Εξώφυλλο

Αριάδνη

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας

της Δήμητρας Μήττα

Ο Ποσειδώνας στον Τρωικό πόλεμο

    Στον Τρωικό πόλεμο ο Ποσειδώνας συντάχθηκε με τους Αχαιούς, μαζί με την Ήρα και την Αθηνά, για διαφορετικούς λόγους εκείνος από τις αδικημένες στην κρίση του Πάρη θεές. Η μνησικακία του οφείλεται στην αδικία που είχε διαπράξει ο Λαομέδοντας μη αποδίδοντάς του την υπεσχημένη αμοιβή για την ανέγερση των τειχών της πόλης. Ωστόσο, όταν οι Αχαιοί έκτισαν

     

    […] τείχος μέγα

    με υψηλούς πύργους, φύλαξιν δι΄ αυτούς και τα καράβια·

    πύλες κατόπιν στερεές στους πύργους μέσα εκάμαν,

    πλατιές δια να 'χουν διάβασιν τ' αμάξια με τους ίππους·

    κι εγγύς του τείχους χάνδακα βαθύν απ' έξω εσκάψαν

    πλατύν, μεγάλον κι έμπηξαν στην άκρην του πασσάλους

     

    τότε ο Ποσειδώνας διαμαρτυρήθηκε για αυτό το έργο που θαύμασαν όλοι οι Αθάνατοι, γιατί θεώρησε ότι θα λησμονηθεί το τείχος που μαζί με τον Φοίβο όρθωσαν γύρω από την πόλη του θείου Λαομέδοντος. Όμως ο Δίας τον καθησύχασε:

     

    και σκέψου οπόταν οι Αχαιοί στην ποθητήν πατρίδα

    γυρίσουν με τα πλοία τους, ιδού τι θενά κάμεις·

    σπάσε, ρίξε στην θάλασσαν εσύ το τείχος όλο

    και μ' άμμον πάλι σκέπασε τ' απέραντο ακρογιάλι,

    κι εχάθηκε των Αχαιών ευθύς το μέγα τείχος.

    (Όμ., Ιλ. Η 436-463, μετ. Ι. Πολυλάς)

     

    Καθήμενος στον ορεινό όγκο Σάος, στο κέντρο της νήσου Σαμοθράκης, απ' όπου φαίνονται και τα ψηλά βουνά της Θράκης, παρακολουθεί τις μάχες στην Τροία. Για λίγο παραμένει αμέτοχος στον αγώνα αλλά σε κρίσιμες στιγμές παρεμβαίνει, μέχρι που τον σταματά ο Δίας. Παίρνει, για παράδειγμα, τη μορφή του Κάλχα, για να ενθαρρύνει τους δύο Αίαντες, τον Τελαμώνιο και τον Λοκρό, ενώ παρακινεί τον Τεύκρο και τον Ιδομενέα. Εμποδίζει τον Έκτορα να κάψει τα καράβια των Ελλήνων, αξιοποιεί τον χρόνο που η Ήρα αποπλανά ερωτικά τον Δία και βρίσκει την ευκαιρία να τη ρημάξει. Ωστόσο, παρεμβαίνει και σώζει τον Αινεία από τον Αχιλλέα, σκεπάζοντας με ομίχλη τα μάτια του Αχαιού και τραβώντας τον γιο του Αγχίση πιο κοντά στις γραμμές των Τρώων. Και τούτο γιατί δεν ήταν της μοίρας να πεθάνει ο Αινείας εκείνη τη στιγμή· ή γιατί δεν ανήκε στους άμεσους απογόνους του Λαομέδοντα αλλά καταγόταν απευθείας από τον Τρώα, οπότε ο Ποσειδώνας δεν ένιωθε την ανάγκη να τον εκδικηθεί για την προσβολή που του είχε κάνει ο έμμεσος πρόγονος του Αινεία (Ιλ. Υ 291 κ.ε.). Παίρνει μέρος στη μάχη των θεών απέναντι σε θεούς και καλεί σε μονομαχία τον Απόλλωνα, ο οποίος από σεβασμό δεν χτυπήθηκε μαζί του. Είναι τρομερός όταν μπαίνει στη μάχη, σείονται τα όρη, η γη τραντάζεται, τόσο που ο Άδης φοβάται μήπως ανοίξει η γη και δουν θεοί και άνθρωποι το βασίλειό του. Πάντως, αν και με το μέρος των Αχαιών σε γενικές γραμμές, τσάκισε τα καράβια των νικητών στον γυρισμό και έπνιξε πολλούς, γιατί είχαν συλήσει την πόλη και τα ιερά της Τροίας και είχαν διαπράξει κάθε είδους βίαιη πράξη στους κατοίκους (Ευρ., Τρωάδες 1-27, 95-97). (Εικ. 84, 85, 86, 87)