Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <^>

2.2. Αντιλήψεις των φιλολόγων εκπαιδευτικών για τη γλωσσική διδασκαλία

Οι απαντήσεις των εκπαιδευτικών σχετικά με τη διδασκαλία της ν.ε. γλώσσας είναι λίγο-πολύ αναμενόμενες και έχουν σχέση με τον τρόπο που προσεγγίζεται η γλωσσική εκπαίδευση στην Ελλάδα από τη μεταπολίτευση, κυρίως, και ύστερα.

Ταυτίζουν σε σημαντικό βαθμό τη διδασκαλία της γλώσσας με τη διδασκαλία των συγκεκριμένων εγχειριδίων, όπου ασκείται και η πιο συχνή κριτική:

…σαν μάθημα το είδα πολύ πιο θετικά απ' τη στιγμή που είχε μπει το βιβλίο Έκθεση - Έκφρασηκαι κατάλαβα ότι εδώ διδάσκεται και ως γλώσσα, ενώ παλιά το ξέραμε μόνο σαν έκθεση ιδεών, και το βιβλίο μου έδωσε οπτικές αλλιώτικες. Και πραγματικά αρκετές από τις διδασκαλίες αυτές, έτσι όπως είναι δομημένο το βιβλίο, ήταν πιο εύκολο να γίνει για μένα.

Όσον αφορά τα βιβλία, θεωρώ ότι τα βιβλία, τουλάχιστον του Λυκείου, γιατί του Γυμνασίου δεν τα θυμάμαι, είναι βιβλία που δεν μπορείς να τα δουλέψεις εύκολα.

Η διδασκαλία της δομής της γλώσσας κατέχει σημαντική θέση:

Κι εγώ έχω την εντύπωση ότι δεν μπορεί να απομονωθεί το γλωσσικό μάθημα από τη γραμματική και τη συντακτική του δομή. Ίσως, δεν ξέρω, κάποιοι άλλοι τα ξέρουν καλύτερα, γλωσσολόγοι κλπ,, δεν ξέρω αν θα πρέπει να δοθεί, θα πρέπει να δοθεί έμφαση, σε ποιες τάξεις δηλαδή πρέπει να δοθεί αυτή η δομή και να… και γραμματική και συντακτική δομή του λόγου, αλλά πρέπει.

Έχουμε ένα τεράστιο βιβλίο που εκεί χανόμαστε. Χανόμαστε κυριολεκτικά. Ας πούμε το λεξιλόγιο, πολύ σωστά υπάρχει ας πούμε το λεξιλόγιο, γιατί όντως υπάρχουν λέξεις που τα παιδιά δεν τις ξέρουν, κι ίσως ούτε κι εγώ θα τις έλεγα ποτέ, ας πούμε. Ε καλώς γίνεται. Εμένα η διαφωνία μου είναι μόνο σε ό,τι αφορά το συντακτικό και τη γραμματική. Δηλαδή, θεωρώ ότι έχουμε να κάνουμε τρεις ώρες γλώσσα. Προτιμώ μία ώρα να είναι αποκλειστικά μία ώρα γραμματική και να έχω το βιβλίο της γραμματικής μπροστά μου.

Η διδασκαλία του γραπτού λόγου ταυτίζεται σε σημαντικό βαθμό με τη διδασκαλία της έκθεσης:

Δεν υπάρχει μάθημα Έκθεσης, όπως είναι γνωστό, για να πούμε ότι διδάσκουμε γραπτό λόγο. Αυτό γίνεται στα πλαίσια της Γλώσσας. Αποσπασματικά κι όχι συστηματικά. Αλλά είναι κάποια κεφάλαια στα οποία δίνω βαρύτητα ήδη από τις μικρές τάξεις του Γυμνασίου. Δηλαδή, για να παράγει λόγο ο μαθητής, πρέπει πρώτα απ' όλα να μάθει τι είναι η παράγραφος, πώς δομείται η παράγραφος. Επίσης, στην τρίτη Γυμνασίου μ' ενδιαφέρει να μάθει να κάνει περιλήψεις. Και φυσικά στη διόρθωση των εκθέσεων υπάρχει, υπάρχουν πάρα πολλές παρατηρήσεις κάτω απ' το γραπτό κάθε μαθητή, γιατί η διόρθωση είναι εξατομικευμένη και εκεί ο καθένας μπορεί να δει τι λάθη έκανε και να τα διορθώσει. Αλλά διδασκαλία γραπτού λόγου με τη μορφή που γινόταν παλαιότερα στην Έκθεση δεν υπάρχει πλέον.

Δεν λείπουν και κάποιες περιπτώσεις, λίγες, που δείχνουν επηρεασμένες από προτάσεις ως προς το πώς μπορεί να αξιοποιηθεί και να συζητηθεί ο γραπτός λόγος των μαθητών (Χαραλαμπόπουλος & Χατζησαββίδης 1997), παρότι αυτό δεν φαίνεται να γίνεται συνειδητά.

Όχι, δεν ξέρω κάποιο θεωρητικό κείμενο. Τα παιδιά γράφουν, και όχι πάντοτε -το έχω κάνει αρκετές φορές και φέτος-, και διορθώνω τα λάθη. Πριν τους δώσω τα τετράδια, παίρνω ενδεικτικά ένα κείμενο -να μην είναι και πάρα πολύ μεγάλο-, το γράφουμε στον πίνακα και εκεί διορθώνουμε λάθη συντακτικά, εκφραστικά, διατύπωσης. Πιστεύω ότι, όταν το βλέπουν στον πίνακα, τους βοηθάει περισσότερο. Προσπαθώ το τετράδιο να είναι ανώνυμο, ποτέ δεν λεω ότι αυτό είναι του τάδε μαθητή, αλλά καμιά φορά αυτά από μόνα τους καταλαβαίνουν και λένε κάποια ονόματα, προδίδονται, ας το πω έτσι, από μόνα τους.

Δεν ξέρω, στο δικό μου μυαλό η γλώσσα έχει να κάνει με τον τρόπο που τη χειριζόμαστε επικοινωνιακά, δηλαδή στον καθημερινό μας λόγο, και να 'ναι αποδοτικός, να 'ναι ανάλογα με το ύφος, τον επικοινωνιακό κώδικα κλπ., ναι, αλλά φυσικός, αυθόρμητος.