Οι μεγάλοι τιμωρημένοι

Εκτός από τον Αγαμέμνονα και τον Ακταίωνα, άλλοι τιμωρημένοι από τη θεά είναι η Νιόβη, ο Τιτυός, ο Ωρίων, ο Οινέας, η Καλλιστώ, η Αριάδνη, η Χιόνη, ο Βουφάγος, η Κομαιθώ και ο Μελάνιππος, οι Αλωάδες.

Τιμώρησε την Καλλιστώ, συντρόφισσά της στο κυνήγι, κόρη του Λυκάονα, εξαπολύοντας τα φοβερά βέλη εναντίον της, γιατί η νέα αθέτησε τον όρκο της αιώνιας αγνότητας και δόθηκε στον Δία. (Εικ. 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205) Σκότωσε την Αριάδνη στη Νάξο, σύμφωνα με μια εκδοχή του μύθου, γιατί δόθηκε στον Θησέα. Ο Άδωνις προκάλεσε την οργή της και τον σκότωσε στέλνοντας εναντίον του κάπρο. (Εικ. 206, 207) Τιμώρησε τον Αρκάδα ήρωα Βουφάγο, επειδή ενοχλήθηκε από τον πιεστικό του έρωτα (κυνήγησε τη θεά στο όρος Φολόη) ή γιατί δεν τελούσε τη θυσία με τους κανόνες που είχαν κληροδοτηθεί ήδη από την εποχή του Λίθου. Σκότωσε τη Χιόνη, κόρη του Δαιδαλίωνα και ερωμένη των αδελφών της Απόλλωνα και Ερμή, γιατί η κόρη περηφανεύτηκε για την ομορφιά της, ότι ήταν ανώτερη από της Άρτεμης. (Εικ. 208, 209, 210, 211) Τιμώρησε τη Νιόβη σκοτώνοντας τα επτά κορίτσια της, γιατί τόλμησε να περηφανευτεί ότι είχε δεκατέσσερα παιδιά, ενώ η Λητώ μόνο δύο. Ο Απόλλωνας σκότωσε τα επτά αγόρια της. (Εικ. 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223) Τιμώρησε τον Οινέα, βασιλιά της Καλυδώνας στην Αιτωλία, και τον Άδμητο, βασιλιά των Φερών στη Θεσσαλία, γιατί αδιαφόρησαν ή λησμόνησαν τις θυσίες που της χρωστούσαν. Τον πρώτο στέλνοντας έναν αγριόχοιρο στα χωράφια του, τον δεύτερο γεμίζοντας τη γαμήλια κρεβατοκάμαρά του με φίδια. Εδώ, μοιάζει ιδιαίτερα του Άρη, καθώς και οι δυο διεκδικούν μερίδιο από τη λεία είτε του πολέμου είτε του κυνηγιού. Η κυνηγετική αυτή θεά παίρνει πολεμικά χαρακτηριστικά. (Εικ. 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233)

Έστειλε λοιμό στη χώρα της Πάτρας, γιατί η ιέρειά της Κομαιθώ έβαζε στο άδυτο του ναού τον εραστή της Μελάνιππο, γιατί οι γονείς τους δεν ήθελαν αυτόν τον δεσμό. Το μαντείο αποκάλυψε την αιτία του θυμού της θεάς και υπέδειξε ως τρόπο εξιλασμού τη θυσία των δύο ενόχων αλλά και την ενιαύσια θυσία του ωραιότερου νέου και της ωραιότερης νέας της χώρας. Το έθιμο κράτησε μέχρι την άφιξη του Ευρύπυλου, του Θεσσαλού που είχε πάρει μέρος στον Τρωικό πόλεμο και ο οποίος είχε υποπέσει σε μια κατάσταση τρέλας, όταν άνοιξε ένα μυστηριώδες κιβώτιο από εκεί. Το μαντείο του υπέδειξε ως τόπο εγκατάστασής του και απαλλαγής του από την τρέλα του, το μέρος όπου θα έβλεπε να τελείται ασυνήθιστη θυσία. Αλλά και οι κάτοικοι της Πάτρας είχαν πάρει χρησμό ότι όταν θα παρίστατο ως μάρτυρας ένας ξένος δεν θα χρειαζόταν πλέον η τέλεση της άγριας θυσίας.

