Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <

Η αισιοδοξία που εκφράστηκε από το κονσόρτιουμ W3 πρέπει να μετριαστεί, αν ληφθεί υπόψη η ακόλουθη παρατήρηση: η μετατόπιση κέντρου βάρους προς όφελος των μη αγγλόφωνων πληθυσμών μαρτυρεί περισσότερο τον οικονομικό αντίκτυπο των νέων ασιατικών δυνάμεων (Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα…) στο παγκόσμιο δίκτυο παρά μια ευγενή άμιλλα μεταξύ γλωσσών και πολιτισμών. Για να πούμε τα πράγματα πιο ωμά: η αρχή της ισότητας των γλωσσών στο διαδίκτυο εκλαμβάνεται καταρχήν ως μέσο για την αύξηση της δύναμης πυρός της παγκόσμιας αγοράς.

Υπάρχουν λοιπόν δύο πολύ διαφορετικές όψεις της εργαλειοποίησης των γλωσσών. Από τη μια οι γλώσσες υφίστανται επεξεργασία προκειμένου να ενταχθούν στο παγκόσμιο δίκτυο (κωδικοποίηση συστημάτων γραφής, ψηφιοποίηση, διάρθρωση εγγράφων) και ως προς αυτό τα πράγματα είναι γνωστά. Αυτό που μπορεί να συζητηθεί περισσότερο, από την άλλη, είναι η σκοπιμότητα αυτής της επεξεργασίας που ρητά δηλώνεται ότι είναι το διαδικτυακό εμπόριο: «Internet marketing is global, that is multiligual by nature» (το διαδικτυακό εμπόριο είναι παγκόσμιο και επομένως πολύγλωσσο εκ φύσεως).

Η έννοια της «διαδικτυακής πολυγλωσσίας» διαφωτίζεται καλύτερα εδώ. Πρόκειται για μια ακρωτηριασμένη όψη της γλώσσας που περιορίζεται στη λειτουργία της επικοινωνίας. Βρισκόμαστε ενώπιον μιας ενιαίας κουλτούρας που φθίνει πλαισιωμένη από πολλές εθνικές γλώσσες˙ η κουλτούρα αυτή δημιουργήθηκε ουσιαστικά στην αγγλική γλώσσα, αφού οι αγγλόφωνες χώρες αποτελούν τους μεγάλους προμηθευτές εμπορικών διαδικτυακών περιεχομένων. Αυτό που οφείλουμε να υπογραμμίσουμε είναι η διχοτόμηση ανάμεσα σε περιεχόμενα-πηγές που δημιουργήθηκαν απευθείας στα αγγλικά και αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό τις αξίες της βορειοαμερικανικής κοινωνίας αφενός και σε «τοπικοποιημένα περιεχόμενα» αφετέρου, τα οποία προκύπτουν από μετάφραση και προσαρμογή των προηγουμένων στις τοπικές γλώσσες. Αυτή η στρατηγική αποτελεί στην πράξη τον πυρήνα της γλωσσικής πολιτικής της Ε.Ε.

Έτσι, τα ευρωπαϊκά προγράμματα απευθύνουν πρόσκληση για τη δημιουργία δίγλωσσων εξειδικευμένων γλωσσαρίων που προορίζονται να υπηρετήσουν το διαδικτυακό εμπόριο, για το οποίο η αγγλική είναι η γλώσσα-μοχλός. Αυτή η τάση είναι εξίσου έκδηλη στην παραγωγή οντολογιών σε τομείς που προϋποθέτουν μια νοητική σύλληψη του ουδέτερου -υποτίθεται- κόσμου, αλλά στα αγγλικά! Ότι πρέπει να δημιουργηθούν γλωσσικοί πόροι που να περιλαμβάνουν την αγγλική γλώσσα είναι ασφαλώς ευκτέο. Ωστόσο ανησυχούμε, όχι χωρίς λόγο, για τον μονόπλευρο χαρακτήρα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που ακολουθούν δουλικά τις επιστημονικοϊδεολογικές που τίθενται πέραν του Ατλαντικού. Το κυρίαρχο κριτήριο των ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την κατασκευή γλωσσικών δεδομένων, είτε πρόκειται για ορολογίες είτε για οντολογίες, ανταποκρίνεται συχνότερα -στην πραγματικότητα- στο μέλημα για μέγιστη βελτίωση της διακίνησης των προϊόντων και της πρόσβασης σε υπηρεσίες του «παγκόσμιου χωριού».

Μετάφραση Μ. Χρίτη