• irascible, irritable, or wrathful man:
  • όταν ο κοινός λαός ξεσηκωνότανε κι αυτός, οι αράθυμοι, που 'χανε βάλει την αρχή, γινόταν αρχηγοί και καπετάνιοι του (Prevelakis) |
  • poem κι ο ~τα φρύδια ζάρωσε και τον σαϊτοκοκιάζει (Kazantz Od 9.747)

[substantiv. m of αράθυμος2]

• ① irascible, wrathful, impassioned (syn L ευέξαπτος, οξύθυμος):
  • ~γονιός, πολεμιστής, στρατός, χαρακτήρας |
  • αράθυμη φοράδα, ψυχή |
  • αράθυμο παιδί, στήθος |
  • αράθυμα λόγια |
  • "πες μας το λοιπόν;" φώναξε ανυπόμονα ο A., πάντα ~ (Karkavitsas) |
  • λίγο έλειψε να τις δείρει, καθώς ήταν κι ~ άνθρωπος (Panagiotop) |
  • πιστεύουν μονάχα στα νιάτα τ' αράθυμα, που πιπερίζουν αξεθύμαστα μέσα τους (id.) |
  • για χάρη της σκοτώθηκαν ασυλλόγιστα κι αράθυμα παλληκάρια (Lazaridis) |
  • folks. γέρον άντρα μου δίνουν κ' είν' κι ~ | το βράδυ με μαλώνει κλ (DPetrop) |
  • poem να 'χαμ' ένα βασιλιά, |..| σέρτικο κι ~ | για να κάνει πόλεμο (Varnalis)

• ② slothful, lazy, languid (syn L νωθρός, ράθυμος):
  • αράθυμη αντηλιά, αράθυμο πάτημα |
  • τ' αλαφροκυμάτισμα σαλεύει με τον αράθυμο ρυθμό του το γιοφύρι (Gryparis, adapted) |
  • poem θα 'μαστε .. | ~αχός ποιμενικής φλογέρας (Zevgoli) |
  • όσο άπραγες κι αράθυμες κι αν είναι οι ώρες, | όμως περνάν κι αυτές κλ (Papatsonis)

[fr postmed, MG αράθυμος, cpd w. AG (r)άθυμος]

• Α´ Aμτβ.
  • 1) Eίμαι νωθρός, οκνηρός· τεμπελιάζω:
    • όταν … ραθυμήσω πώς ποτε και λείψω από τον όρθρον (Προδρ. IV 46).
  • 2) Ξεκουράζομαι ξεχνώντας τις φροντίδες μου:
    • τότε εραθυμήσαμεν και εις ύπνον εγυρίσθην (Λίβ. Sc. 1535).
  • 3) Λιποθυμώ:
    • ν’ αραθυμάς εκ την χαράν (Περί γέρ. 161).
  • 4) Aνυπομονώ, αδημονώ, επιθυμώ:
    • ραθυμώ να μάθω, να κατέχω (Eρωτόκρ. A´ 649).
  • 5) Δυσανασχετώ:
    • τι ραθυμάς, ω δέσποτα, Mεγάλε Δεμεστίκε; (Xρον. Mορ. H 4982).
• Β´ Mτβ.
  • 1) Φοβούμαι κ.:
    • (Kυπρ. ερωτ. 111¹¹).
  • 2) Λυπώ, στενοχωρώ κάπ.:
    • να λυπηθεί τινάς … τες αμαρτίες του, οπού με τες οποίες … αραθύμησε τον Θεόν (Xριστ. διδασκ. 284).

[<προθετ. α‑ + αρχ. ραθυμέω. H λ. (Βλάχ.) και οι τ. και σήμ. ιδιωμ.]

• wish strongly, crave, yearn (for) (syn λαχταρώ, ποθώ):
  • poem .. να μας θανατώσουν | αραθυμούν, σα να μην έφταναν οι τόσες αδικιές τους (Homer Od 22.264 Kaz-Kakr) |
  • .. ραθύμησα λεβεντονιό στα χόρτα ν' αγκαλιάσω (Kazantz Od 20.973)

[fr postmed, MG αραθυμώ, cpd w. AG (r)αθυμῶ]

• Mε ηρεμία, με ησυχία:
  • (Προδρ. IV 12-2 χφφ HVP κριτ. υπ).

