Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και διδασκαλία της ελληνικής
Παραγωγή γραπτού λόγου και κατανόηση ηλεκτρονικού λόγου από εφήβους:ανάλυση λαθών
Β. Γραμματικά λάθη
(1) Χρήση άρθρων: Το συνολικό ποσοστό λαθών για τους φυσικούς ομιλητές είναι 2,45% (230/9395) ενώ για τους μη φυσικούς είναι 5,25% (89/1694) και η διαφορά αυτή είναι στατιστικά σημαντική (χ2=40,438, p<0,001).
Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει τα λάθη αυτά ανά κατηγορία:
Πίνακας 2. Χρήση άρθρων
Παράλειψη άρθρου | Λανθασμένο άρθρο | Προσθήκη άρθρου | Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | |
---|---|---|---|---|
Γ1 | 100 (1,06%) | 73 (0,78%) | 57 (0,61%) | 9395 |
Γ2 | 41 (2,42%) | 23 (1,36%) | 25 (1,48%) | 1694 |
Καθώς τα ποσοστά λαθών σε αυτή την κατηγορία είναι σχετικά αυξημένα στους μη φυσικούς ομιλητές, εξετάσαμε εξετάσαμε εάν η μητρική γλώσσα επηρεάζει την επίδοση των μαθητών:
Γράφημα 5. Ποσοστά λαθών στη χρήση των άρθρων ανά μητρική γλώσσα
Όπως φαίνεται στο γράφημα 5, τα περισσότερα λάθη εμφανίζονται στους Τούρκους ομιλητές, κάτι που ενδέχεται να σχετίζεται και με το γεγονός ότι η Τουρκική δεν έχει άρθρα (βλ. και Συμπεράσματα)
(2) Χρήση κλιτικών: Παρατηρήθηκαν λάθη σε συνολικό ποσοστό 6,74% (166/2462) για τα ελληνικά ως μητρική και σε ποσοστό 13% (71/547) για τα ελληνικά ως Γ2. Η διαφορά ανάμεσα στους φυσικούς και τους μη φυσικούς ομιλητές είναι στατιστικά σημαντική (χ2=23,997, p<0,001). Η κατηγοριοποίηση των λαθών στα κλιτικά φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:
Πίνακας 3.Χρήση κλιτικών
Παράλειψη κλιτικού | Λανθασμένο κλιτικό | Προσθήκη κλιτικού | Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | |
---|---|---|---|---|
Γ1 | 39 (1,58%) | 118 (4,79%) | 9 (0,37%) | 2462 |
Γ2 | 19 (3,47%) | 44 (8,04%) | 8 (1,46%) | 547 |
Όπως και για τα άρθρα έτσι και για τα κλιτικά πραγματοποιήσαμε μία ανάλυση ανά μητρική γλώσσα:
Γράφημα 6. Ποσοστά λαθών στη χρήση των κλιτικών ανά μητρική γλώσσα
Αξίζει να σημειωθεί ότι η παράλειψη του κλιτικού είναι αυξημένη σε εφήβους με μητρικές στις οποίες δεν υπάρχουν κλιτικά ή τα κλιτικά μπορεί να παραλείπονται σε περιβάλλοντα στα οποία η χρήση τους είναι υποχρεωτική στην ελληνική, όπως στην τουρκική και τη ρωσική αντίστοιχα. Αντίθετα, οι έφηβοι με μητρική την αγγλική, στην οποία η χρήση των κλιτικών είναι αντίστοιχη με αυτή στην ελληνική, δε φαίνονται να αντιμετωπίζουν προβλήματα σε αυτή την κατηγορία. Από την άλλη πλευρά, η χρήση του μη ορθού τύπου του κλιτικού μπορεί να αντανακλά είτε λάθη ως προς τα γραμματικά χαρακτηριστικά των τύπων αυτών - Πτώση, Αριθμός, Γένος - είτε προβλήματα αναφοράς που σχετίζονται με την κειμενική ικανότητα των ομιλητών (βλ. Γούτσος 2007).
