πιστοποίηση ελληνομάθειας.

1. Θεσμοθέτηση του πιστοποιητικού ελληνομάθειας

Στην Ελλάδα παρατηρείται σημαντική αύξηση του αριθμού των ατόμων που διδάσκονται την ελληνική ως ξένη/δεύτερη γλώσσα εξαιτίας και της πολυεθνικής, πολυγλωσσικής και πολυπολιτισμικής σύνθεσης της ελληνικής κοινωνίας. Μαθήματα ελληνικής γλώσσας προσφέρονται σήμερα σε όλα σχεδόν τα πανεπιστήμια της χώρας, από ιδιωτικούς φορείς σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, από τις Νομαρχιακές Επιτροπές Λαϊκής Επιμόρφωσης (Ν.Ε.Λ.Ε.) καθώς και στα κέντρα υποδοχής των ομογενών. Η ελληνική διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα και σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα οποία φοιτούν παιδιά ομογενών και αλλοδαπών. Επιπλέον, διάφορες Μ.Κ.Ο. δραστήρια εμπλέκονται στην οργάνωση δωρεάν μαθημάτων για μετανάστες.

Στο εξωτερικό, προγράμματα νέας ελληνικής γλώσσας οργανώνονται από φορείς όπως πανεπιστήμια, ελληνικές κοινότητες, κέντρα γλωσσών και λαϊκά πανεπιστήμια με αρκετά ικανοποιητικό αριθμό μαθητών. Πολλοί από αυτούς που μαθαίνουν ελληνικά είναι ομογενείς που προσπαθούν παράλληλα με την πολιτιστική κληρονομιά να διατηρήσουν και την ελληνική γλώσσα. Πάγιο αίτημά τους για πολλά χρόνια ήταν η πιστοποίηση της ελληνομάθειάς τους με τη χορήγηση ενός κρατικού τίτλου πιστοποίησης ελληνομάθειας.

Με το Προεδρικό Διάταγμα 363/15.10.1998 (ΦΕΚ 242/29.10.1998) το Υπουργείο Παιδείας θεσμοθέτησε το Νοέμβριο του 1998 το Πιστοποιητικό Ελληνομάθειας καθορίζοντας τον τύπο του, τις προϋποθέσεις απόκτησής του, τη διαδικασία και το περιεχόμενο των εξετάσεων, τις προϋποθέσεις συμμετοχής των υποψηφίων, τη βαθμολογική κλίμακα καθώς και τη διαδικασία ορισμού εξεταστικών κέντρων. Στη συνέχεια, στην Υπουργική Απόφαση Β7/256/19.05.1998 (ΦΕΚ 530/01.06.1998) προσδιορίστηκαν με λεπτομέρειες οι δεξιότητες στις οποίες εξετάζονται οι υποψήφιοι σε κάθε επίπεδο, ενώ με την Υπουργική Απόφαση Β7/255/19.05.1998 (ΦΕΚ 530/01.06.1998) το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας ορίστηκε ως επίσημος φορέας χορήγησης πιστοποιητικών ελληνομάθειας με τη συνδρομή υποφορέων (εξεταστικών κέντρων). Τέλος, με την Υπουργική Απόφαση Β7/144/06.04.1999 (ΦΕΚ 358/13.04.1999) το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας ορίστηκε ως ο αποκλειστικός φορέας για τη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με τη διενέργεια των εξετάσεων.

Σημειώνεται πως το ελληνικό κράτος και πιο συγκεκριμένα το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων οργανώνει στην παρούσα φάση το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων, για να ενσωματώσει τις προβλέψεις του κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου αναφοράς «Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (EQF)». Έτσι το υπό σύσταση Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων θα διευκρινίζει με ακρίβεια το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται σε κάθε περίπτωση.

Νέα επίπεδα Ελληνομάθειας

Με το Π.Δ. 60/30-6-2010 ΦΕΚ Α’ 98 θεσμοθετήθηκαν τα 2 νέα γλωσσικά επίπεδα Α1 (Α1 για παιδιά από 8 έως 12 ετών και Α1 για εφήβους και ενηλίκους) και Γ2 και μετονομάστηκαν τα ισχύοντα επίπεδα ως εξής: Α=Α2, Β=Β1, Γ=Β2, Δ=Γ1.

Με τη θεσμοθέτηση των επιπέδων Α1 και Γ2 τα επίπεδα του Πιστοποιητικού Ελληνομάθειας αντιστοιχίζονται πλήρως με τα επίπεδα που περιγράφει το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες (ΚΕΠΑ).

2. Χρηστικότητα του πιστοποιητικού ελληνομάθειας

Το πιστοποιητικό επάρκειας ελληνομάθειας χρειάζεται:

• για την αντικειμενική και ειδική αξιολόγηση των γνώσεων στην ελληνική γλώσσα ως ξένη/δεύτερη
• δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη της ελληνικής να έχει τη γνώμη ενός πιο ειδικού και αντικειμενικού κριτή για το επίπεδο των γνώσεών του

για επαγγελματικούς σκοπούς

• αποδεικνύει το επίπεδο της επάρκειας της ελληνομάθειας του κατόχου του στην αγορά εργασίας
• θεωρείται προϋπόθεση για την εξάσκηση διάφορων επαγγελμάτων στην Ελλάδα. Για παράδειγμα στο π.δ. 38/2010 που συνιστά ενσωμάτωση της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ και συγκεκριμένα στο άρθρο 52 (Άρθρο 53 της Οδηγίας) αναφέρεται πως οι γλωσσικές γνώσεις στην ελληνική γλώσσα είναι απαραίτητες για την άδεια άσκησης επαγγέλματος βάσει της αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων των δικαιούχων. Κάθε δικαιούχος αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων για την άσκηση επαγγέλματος στη χώρα μας θα πρέπει να πιστοποιεί, σύμφωνα με το επάγγελμα που θέλει να ασκήσει, την απαραίτητη ελληνομάθεια.Το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται ορίζεται από τον εκάστοτε αρμόδιο φορέα και αναμένονται πληροφορίες σχετικά με τις ακριβείς προβλέψεις.

