Αδέσμευτος Τύπος

«Η Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας» σε 160 κεφάλαια

Για την έκδοση συνεργάστηκαν 66 επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η ελληνική γλώσσα ρέει μέσα στον χρόνο βουερός Κυκλοβόρος, Μαίανδρος λεπτοφυής, πλατύστερνος Νείλος, - το ίδιο Ηρακλείτειο ποτάμι που «σκίδνησι και πάλιν συνάγει» των υδάτων τα συστήματα. Αυτή η αέναος ροή διασφαλίζει και τη διάρκεια μες τους αιώνες και την αλλαγή. Οι βαθιές τομές στη ζωή ενός έθνους ασφαλώς επηρεάζουν και την εξέλιξη της γλώσσας του, αλλά πάντως οι μεταβολές που οφείλονται σε πολιτικοκοινωνικές ανακατάξεις γίνονται ορατές ύστερα από καιρό. Η γλώσσα δεν πανικοβάλλεται από τα χτυπήματα της μοίρας. Εντούτοις η περιοδολόγηση της γλωσσικής μας ιστορίας, η κατάτμηση δηλαδή του εκτεταμένου πεδίου έρευνας, είθισται να συστοιχείται με σημαντικά γεγονότα που καθόρισαν την πορεία του ελληνισμού. Έτσι και στο βιβλίο αυτό, που από τη φύση του αποστρέφεται τα πυροτεχνήματα των νεωτερισμών, ακολουθείται για λόγους πρακτικούς η πεπατημένη».

Αυτά σημειώνει ο Μ. Ζ. Κοπιδάκης στον πρόλογο του πολυτελούς και αξιολογότατου τόμου με τον τίτλο «Η Ιστορία της ελληνικής γλώσσας», που επιμελήθηκε επιστημονικά για λογαριασμό του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, στο οποίο ανήκει ή έκδοση του τόμου. Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑ κ. Μάνος Χαριτάτος και ο αντιπρόεδρος κ. Γιώργος Παμπούκης τονίζουν στο κοινό προλογικό τους σημείωμα πως «από χρόνια το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο είχε επισημάνει ένα πρόβλημα που αποτελεί τροχοπέδη στην πολιτιστική μας ανάπτυξη: την καχεξία των εκδοτικών προγραμμάτων που αφορούν στην εκλαΐκευση της επιστήμης και στη διδασκαλία».

Κατά τη γνώμη μας το πιο επείγον ζητούμενο ήταν ή συγγραφή μιας Ιστορίας της Ελληνικής Γλώσσας που θα απευθύνονταν στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.

Το ΕΛΙΑ λοιπόν ανέλαβε την πρωτοβουλία να διερευνήσει τις επιστημονικές και οικονομικές δυνατότητες για την εκπόνηση αυτού του έργου το οποίο δεν θα μπορούσε παρά να είναι συλλογικό… Ελπίζουμε ότι το ανά χείρας έργο με την απροκαταληψία του, την προσήλωσή του στην αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας, την κριτική του νηφαλιότητα, τη δομή του που επιτρέπει μελλοντικές προσθήκες και αναθεωρήσεις, αλλά και με την εικαστική του χλιδή, θα μπορέσει να κερδίσει τη συμπάθεια του λεγόμενου «γενικού» αναγνώστη. Το έργο του ΕΛΙΑ, «Η Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας» είναι μια πολυτελέστατη, «ακριβή» έκδοση, άψοψη, επιστημονικά έγκυρη και έγκριτη αλλά παρόλα αυτά προσιτή σε κάθε έλληνα πολίτη - ρουφιέται σαν νερό…

Επίτομη και διαιρούμενη σε 160 δισέλιδα κεφάλαια που καλύπτουν συνοπτικά πέντε μεγάλες ενότητες με εκτενή εισαγωγικά κείμενα γραμμένα από ειδικούς της κάθε περιόδου και δοκίμια γραμμένα συνοπτικά και περιεκτικά η «Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας» εμπλουτίζεται παράλληλα από πλούσια εικονογράφηση που προέρχεται από επιστημονικά κέντρα και μουσεία από όλο τον κόσμο.

