Οι ήχοι της γλώσσας και οι ήχοι των ζώων

Η λέξη πόνος, όπως και όλες οι άλλες λέξεις της γλώσσας, είναι φτιαγμένη από ήχο· όπως από ήχο είναι φτιαγμένα τα βογκητά, οι κραυγές κλπ. Αλλά ο ήχος από τον οποίο είναι φτιαγμένη η λέξη διαφέρει από τον ήχο με τον οποίο είναι φτιαγμένη η κραυγή ή το βογκητό ή το γάβγισμα,   γιατί μπορεί να χωριστεί σε μικρότερα κομμάτια. Έτσι, όλοι ξέρουμε ότι η λέξη τόνος π.χ. αποτελείται από τα γράμματα τ, ο, ν, ο, ς. Τα γράμματα είναι οι εικόνες των ήχων πάνω σε ένα χαρτί. Αν συνδυάσουμε διαφορετικά αυτά τα γράμματα και τους ήχους που απεικονίζουν, θα φτιάξουμε μια άλλη λέξη: νότος. Ένα ακόμη παράδειγμα: αν συνδυάσουμε διαφορετικά τα γράμματα της λέξης μόνος, έχουμε τη λέξη νόμος.

Το γάβγισμα του σκύλου όμως δεν μπορεί να χωριστεί σε μικρότερα κομμάτια. Αυτό μπορεί να το καταλάβει κανείς αν σκεφτεί πώς γράφουμε συνήθως αυτή τη συμπεριφορά του σκυλιού: γαβ. Οι συνδυασμοί αβγ, αγβ, βαγ, βγα και γβα δεν σημαίνουν τίποτε για το σκυλί. Το γαβ του σκυλιού εκφράζει ολόκληρο την αντίδρασή του σε κάποιο ερέθισμα και δεν χωρίζεται σε μικρότερα κομμάτια. Η γλώσσα όμως φτιάχνεται από κομμάτια ήχου χωρίς νόημα, τα οποία σε διάφορους συνδυασμούς δημιουργούν τις λέξεις, δηλαδή τις εκφράσεις με νόημα. Αυτό άλλωστε φαίνεται και σε αυτό που όλοι ξέρουμε: το αλφάβητο. Τα 24 γράμματα του αλφαβήτου, που είναι οι εικόνες των ήχων της ελληνικής γλώσσας, δίνουν σε διάφορους συνδυασμούς όλο το λεξιλόγιο της ελληνικής γλώσσας. Αυτό είναι το μεγάλο μυστικό της γλώσσας.

Αυτό το μυστικό εξηγεί γιατί η λέξη πόνος μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς να πονάμε, ενώ το βογκητό του πόνου δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς να πονάμε: ο ήχος του βογκητού είναι ο ίδιος ο ήχος του πόνου, όπως τον ζούμε εκείνη τη στιγμή. Ενώ ο ήχος της λέξης πόνος δεν συνδέεται άμεσα με το αίσθημα του πόνου. Γι' αυτό και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη αυτή χωρίς να πονάμε. Αποτελείται από πέντε κομμάτια ήχου, τα οποία σε άλλους συνδυασμούς μπορούν να εκφράσουν άλλα πράγματα. Αυτό είναι που κάνει τον ήχο της κραυγής φυσικό ήχο και τον ήχο της λέξης πόνος, και της κάθε λέξης, γλωσσικό ήχο. Γι' αυτό και οι φυσικοί ήχοι είναι σε όλες τις γλώσσες ίδιοι (με τον ίδιο τρόπο βογκάνε ή κραυγάζουν οι Άγγλοι, οι Γάλλοι κλπ.) και δεν μαθαίνονται. Κανένας από εμάς δεν έμαθε να βογκάει, να κραυγάζει· το ίδιο ισχύει και για τα ζώα. Οι φυσικοί ήχοι των ζώων είναι μια ενστικτώδης συμπεριφορά, δηλαδή μια συμπεριφορά που δεν μαθαίνεται. Αντίθετα, οι ήχοι της γλώσσας μαθαίνονται. Το μικρό παιδί μαθαίνει σιγά σιγά ότι οι συνδυασμοί των πέντε ήχων π, ο, ν, ο, ς, που σχηματίζουν τη λέξη πόνος, σημαίνουν κάτι.