Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Από τον εμφύλιο κι έπειτα «η χρήση της καθαρεύουσας θα γίνει γλωσσικός δείκτης πολιτικών πεποιθήσεων και ο χρήστης της με μόνη τη μορφή του λόγου θα εκπέμπει το μήνυμα ότι ενστερνίζεται τις παραδοσιακές αξίες, αντιστέκεται στις τάσεις αλλαγής και υπερασπίζεται τη δοσμένη κοινωνική τάξη των πραγμάτων » (Φραγκουδάκη 2001, 74)

Αυτό το κοινωνικό πλαίσιο με το μεγάλο κενό ιδεών αποδίδει στη χρήση της δημοτικής γλώσσας ανατρεπτικές ιδιότητες αντίστοιχες με αυτές που αποδίδει η διεκδίκηση των βασικών αρχών της δημοκρατίας, ενώ η λεξιθηρία και η νοηματική αδιαφάνεια της καθαρεύουσας γίνονται εργαλεία με φανερή πολιτική χρησιμότητα. Όλη αυτή την περίοδο και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960, η πιο ασήμαντη εναλλακτική χρήση μιας κατάληξης ή γενικής ή αναφορικής αντωνυμίας ή ακόμα και η απλή αλλαγή ενός τόνου, «οι φοιτηταί» ή «οι φοιτητές», «της πόλεως» ή «της πόλης», «απλώς» ή «απλά», «που» ή «ο οποίος», της «προσπαθείας» ή «της προσπάθειας», αποτελούν γλωσσικούς δείκτες υπαγωγής σε πολιτικές ομάδες, διακρίνουν τους ομιλητές σε δύο αντίπαλα πολιτικά στρατόπεδα, καθώς οι αδιόρατες αυτές γλωσσικές διαφορές παράγουν σαφέστατα μηνύματα κοινωνικών αντιλήψεων και πολιτικών πεποιθήσεων. Όπως πολεμικά σατιρίζει το φαινόμενο ο Χριστόφορος Χρηστίδης, «Πρέπει να υπερνικηθεί κι ένας φόβος: ο φόβος πως αρκεί […] να γράψεις της αποβλάκω σης αντί της αποβλακώ σεως, για να χαρακτηριστείς υποκείμενο αμφίβολης εθνικοφροσύνης, πιθανώς πράκτορας του διεθνούς κομουνισμού, να σου ανοίξουν φάκελο και να χάσεις κάθε ελπίδα σταδιοδρομίας σ’ επίσημους επιστημονικούς στίβους».