[<επίθ. αράθυμος. Ο τ. αρχ.]

• Εκφρ. αρά και που, αρά και πότε, κάπου και αραία = κατά αραιά διαστήματα, σπάνια:
  • (Σαχλ., Aφήγ. 43), (Ροδολ. Β´ 410), (Συναδ. φ. 82^v).

[<επίθ. αραιός. Oι τ. και σήμ. ιδιωμ. H λ. στο Somav. και σήμ.]

• ① at a distance fr one another, wide apart, dispersively (syn ανάρια 1):
  • σπέρνω, φυτεύω ~ |
  • κάθονται, στέκονται ~ |
  • οι λέξεις τυπώθηκαν ~ |
  • όταν έβγαιναν σε ξέφωτα, προχωρούσαν ~ (ChZalokostas) |
  • τους βάζει να την ακολουθήσουν ~, όχι μπουλούκι (id.) |
  • ο στίχος, που αποτελείται από λιγότερα γράμματα, γράφεται αραιότερα (Charitonidis) |
  • το ίδιο γίνεται με τις αραιότατα τοποθετημένες θύρες του ισογείου (Kanellop)

• ⓐ sparsely, thinly (ant πυκνά):
  • αριά δασωμένη πλαγιά |
  • η Aσία είναι ~κατοικημένη στις βόρειες περιοχές (Evelpidis) |
  • αρχαιολογικά ευρήματα η Ήπειρος δεν παρουσιάζει, διότι οι κάτοικοί της έζησαν πάντα ~ (ChZalokostas)

• ② infrequently, sporadically, seldom, rarely (syn ανάρια 2, σπάνια, σποραδικά, ant συχνά):
  • βλεπόμαστε ~ |
  • ασκείται ~ |
  • λίγο λίγο αρχίζουν να γράφουν αραιότερα στους γονείς τους (Petsalis) |
  • τα τελευταία χρόνια δεν εμφανίζεται παρά αραιότατα στη δημοσιότητα (Peranthis)

• ⓑ at long intervals:
  • το καμπανάκι τώρα βαρούσε ~και πένθιμα (Tsirkas)

• ③ ~~ at intervals, fr time to time, intermittently (syn ανάρια ανάρια):
  • κατάλαβε πάνω στο γυμνό της μπράτσο να χτυπούν ~~ τα μικρά του δάχτυλα (Venezis) |
  • folks. αριά αριά τα ρίχνουνε οι κλέφτες τα τουφέκια, | γιατί είν' οι μαύροι μετρητοί, γιατί είν' οι μαύροι λίγοι (Theros)

[fr postmed, MG αραιά, der of αραιός]

• ① here and there, in some places (syn εδώ κ' εκεί, που και που):
  • στις πλαγιές της πέφτουνε αριά και πού μενεξεδένια απόσκια (Vlami) |
  • μονάχα ~ λεκιάζουν την πολιτεία δυο τρεις σκούροι τόνοι (Sfakianakis, adapted) |
  • η πόλη κολυμπούσε στο σκοτάδι· ~ ξεχασμένα φώτα, παράθυρα δίχως σκούρα κλ (Tsirkas) |
  • ~ ξεχώριζαν άοπλοι στρατιώτες, ξανθοί και ροδαλοί σαν κορίτσια (Koumantareas)

• ② at (long) intervals, fr time to time, now and then, occasionally, sporadically (syn κάπου κάπου, πότε πότε):
  • έρχεται, περνά ~| αστράφτει αριά και πού |
  • ~ μια υποψία του περνούσε από το μυαλό (Psichari) |
  • για να μην ξεχνάει, πως είναι άντρας της, ~ τη μαύριζε στο ξύλο (Melas) |
  • μόνο ~επισκεπτόμουν την πατρίδα μου (Xenop) |
  • παρουσίαζε ~ λίγους στίχους του (Charis)

[fr postmed (Somavera) phr αραιά και που]