για τις σπουδές

• δίνει τη δυνατότητα σε αλλογενείς/αλλοδαπούς που είναι κάτοχοι πιστοποιητικού Β2 επιπέδου να εγγραφούν σε ελληνικό ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα (σύμφωνα με την υπουργική απόφαση Φ152/Β6/1504/30-5-2001-ΦΕΚ 659Τ. Β΄).
• όποιος/α επιθυμεί να φοιτήσει σε ελληνικό και ελληνόφωνο εκπαιδευτικό ίδρυμα ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης πρέπει να έρθει σε επαφή με τον φορέα όπου επιθυμεί να σπουδάσει και να πληροφορηθεί για το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται για τον κύκλο σπουδών που θέλει να παρακολουθήσει.

για το διορισμό στο δημόσιο

• το πιστοποιητικό Γ1 (παλαιό Δ) επιπέδου δίνει τη δυνατότητα σε Ευρωπαίο πολίτη, κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να αποδείξει την πολύ καλή γνώση και την άνετη χρήση της ελληνικής γλώσσας σε περίπτωση που επιθυμεί να διεκδικήσει θέση στο ελληνικό δημόσιο (σύμφωνα με το άρθρο 4 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν.3528/2007) πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επιτρέπεται να διορίζονται σε θέσεις οι οποίες δεν εμπίπτουν στην εξαίρεση της παρ.4 του άρθρου 39 Συνθ.Ε.Κ., σύμφωνα με τα προβλεπόμενα γι’ αυτούς σε ειδικό νόμο).

• Επιπλέον, την ελληνομάθειά τους για διορισμό στο δημόσιο χρειάζεται να πιστοποιήσουν:

α. αλλοδαποί πολίτες των κρατών, που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τους οποίους διορισμός επιτρέπεται μόνο στις προβλεπόμενες από ειδικούς νόμους περιπτώσεις,

β. όσοι επιθυμούν να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια με πολιτογράφηση και

γ. αλλοδαποί ομογενείς.

για τη χορήγηση της άδειας παραμονής «επί μακρόν διαμένοντος»

• το Κ.Ε.Γ. συνεργάζεται με τη Γενική Γραμματεία Δια βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας για την πιστοποίηση της ελληνομάθειας στο επίπεδο Α2 (παλαιό Α). Οι ενδιαφερόμενοι εξετάζονται και στη γνώση στοιχείων της ελληνικής ιστορίας και ελληνικού πολιτισμού. Οι ενδιαφερόμενοι/ες μπορούν να επικοινωνούν με τη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης για πληρέστερη ενημέρωση. Για γενικές πληροφορίες: http://www.gsae.edu.gr/el/geniki-ekpaidefsi-enilikon/ellinomatheia/mathe-gia-tin-ellinomatheia

για την ένταξη της Πιστοποίησης Επάρκειας της Ελληνομάθειας στο πρόγραμμα της Seal of Biliteracy στις ΗΠΑ

• Στις ΗΠΑ, το πιστοποιητικό ελληνομάθειας του ΚΕΓ συνδέεται άμεσα με τη Seal of Biliteracy. Η Seal of Biliteracy αποτελεί ένα είδος βράβευσης που δίνεται από μια Εκπαιδευτική Περιφέρεια, μια Πολιτεία και κάποιες φορές από ένα σχολείο σε μαθητές δημοσίων Λυκείων των ΗΠΑ που έχουν επιτύχει υψηλού επιπέδου επάρκεια σε μία ή περισσότερες γλώσσες, επιπλέον της Αγγλικής, με την αποφοίτησή τους. Αποτυπώνεται συνήθως με τη μορφή σφραγίδας στο απολυτήριο και ως ειδική σημείωση στο έντυπο αναλυτικής βαθμολογίας, η οποία δηλώνει ότι ο μαθητής έχει αποκτήσει επικοινωνιακή επάρκεια σε μια ξένη γλώσσα.

  Για την εισαγωγή στα δημόσια Κολλέγια και Πανεπιστήμια αλλά και για τον εργοδότη που αναζητά προσωπικό, η Seal of Biliteracy αποτελεί απόδειξη της γλωσσομάθειας του υποψηφίου και του δίνει σημαντικό πλεονέκτημα στον ακαδημαϊκό και επαγγελματικό χώρο, έναντι των συνυποψήφιών του. Επισημαίνουμε ότι στις ΗΠΑ, επειδή βέβαια κάθε Πολιτεία έχει το δικό της Board Of Education (Επιτροπή Εκπαίδευσης), τα πλεονεκτήματα της Σφραγίδας ενδέχεται να διαφέρουν από τη μία Πολιτεία στην άλλη.

  Η Πιστοποίηση Επάρκειας της Ελληνομάθειας έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα της Seal of Biliteracy στις παρακάτω Πολιτείες:

  - Στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης

  - Στην Πολιτεία του Illinois

  - Στην Πολιτεία του Maryland

  - Στην πολιτεία της California

  - Στο District of Columbia

  - Στην Πολιτεία του Ohio

  - Στην Πολιτεία του Delaware

  - Στην Πολιτεία της Georgia

  - Στην Πολιτεία της Indiana

  - Στην Πολιτεία της Virginia

  - Στην Πολιτεία της North Carolina

  - Στην Πολιτεία του N. Jersey

  - Στην Πολιτεία της Minnesota