Τις εισαγωγές όπου επισημαίνονται τα κύρια γνωρίσματα κάθε περιόδου έχουν γράψει: Αρχαιότητα και Ελληνιστική Κοινή ο Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Βυζάντιο η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, Μετά την Άλωση ο Χ. Π. Συμεωνίδης και Νεότερη Εποχή Πίτερ Μάκριτζ.

Δοκιμια

Τα 160 δισέλιδα δοκίμια έγραψαν έγκυροι άνθρωποι του πνεύματος που είναι οι: Σ. Αθήνη, Γ. Αλισανδράτος, Α. Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Ν. Βαγενάς, Γ. Βελούδης, Ν. Γεωργούδης, Χ. Γιανναράς, Ι. Δαλαβέρα, Δ. Δασκαλόπουλος, Θ. Δετοράκης, Α. Δημαράς, Ε. Α. Ζαχαριάδου, Γ. Γ. Ζώρας, Δ. Ι. Ιακώβ, Ι. Ν. Καζάζης, Φ. Ι. Κακριδής, Γ. Καλιόρης, Ε. Καραντζόλα, Α. Καστρινάκη, Β. Κατσαρός, Γ. Κεχαγιόγλου, Π. Μ. Κιτρομηλίδης, Ξ. Α. Κοκόλης, Α. Κοντογιάννης, Ν. Κοντοσόπουλος, Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Σ. Κοτζαμπάση, Σ. Κρεμύδη-Σισιλιάνου, Χ. Λασκαράτου, Α. Ρεγκάκος, Μ. Μαργαρίτη-Ρόγκα, Α. Μαρκόπουλος, Π. Δ. Μαστροδημήτρης, Η. Μήλλας, Γ. Μπαμπινιώτης, Γ. Μπρούμα, Π. Μπουκάλας, Γ. Ε. Μώρος, Ν. Μ. Παναγιωτάκης, Θ. Παπαγγελής, Μ. Παπουτσάκης, Μ. Παρχαρίδου, Χ. Γ. Πατρινέλης, Ι. Πετροπούλου, Μ. Πεχλιβάνος, Σ. Β. Ρονιώτη, Γ. Π. Σαββίδης, Ζ. Σαρίκας, Ε. Σιστάκου, Ε. Σταμπουλή, Θ. Κ. Στεφανόπουλος, Χ. Π. Συμεωνίδης, Κ. Τικτοπούλου, Δ. Τσιτσικλή, Κ. Τσαντσάνογλου, Κ. Τσουκαλάς, Θ. Φιλάρετος, Ε. Φιλιππάκη-Warburton, Α. Χαλιάσου, Χ. Χαραλαμπάκης, Χ. Χατζητάκη-Καψωμένου, Α.-Φ. Χριστίδης και Γ. Α. Χριστοδούλου.

«Η Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας» εκδόθηκε με την οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος Φ. Κωστόπουλου και του Ομίλου Επιχειρήσεων Μαρινόπουλου και παρουσιάστηκε το βράδυ της περασμένης Πέμπτης με πολύ καλό κόσμο να δίνει το «παρών», ανάμεσά στους οποίους διακρίναμε τους πολιτικούς κ. Μάνο, κ. Αλαβάνο, κ. Πάλλη-Πετραλιά, κ. Ρωμαίο, κ. Στρατίκη κ.ά.

Το βιβλίο παρουσίασαν ο συντονιστής του τόμου κ. Μ. Ζ. Κοπιδάκης, ο πρόεδρος του ΕΛΙΑ κ. Μάνος Χαριτάτος και ο αντιπρόεδρος κ. Γιώργος Παμπούκης, ενώ σύντομους χαιρετισμούς απηύθυναν ο υπουργός Παιδείας κ. Γεράσιμος Αρσένης και η υπουργός Πολιτισμού κ. Ελισάβετ Παπαζώη.