πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Η αντικειμενικότητα κατά τη βαθμολόγηση αποτελεί μαζί με την «αντικειμενικότητα διεξαγωγής» και την «αντικειμενικότητα ερμηνείας» σημαντικό σκέλος της έννοιας της αντικειμενικότητας στην εκπαιδευτική αξιολόγηση. Ο όρος πλησιάζει εννοιολογικά και την εγκυρότητα βαθμολόγησης, με τη διαφορά ότι στην περίπτωση της εγκυρότητας βαθμολόγησης στο επίκεντρο βρίσκεται το τεστ και οι οδηγίες βαθμολόγησης που το συνοδεύουν, ενώ στην περίπτωση της αντικειμενικότητας βαθμολόγησης η προσοχή επικεντρώνεται στο βαθμολογητή.

Για να θεωρηθεί ένα τεστ αντικειμενικό, θα πρέπει οι δύο ή περισσότεροι βαθμολογητές, αφού τους δοθεί ο κατάλογος των σωστών απαντήσεων και τα κριτήρια βαθμολόγησης του τεστ, να είναι σύμφωνοι στο βαθμό του κάθε εξεταζόμενου (έλεγχος διαβαθμολογικής αξιοπιστίας). Με άλλα λόγια, οι όποιες προκαταλήψεις, συμπάθειες, αντιπάθειες και προσωπικές κρίσεις θα πρέπει να παραμεριστούν για να μην ασκήσουν καμία επιρροή στην τελική βαθμολογία (Γεωργούσης 1999:326). Σε διαφορετική περίπτωση, η αξιοπιστία του τεστ διακυβεύεται λόγω της υποκειμενικότητας και της ελλιπούς συμμόρφωσης στα κριτήρια που έχουν τεθεί εκ των προτέρων (Γεωργούσης 1999:314).

Η αντικειμενική βαθμολογία κρίνεται δύσκολη ως αδύνατη σε περιπτώσεις ερωτήσεων σύντομης απάντησης και στις ανοιχτές ερωτήσεις, καθώς η απουσία κοινών κριτηρίων και εσωτερικευμένων «νορμών» για τη βαθμολόγηση επιτρέπει την επίδραση υποκειμενισμού ή «προσωπικής προκατάληψης» (personal bias). Ο υποκειμενισμός μπορεί να προσδιορίζεται είτε από το αν ο καθηγητής συμφωνεί με τις απόψεις του εξεταζόμενου ή όχι, είτε από το βαθμό στον οποίο η κρίση του εξεταστή επηρεάζεται από τη διόρθωση προηγούμενων, καλύτερων ή χειρότερων, γραπτών (Μάνος 1976:47). Επίσης, είναι πιθανό και ο ίδιος βαθμολογητής, υπό διαφορετικές συνθήκες (π.χ. κούραση, αδιαθεσία), να βαθμολογεί διαφορετικά (έλεγχος ενδοβαθμολογικής αξιοπιστίας).

Η πιο προφανής λύση για την αποφυγή σφαλμάτων και υποκειμενικότητας είναι η κατασκευή αντικειμενικών τεστ, για τα οποία είναι δυνατό να ετοιμαστούν «κλειδιά απαντήσεων» (answer keys). Όμως, είναι αδύνατο να εγκαταλειφθούν άλλες μέθοδοι εξέτασης, καθώς είναι εξίσου απαραίτητες για την αξιολόγηση των γνώσεων και δεξιοτήτων των μαθητών. Στην περίπτωση, λοιπόν, δοκιμασιών ελεύθερης ανάπτυξης ή σύντομης απάντησης, η αντικειμενικότητα μπορεί να εξασφαλιστεί με τη σωστή διατύπωση των ερωτήσεων, τον προσδιορισμό κριτηρίων εκ των προτέρων και την εκπαίδευση των αξιολογητών για την εφαρμογή τους (Ingenkamp 2001:66).

Βιβλιογραφία