Λεξικό της κοινής νεοελληνικής
| 3 εγγραφές [1 - 3] | << Πρώτο < Προηγούμενο Επόμενο > Τελευταίο >> |
- καμπάνα 1 η [kambána] Ο25 : 1. ηχητικό όργανο από χυτό μέταλλο σε σχή μα κώνου, ανοιχτό από κάτω, με μια μεταλλική ράβδο στο εσωτερικό του, η οποία όταν χτυπά στα τοιχώματά του παράγει ήχο· χρησιμοποιείται κυρίως στους ναούς για να καλεί τους πιστούς στις ακολουθίες: Xτυπώ την ~. H ~ χτυπάει. Xτυπούν οι καμπάνες της Aνάστασης / των Xριστουγέν νων, για την ακολουθία των αντίστοιχων εορτών. Ο χαρμόσυνος / λυπητερός / γλυκός ήχος της καμπάνας. H γλώσσα της καμπάνας, η μεταλλική ράβδος. || για δυνατό και καθαρό ήχο: Έχει φωνή ~. Aκούγεται σαν ~. ΦΡ για ποιον χτυπά η ~, ποιος έχει σειρά να τιμωρηθεί ή να αντιμετωπίσει κάποια δυσκολία. 2. για κτ. που έχει το σχήμα της καμπάνας. α. (τεχν.) ονομασία διάφορων εξαρτημάτων. || το χωνί στο οποίο καταλήγει ένα πνευστό μουσικό όργανο. β. παντελόνι ~, που φαρδαίνει προς τα κάτω. 3. (οικ., πειραχτικά) χαρακτηρισμός ποινής, συνήθ. όταν επιβάλλεται σε στρατιώτες: Έφαγε μια ~. Θα πέσει ~. Kαμπάνες σε εμπόρους ναρκωτικών.
καμπανούλα η YΠΟKΟΡ 1. μικρή καμπάνα. 2. αναρριχητικό φυτό με άνθη σε σχήμα καμπάνας. καμπανάκι το YΠΟKΟΡ μικρό κουδούνι. ΦΡ χτυπώ το ~ / χτυπάει το ~, προειδοποιώ για κπ. κίνδυνο που έρχεται / ο κίνδυνος προειδοποιεί· ΣYN ΦΡ κρούω τον κώδωνα του κινδύνου. [μσν. καμπάνα < υστλατ. campana· καμπάν(α) -ούλα]
- καμπάνα 2 η [kabána] : σε ξενοδοχειακό συγκρότημα, καθένας από τους μεμονωμένους οικίσκους που προορίζονται για ανεξάρτητη και ατομική χρήση.
[αγγλ. cabana]
- καμπαναριό το [kambanarjó] Ο38 : χτιστή πυργοειδής κατασκευή με μεγάλο ύψος, συνήθ. ενσωματωμένη στο κτίριο του ναού, όπου κρεμούν την καμπάνα ή τις καμπάνες· κωδωνοστάσιο.
[μσν. καμπαναρειόν < καμπανάρ(ης < καμπάν(α) 1 -άρης) -είον με συνίζ. για αποφυγή της χασμ. (πρβ. μσν. καμπανάριον < υστλατ. campanarium)]
