγμα, να απαιτεί πολύ διαφορετικές γνωσιακές διαδικασίες σε μία περίσταση απ' ό,τι σε άλλη. Πράγματι οι γνωσιακές διαδικασίες που απαιτούνται σε μία συγκεκριμένη περίπτωση αναπαραγωγής κειμένου μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο σύνθετες. Είναι προτιμότερο να θεωρούμε την αναπαραγωγή και την παραγωγή κειμένου ως κοινωνικοπολιτισμικές και γλωσσικές διαδικασίες. Πρόκειται για τρόπους δόμησης και σήμανσης κοινωνικών σχέσεων μεταξύ ανθρώπων μέσω της γλώσσας. Αντιγράφοντας από μια εγκυκλοπαίδεια ο μαθητής έκανε αυτό που θεωρούσε σωστό για τον κοινωνικό του ρόλο ως μαθητή και τον κοινωνικό ρόλο του δασκάλου. Στην πραγματικότητα σηματοδοτούσε το ρόλο του και διαμόρφωνε τη σχέση του με το δάσκαλό του, ο οποίος υποτίθεται ότι θα διάβαζε τις πληροφορίες που είχε αντιγράψει ο μαθητής και θα έκρινε αν η επιλογή των πληροφοριών αυτών ήταν σωστή. Επιπλέον ο μαθητής έκανε στο μάθημα ό,τι του υπαγόρευε ο ρόλος τον οποίο υποτίθεται ότι είχε, κάτι που μπορεί να θεωρηθεί, όπως είδαμε, πολιτισμική δραστηριότητα. Συμπερασματικά η αναπαραγωγή και η παραγωγή κειμένου είναι τρόποι δόμησης κοινωνικών σχέσεων και εκτέλεσης διάφορων πολιτισμικών δραστηριοτήτων (πολιτισμικών δραστηριοτήτων σχετικών με το μάθημα στη σχολική τάξη, στην παρούσα περίπτωση).