Αρχαΐζουσα και ομιλούμενη γλώσσα

Η σχεδόν απόλυτη κυριαρχία της αρχαΐζουσας γλώσσας   στα γραπτά κείμενα που διαθέτουμε από τη χιλιόχρονη ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μάς δυσκολεύει να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη της ομιλούμενης, καθημερινής γλώσσας   και των ποικιλιών της. Θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι το 1100 περίπου για να συναντήσουμε κείμενα γραμμένα στην καθημερινή, ομιλούμενη γλώσσα. Τέτοια είναι τα ποιήματα του Θεόδωρου Προδρόμου και του Μιχαήλ Γλυκά  . Από το 1300 περίπου χρονολογείται μια μεγάλη αφήγηση σε ποιητική μορφή, γνωστή με το όνομα Χρονικόν του Μορέως.