Σκότωσε μαζί με τον Απόλλωνα τον Γίγαντα Τιτυό, γιο του Δία και της Ελάρας, γιατί αποπειράθηκε να βιάσει τη μητέρα τους Λητώ στο δρόμο της για τους Δελφούς. (Εικ. 234, 235) Τιμώρησε από ζήλια τον κυνηγό Γίγαντα Ωρίωνα, γιο του Ποσειδώνα, επειδή έσμιξε με τη θεά της αυγής, την Ηώ, που τον έφερε στη Δήλο. Ή επειδή την προκάλεσε στο αγώνισμα του δίσκου, αυτήν που ήταν θεά, ή γιατί βίασε την Ώπι, μία από τις Υπερβόρειες παρθένες, ή γιατί θέλησε να βιάσει την ίδια. Σε αυτή την τελευταία εκδοχή, η Άρτεμη στέλνει ένα σκορπιό που δαγκώνει τον Ωρίωνα στη φτέρνα. Για τις υπηρεσίες του αυτές τον μεταμόρφωσε σε αστερισμό, το ίδιο και το θύμα της. Όμως οι δύο αστερισμοί δεν συναντιούνται ποτέ στον ουρανό. (Εικ. 236, 237, 238, 239, 240)

Για τις αφύσικες πράξεις του Ώτου και του Εφιάλτη, των δύο Γιγάντων γιων του Ποσειδώνα, που επονομάζονταν Αλωάδες από τον θνητό τους πατέρα, για την προσπάθειά τους να φτάσουν στον ουρανό, για το γεγονός ότι φυλάκισαν τον Άρη σε χάλκινο βάζο, για το γεγονός ότι εξέφρασαν τον έρωτά τους για τις θεές Ήρα (ο Εφιάλτης) και Άρτεμη (ο Ώτος), οι Αλωάδες τιμωρήθηκαν. Η Άρτεμη μεταμορφώθηκε σε ελάφι, μπήκε ανάμεσά τους και εκείνοι, θέλοντας να το τοξοβολήσουν, σκοτώθηκαν μεταξύ τους. Η τιμωρία τους συνεχίστηκε στον Άδη.

Η Άρτεμη εμπλέκεται και στην ιστορία της μεταμόρφωσης της Ίππης, κόρης του Κένταυρου Χείρωνα, σε αστερισμό. Μόνο που δεν είναι σαφές αν η μεταμόρφωση οφείλεται στην ευσέβεια της κόρης ή στο γεγονός ότι δεν κατάφερε να διαφυλάξει την παρθενία της (Καλλίμαχος, Ύμνος στην Άρτεμη 264-265). Την έχασε από τον Αίολο τον γιο του Έλληνα με καταγωγή από τον Δία, που την ερωτεύτηκε και την αποπλάνησε. Όταν πια η κόρη δεν μπορούσε να κρύψει την εγκυμοσύνη της, έφυγε στα βουνά, όπου και γέννησε. Την έψαξε ο πατέρας της και εκείνη, από ντροπή για το πάθημά της, προσευχήθηκε στους θεούς να μην την αναγνωρίσει, και οι θεοί, κυρίως η Άρτεμη, μεταμόρφωσαν και την ίδια και τον πατέρα της σε αστερισμούς για την ευσέβειά τους. Όμως τους τοποθέτησαν έτσι στον ουρανό, ώστε να μην φαίνεται ο αστερισμός της κόρης (Ἳππος) (Εικ. 241, 242, 243) από τον αστερισμό του πατέρα (Κένταυρος)· (Εικ. 244, 245, 246) μάλιστα, δεν φαίνεται το πίσω μέρος της, για να μην αναγνωρίζεται το φύλο της -ότι, δηλαδή, είναι γυναίκα.