Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <^>

6.4. Κλίμα τάξης / συμπεριφορά μαθητών

Ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες στην έρευνα εκπαιδευτικούς να αξιολογήσουν τις διδασκαλίες που πραγματοποίησαν στο εργαστήριο των υπολογιστών και να τις συσχετίσουν με τις συνήθεις διδασκαλίες που πραγματοποιούν στις αίθουσες διδασκαλίας. Στη συνέχεια ομαδοποιούνται οι κυριότερες διαπιστώσεις που προκύπτουν από τις απαντήσεις τους:

1. Η χρήση των νέων τεχνολογιών συμβάλλει ιδιαίτερα στον εμπλουτισμό της διδασκαλίας, καθώς μέσω αυτής παρέχονται και παρουσιάζονται στα παιδιά πληροφορίες με τέτοιο τρόπο που οι εκπαιδευτικοί θα χρειαζόταν να καταβάλλουν πολύ χρόνο και κόπο για να τις συγκεντρώσουν και να τις παρουσιάσουν χωρίς τη βοήθεια των υπολογιστών. Το γεγονός αυτό καθιστά το μάθημα πιο ενδιαφέρον.

Μπορείς να εμπλουτίσεις το μάθημά σου, να το κάνεις πιο ενδιαφέρον. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει το δάσκαλο, μπορεί όμως να τον βοηθήσει να κάνει πιο ενδιαφέρον το μάθημά του.

2. Ευνοείται η συνεργασία μεταξύ των μαθητών. Μαθητές, μάλιστα, που κατά τον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας φαίνονταν να αδιαφορούν για όσα συμβαίνουν στην τάξη, δραστηριοποιήθηκαν ιδιαίτερα και ανέλαβαν ηγετικούς ρόλους στις ομάδες που συμμετείχαν.

Ναι, συνεργάζονται. Θυμάμαι ότι είδα παιδιά, που ποτέ άλλοτε δεν είχαν ενδιαφερθεί, να θέλουν να τα κάνουν όλα μες την ομάδα τους. Και ήξεραν και να χειρίζονται υπολογιστές. «Θα το κάνουμε εμείς, κυρία», έλεγαν συνέχεια.

Δεν τα έχω ξαναδεί τόσο απορροφημένα από τη δουλειά στην τάξη.

Με εξέπληξαν. «Να το ξανακάνουμε κυρία», έλεγαν συνέχεια.

Γίνεται λίγη φασαρία αλλά δεν γίνεται αλλιώς. Δεν χρειάστηκαν καν βοήθεια, ήξεραν από μόνα τους πού να μπουν και τι να ψάξουν.

Γιατί συνήθως στην τάξη, ξέρετε, δυο τρία παιδιά απαντούν. Άντε πέντε, άντε εφτά στην καλύτερη των περιπτώσεων. Ενώ εκεί [στο εργαστήριο] είχαν καθίσει όλα ΟΛΑ τα παιδιά κι ΟΛΑ πήραν μέρος. Η ομάδα έχει μία πολύ καλή δυναμική και μπορούν να πουν όταν τα παιδιά δουλεύουν ομαδικά πολύ περισσότερα πράγματα απ' ό,τι [συνήθως].

3. Επισημαίνεται ιδιαίτερα η αγάπη των μαθητών στο νέο αυτό τρόπο διδασκαλίας:

Τους άρεσε, και μάλιστα από μόνα τους μου πρότειναν -το είχα στο μυαλό μου, όμως δεν το είχα συζητήσει μαζί τους- τα αποτελέσματα που θα βγάλουμε να τα δημοσιεύσουμε στην τοπική εφημερίδα. Τους άρεσε η ιδέα πολύ. Βέβαια, αυτό δεν έγινε τελικά.

Η προσοχή των παιδιών δεν αποσπόταν εύκολα, ήταν πιο προσηλωμένα, ίσως να βοήθησε ο τρόπος αυτός, γύρω-γύρω, κυκλικός. Και στο άλλο τμήμα κάναμε κάποιες αλλαγές, όμως είχε πιο πολλά παιδιά και δεν βολεύτηκαν, γιατί δεν χωρούσαν να τα κάνουμε σε διάταξη Π. Προσπαθήσαμε να τακτοποιήσουμε τα θρανία, λίγο περίεργα, δεν βολεύονταν όμως, και τα γυρίσαμε πάλι.^. Ήταν άλλο τμήμα.

Την ημέρα που είχε προγραμματιστεί η διδασκαλία ήτανε η χειρότερη μέρα που θα μπορούσε να υπάρξει, διότι ήταν ελεύθερη μέρα για μας, γιατί είχαμε γενική συνέλευση της ΕΛΜΕ, που σημαίνει τα παιδιά ξέραν ότι δεν θα 'ρθουν στο σχολείο κι είχαν κι απεργία τα μέσα μεταφοράς και έπαθα ένα πανικό ότι δεν θα 'ρθει κανείς. Και ήρθαν όλα.

