Παρένθεση: θα μπορούσε να «αναστηθεί» η αρχαία ελληνική γλώσσα, όπως «αναστήθηκε» η αρχαία εβραϊκή;

Οι Εβραίοι, όπως ξέρετε, εγκατέλειψαν ήδη από την αρχαιότητα την ιστορική τους κοιτίδα, τη γη του Ισραήλ, για να γλιτώσουν καταδιώξεις, και εγκαταστάθηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτή είναι η λεγόμενη εβραϊκή Διασπορά  . Πολύ σύντομα έχασαν τη μητρική τους γλώσσα και αφομοιώθηκαν γλωσσικά, υιοθέτησαν δηλαδή τη γλώσσα της χώρας όπου ζούσαν. Έτσι, πολλοί Εβραίοι υιοθέτησαν, ήδη από την αρχαιότητα, τα ελληνικά. Όσοι εγκαταστάθηκαν αργότερα στην Ισπανία υιοθέτησαν τα ισπανικά. Άλλοι, πάλι, έγιναν γερμανόφωνοι ή ρωσόφωνοι. Την παλιά τους γλώσσα την κράτησαν μόνο στη λειτουργία, όπως γίνεται σε μας με την εκκλησιαστική γλώσσα (όπως έχουμε ήδη πει, πρόκειται για την κοινή ελληνιστική). Και φυσικά αυτή τη γλώσσα την καταλάβαιναν μόνο οι ραβίνοι (οι ιερείς) και όχι ο πολύς κόσμος.

Όταν, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, δημιουργήθηκε το 1948 το κράτος του Ισραήλ και πάρα πολλοί Εβραίοι άρχισαν να επιστρέφουν για να ζήσουν εκεί, τέθηκε το ζήτημα της εθνικής γλώσσας του νέου κράτους, της γλώσσας που θα μιλούσαν όλοι οι πολίτες. Αποφασίστηκε να είναι η παλιά εβραϊκή (η βιβλική εβραϊκή  , όπως ονομάζεται), που είχε επιζήσει, όπως είπαμε, ως γλώσσα της λειτουργίας και μόνο. Αυτή η παλιά εβραϊκή εμπλουτίστηκε με νέες λέξεις που ήταν απαραίτητες για τις ανάγκες της σύγχρονης ζωής και έγινε η γλώσσα του νέου κράτους, της διοίκησης, της εκπαίδευσης, της καθημερινής ζωής.

Η σχετική ευκολία με την οποία έγινε η «ανάσταση» των αρχαίων εβραϊκών στο νέο κράτος του Ισραήλ οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπήρχαν «νέα εβραϊκά». Οι Εβραίοι της Διασποράς μιλούσαν πολλές και διαφορετικές γλώσσες και όχι μία, «απόγονο»της εβραϊκής. Και εδώ φαίνεται καθαρά η διαφορά με τη δική μας περίπτωση. Η αρχαΐζουσα γλώσσα, που κυριάρχησε στις επίσημες, γραπτές κυρίως, μορφές λόγου ήδη από τα τέλη της αρχαιότητας με το κίνημα του αττικισμού, δεν μπορούσε να γίνει το κοινό γλωσσικό εργαλείο όλων των Ελλήνων, γιατί υπήρχε ένας σοβαρός ανταγωνιστής: τα νέα ελληνικά. Ένας τέτοιος ανταγωνιστής δεν υπήρχε στην περίπτωση της εβραϊκής. Δεν υπήρχαν νέα εβραϊκά!

Εικ. 8: Χάρτης εβραϊκής διασποράς ως το 500 μ.Χ.

 

Εικ. 9: Η Βιβλική Εβραϊκή όπως απαντά στο κείμενο των Δέκα Εντολών (Έξοδος 20,1-5)