Subjectivity
Υποκειμενικότητα. Δημητρόπουλος 1983:97.
Η υποκειμενικότητα είναι το αντίθετο της αντικειμενικότητας. Ως έννοια, στην εκπαιδευτική αξιολόγηση, σχετίζεται με τη διαδικασία της βαθμολόγησης.
Υπάρχουν διαφορετικές διαβαθμίσεις υποκειμενικότητας στη βαθμολόγηση (Hughes 2003:22). Για παράδειγμα, η βαθμολόγηση της έκθεσης, που διαμορφώνεται σύμφωνα με την εντύπωση του βαθμολογητή, είναι πιο υποκειμενική από τη βαθμολόγηση των σύντομων απαντήσεων σε ερωτήσεις που βασίζονται σε κείμενο. Σε δοκιμασίες όπου τα αποτελέσματα έχουν μεγάλη σημασία για τον εξεταζόμενο, η βαθμολόγηση από πολλούς καλά εκπαιδευμένους βαθμολογητές συμβάλλει στη βελτίωση της αξιοπιστίας της δοκιμασίας (Davies et al. 1999:191). Γενικά, όσο λιγότερη υποκειμενικότητα υπάρχει στη βαθμολόγηση, τόσο μεγαλύτερη συμφωνία υπάρχει ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς βαθμολογητές (έλεγχος διαβαθμολογικής αξιοπιστίας), αλλά και ανάμεσα στις βαθμολογίες ενός βαθμολογητή που βαθμολογεί το ίδιο τεστ σε διαφορετικές περιστάσεις (έλεγχος ενδοβαθμολογικής αξιοπιστίας). Ωστόσο, υπάρχουν λύσεις για να έχουμε αξιόπιστες υποκειμενικές βαθμολογήσεις, ακόμα και σε βαθμολογήσεις εκθέσεων.
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που προκαλούν αυτά τα ζητήματα (Δημητρόπουλος 1983:97-98). Πρώτο, οι διαφορές στις αντιλήψεις των βαθμολογητών σχετικά με το ζητούμενο κάποιας ερώτησης, καθώς με άλλα επιχειρήματα είναι ικανοποιημένος ο ένας βαθμολογητής και με άλλα ο άλλος. Μια άλλη πηγή προβλημάτων σχετίζεται με την κατάσταση των αξιολογητών την ώρα της βαθμολόγησης: η συναισθηματική τους κατάσταση, η κόπωση, τα προσωπικά προβλήματα κτλ. επηρεάζουν τη βαθμολογία. Μία ακόμη παράμετρος είναι η χρονική στιγμή της βαθμολόγησης: αλλιώς βαθμολογείται ένα γραπτό τη μία στιγμή και αλλιώς την άλλη. Για παράδειγμα, τα πρώτα γραπτά συνήθως αξιολογούνται πιο αυστηρά σε σύγκριση με τα τελευταία. Το φύλο του βαθμολογητή φαίνεται επίσης να έχει επίδραση: οι γυναίκες θεωρούνται πιο επιεικείς στην αξιολόγηση από τους άντρες, χωρίς αυτό να είναι απαράβατος κανόνας. Μια άλλη παράμετρος σχετίζεται με τους ίδιους τους μαθητές, αφού τα κορίτσια κάποιες φορές ευνοούνται σε σχέση με τα αγόρια, οι καλοί μαθητές σε σχέση με τους αμελείς, οι ήσυχοι σε σχέση με τους άτακτους, τα παιδιά που γνωρίζουμε σε σχέση με εκείνα που δε γνωρίζουμε, τα παιδιά των καλών οικογενειών σε σχέση με τα υπόλοιπα κτλ. Τέλος, το ίδιο το γραπτό με την εμφάνιση, τη γλαφυρότητα, την έκταση, την καθαρότητα, την τάξη και την καλλιγραφία του επηρεάζει την κρίση του βαθμολογητή.
Βιβλιογραφία
Δημητρόπουλος Ε. (1983). Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, η Αξιολόγηση της Σχολικής Επίδοσης. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Πουρνάρα.
- Davies A., Brown A., Elder C., Hill K., Lumley T., McNamara T. (1999). Dictionary of Language Testing. Cambridge: University of Cambridge Local Examinations Syndicate.
Hughes A (2003). Testing for Language Teachers. Cambridge: Cambridge University Press.