Και δεν μπορώ εγώ, πόσοι να κάθονται, το κάθε παιδί θέλει τον υπολογιστή του. Το πολύ πολύ 2 παιδιά σε έναν υπολογιστή όχι 4 και 5, εκεί πώς θα γίνει; Τι να πω; Πάντως γενικά είδα ότι το όφελος ήταν μεγάλο για τα παιδιά. Πρώτα από όλα ήταν ένας ελκυστικός τρόπος μάθησης και είχαν και ένα ενεργητικό ρόλο. Νιώθανε ότι κάτι κάνουν. Χάρηκαν, ένιωσαν χαρά, και αυτό για μένα, η αισθηματική, έτσι, το συναισθηματικό όφελος είναι πολύ σημαντικό. Θέλω τα παιδιά να χαίρονται.

Αυτό που εντυπωσιάζει σε κάποιες περιπτώσεις τους εκπαιδευτικούς είναι το γεγονός ότι τα παιδιά διαβάζουν με μεγαλύτερη προθυμία κείμενα, κάτι που δεν κάνουν με τα βιβλία.

Τους βάλαμε να διαβάσουνε παραγράφους και καθόταν και διάβαζαν και έμπαιναν μέσα. Με το σύστημα με τους υπολογιστές. [Με το] βιβλίο τίποτα. Όπου βιβλίο, απ' την άλλη άκρη τα παιδιά.

Είχαμε στη δευτέρα τάξη, είχαμε ένα κείμενο με το ρατσισμό. Μας έδωσε [ο επιμορφωτής] κάποιες διευθύνσεις στο internet να ψάξουμε, να κάνουμε, και τέτοια. Τώρα λες τα δικά μας τα παιδάκια πώς να το δουν, γιατί έκαναν και κάποιες ομάδες με το ρατσισμό και διαβάζαν κείμενα, κείμενα, κείμενα. Δεν μ' έστρωνε πολύ το διάβασμα και λέω ας αρχίσουμε απ' την ορθογραφία στα λεξικά. Και ξεκίνησα έτσι με τα λεξικά. Μπαίναμε στο λεξικό: ρατσισμός, παράγωγα, από πού βγαίνει η λεξούλα. Τους άρεσε, πάρα πολύ ωραία. Μετά πάμε να βρούμε παραγράφους μέσα με τη λέξη. Δεν το πιστεύω! Αφού θέλουνε υπολογιστές για να διαβάσουν τα παιδιά μας, τι επιμένουμε με το βιβλίο;

Συμπεράσματα

Από την ενότητα αυτή μπορούν να εξαχθούν κάποια σαφή συμπεράσματα. Το πρώτο από αυτά έχει σχέση με τη διάθεση των εκπαιδευτικών να δοκιμάσουν νέες λύσεις στα καθημερινά διδακτικά αδιέξοδα που διαπιστώνουν. Ως μια τέτοια λύση αντιμετώπισαν και τη συγκεκριμένη επιμόρφωση. Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η επιμορφωτική διαδικασία, με τον ενδοσχολικό και εργαστηριακό της χαρακτήρα φαίνεται από τις απαντήσεις τους ότι τους κέρδισε απόλυτα.

Το δεύτερο συμπέρασμα έχει σχέση με την αξιοποίηση της επιμόρφωσης αυτής, προκειμένου να διδάξουν οι ίδιοι στο εργαστήριο των υπολογιστών. Οι επισημάνσεις που γίνονται από τους εκπαιδευτικούς, ότι η διαδικασία της προετοιμασίας είναι εξαιρετικά πιο χρονοβόρα από αυτή της συμβατικής τάξης, ότι οι μαθητές είναι εξαιρετικά θετικοί έως ενθουσιώδεις κλπ., είναι γνωστές στη βιβλιογραφία^[6].

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν δύο συμπεράσματα που μπορούν να προκύψουν από την προσεχτική και συνδυαστική ανάγνωση των αποσπασμάτων που παρατίθενται. Το ένα από αυτά έχει σχέση με τον αριθμό των διδασκαλιών που πραγματοποιήθηκαν. Ο περιορισμένος αριθμός, μία ή δύο διδασκαλίες σε κάθε περίπτωση δείχνει το δύσκολο και κυρίως το συστημικό χαρακτήρα της όλης υπόθεσης της αξιοποίησης των ΤΠΕ στη διδασκαλία. Αλλάζοντας μία μόνο παράμετρο του σχολικού συστήματος, την προετοιμασία των εκπαιδευτικών στην προκειμένη περίπτωση, τα αποτελέσματα είναι πολύ φτωχά. Και αυτό το επισημαίνουν και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί, όταν τονίζουν τη σημασία που έχει για αυτούς η κάλυψη της διδακτέας ύλης, η προετοιμασία για τις πανελλήνιες εξετάσεις και η έλλειψη υποδομών.

Το δεύτερο έχει σχέση με το περιεχόμενο των ίδιων των διδασκαλιών, ζήτημα συναφές με το προηγούμενο. Οι διδασκαλίες δεν μπορεί παρά να κινούνται στο πλαίσιο των υπαρχόντων διδακτικών προτύπων, όπως είδαμε στην πρώτη ενότητα, τα οποία υποστηρίζονται σθεναρά από το όλο σύστημα. Μια προσεχτική μελέτη της δομής των διδασκαλιών δείχνει εύκολα ότι κινούνται εν πολλοίς στη λογική της ισχύουσας σχολικής πρακτικής, όπως πραγματώνεται από τα σχολικά εγχειρίδια. Έτσι οι ΤΠΕ υποτάσσονται στην ισχύουσα λογική και όχι το αντίθετο, όπως μια έντονη τρέχουσα ρητορεία υποστηρίζει.