ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- α. Πήλινο «μετάλλιο» με οπή ανάρτησης από την Κνωσό, β. Πήλινη ράβδος από την Κνωσό.
- α. Duhoux, Y. Γραμμική Α, σελ. 180-181, β. Κατάλογος των συλλαβικών συμβόλων της γραμμικής A και των αντίστοιχων της γραμμικής B.
- Duhoux, Y. Γραμμική Α, σελ.182-183.
- α. Χριστίδης, Α.-Φ. Εισαγωγή [στη Β΄ Ενότητα], σελ.123-124, β. Mallory, J. P. Η ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια: Το ιστορικό ζήτημα, σελ. 140-141, γ. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων. σελ. 288.
- α. Chadwick, J. Γραμμική Β, σελ. 200-201, β. Χριστίδης, Α.-Φ. Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, σελ. 64-75.
- Ανδρέου, Σ. Πρωτοϊστορία: Το πλαίσιο, σελ. 171-172.
- Πινακίδα από την Πύλο σε γραμμική B
- Βοκοτόπουλος, Λ. Οι Σκοτεινοί Αιώνες: Τα αρχαιολογικά δεδομένα, σελ. 204-205, 208-209.
- α. Βουτυράς, Ε. Η εισαγωγή του αλφαβήτου, σελ.211-212, β. Χριστίδης, Α.-Φ. Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, σελ. 97-102, γ. Brixhe, C. The history of the alphabet: Some guidelines for avoiding oversimplification, σελ. 284-285.
- Αλφάβητα ελληνικών πόλεων
- Ηρόδοτος, Ἱστορίαι 5.58 Hude.
- Βουτυράς, Ε. Η εισαγωγή του αλφαβήτου, σελ. 215-216.
- Thomas R. Γραπτός και προφορικός λόγος στην Αρχαία Ελλάδα, σελ. 19-21, 29-31.
- Ανδρέου, Σ. Πρωτοϊστορία: Το πλαίσιο, σελ. 167.
- α. Thomas, R. Aλφαβητισμός και προφορικότητα στην κλασική περίοδο, σελ. 238, β. Thomas, R. Γραπτός και προφορικός λόγος στην Αρχαία Ελλάδα, σελ. 158-159.
- Thomas, R. Aλφαβητισμός κι προφορικότητα στην κλασική περίοδο, σελ. 243-244.
- Χριστίδης, Α.-Φ. Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, σελ. 104-105.
- Η Οινοχόη του Διπύλου
- Η επιγραφή στο ποτήρι του Νέστορα
- Πειραματικά αλφάβητα σε όστρακα από την Aρχαία Aγορά της Aθήνας
- Θουκυδίδης 2.2. Budé
- Πλάτων,Φαίδρος 274b-279b
- Μίσιου, Ά. Γλώσσα και εκπαίδευση στην αρχαιότητα, σελ. 889.
- Τσαντσάνογλου, Κ. Σημεία στίξης, σελ. 991.
- Χριστίδης, Α.-Φ. Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, σελ. 106.
- Τσαντσάνογλου, Κ. Τονισμός, σελ. 987.
- α. Αριστοφάνης, Νεφέλες, 768-772 Budé, β. Αθήναιος, Δειπνοσοφιστές, 9. 407 b-c Budé
Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας
Γραφή και ελληνική γλώσσα
Άννα Μίσσιου (2007)
α. Thomas, R. 2001.
Aλφαβητισμός και προφορικότητα στην κλασική περίοδο. Στο Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, 237-246. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη], σελ. 238.
© Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη]Για παράδειγμα, η Σπάρτη φαίνεται πως υπερηφανευόταν -τουλάχιστον κατά την κλασική περίοδο- που δεν είχε ανάγκη γραπτών νόμων. Και είναι, πράγματι, βέβαιο ότι η σπαρτιατική πόλις και οι πολίτες της έκαναν εντυπωσιακά λίγη χρήση του γραπτού λόγου - αν και είναι λανθασμένος ο ισχυρισμός των άλλων Ελλήνων ότι όλοι οι Σπαρτιάτες ήταν αναλφάβητοι.
β. Thomas, R. [1996] 2001.
Γραπτός και προφορικός λόγος στην Αρχαία Ελλάδα. 3η έκδ. Μτφρ. Δ. Κυρτάτας. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 158-159.
© Πανεπιστημιακές Εκδόσεις ΚρήτηςΑπό πλευράς εξουσίας, η πόλη της Σπάρτης ασκούσε τρομερή στρατιωτική εξουσία και επιρροή για αιώνες, αξιοποιώντας τη γραφή με τρόπο που δεν έχει σχεδόν καθόλου αφήσει ίχνη. Δεν διέθετε γραπτούς νόμους και έκανε χρήση λιγοστών μόνο δημοσίων εγγράφων πάσης φύσεως. Και ωστόσο ήταν ένα «κράτος», στον ίδιο τουλάχιστον βαθμό με τις υπόλοιπες πόλεις: ασκούσε έλεγχο στους πολίτες, τους είλωτες, και τους ξένους με άλλες μεθόδους, εξασφαλίζοντας αποτελεσματική συνοχή όσο λίγες άλλες ελληνικές πόλεις. Ένας από τους λόγους για τους οποίους τα κράτη δίχως γραφή εμφανίζονται ανίκανα να αναπαραχθούν (όπως υποδεικνύει ο Lévi-Strauss) μπορεί να οφείλεται απλώς και μόνο στο γεγονός ότι τα στοιχεία σχετικά με τον τρόπο που ήταν συγκροτημένο το κράτος, άγραφα καθώς ήταν, χάθηκαν: άρα το πρόβλημα είναι του παρατηρητή. Ορισμένοι άλλοι Έλληνες θεωρούσαν (λανθασμένα) ότι οι Σπαρτιάτες ήταν αγράμματοι. Δεν είχαν όμως αμφιβολία σχετικά με τη δύναμη της Σπάρτης.