(3) Ονοματική φράση: Οι μη φυσικοί ομιλητές παράγουν στατιστικά περισσότερα λάθη από τους φυσικούς ομιλητές σε σχέση με τη μορφολογία των ουσιαστικών (χ2=4,323, p<0,04) και τη συμφωνία υποκειμένου - κατηγορουμένου (χ2=4,820, p<0,03), ενώ στη συμφωνία των όρων μέσα στην ΟΦ δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες:
Πίνακας 4.Ονοματική φράση
μορφολογικά | συμφωνία στην ΟΦ | συμφωνία Υ-Κ | |
---|---|---|---|
Γ1 | 0,88% (140/15.994) | 0,96% (42/4.392) | 4,64% (28/603) |
Γ2 | 1,28% (37/2.890) | 1,20% (9/751) | 9,21% (14/152) |
Το σχετικά υψηλό ποσοστό λαθών στη συμφωνία υποκειμένου κατηγορουμένου στους μη φυσικούς ομιλητές οφείλεται στα λάθη ενός εφήβου και για το λόγο αυτό δε θεωρείται ενδεικτικό.
(4) Συμφωνία ρήματος - υποκειμένου: Σε αυτή την κατηγορία παρατηρούνται ελάχιστα λάθη. Οι φυσικοί ομιλητές κάνουν λάθη σε ποσοστά 0,75% (75/10.066), ενώ οι μη φυσικοί σε ποσοστό 0,85% (19/2.234), χωρίς η διαφορά αυτή να είναι στατιστικά σημαντική.
(5) Ρήμα: Το συνολικό ποσοστό των λαθών που αφορούν τη σωστή δήλωση της φωνής, του χρόνου και της όψης φτάνει το 1,50% στους φυσικούς και στο 2,92% στους μη φυσικούς ομιλητές. Η διαφορά είναι στατιστικά σημαντική (χ2=21,783, p<0,001). Όπως φαίνεται στον ακόλουθο πίνακα, τα περισσότερα λάθη παρατηρήθηκαν στη χρήση της ρηματικής όψης και στους φυσικούς και στους μη φυσικούς ομιλητές:
Πίνακας 5.Μορφολογία ρήματος
Γ1 | Γ2 | |
---|---|---|
Ρηματική όψη | 120 (1,17%) | 43 (1,93%) |
Χρόνος | 17 (0,17%) | 14 (0,63%) |
Φωνή | 1 (0,01%) | 4 (0,18%) |
Τύπος | 15 (0,15%) | 4 (0,18%) |
Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | 10.253 | 2.224 |
(6) Συμπληρωματικοί δείκτες: Λάθη που αφορούν τη χρήση των συμπληρωματικών δεικτών έγιναν σε ποσοστό 1,96% (28/1431) από τους φυσικούς και σε ποσοστό 1,98% (5/252) από τους μη φυσικούς ομιλητές.
Πίνακας 6.Συμπληρωματικοί δείκτες
Παράλειψη ΣΔ | Λανθασμένος ΣΔ | Προσθήκη ΣΔ | Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | |
---|---|---|---|---|
Γ1 | 11 (0,77%) | 9 (0,63%) | 8 (0,56%) | 1431 |
Γ2 | 1 (0,40%) | 2 (0,79%) | 2 (0,79%) | 252 |
(7) Σειρά όρων: Πολύ μικρό ποσοστό λαθών παρατηρήθηκε και σε αυτή την κατηγορία (Γ1: 0,001%, 7/63760, Γ2: 0).
(8) Προθετικές φράσεις: Στις περιπτώσεις που η πρόθεση υποκατηγοριοποιείται από το ρήμα το σύνολο των λαθών είναι 4,47% (70/1566) για τους φυσικούς και 14% (42/300) για τους μη φυσικούς ομιλητές. Η διαφορά είναι πάλι στατιστικά σημαντική (χ2=40,529, p<0,001).
Πίνακας 7.ΠΦ που υποκατηγοριοποιούνται από το ρήμα
Παράλειψη πρόθεσης | Λανθασμένη πρόθεση | Προσθήκη πρόθεσης | Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | |
---|---|---|---|---|
Γ1 | 21 (1,34%) | 33 (2,11%) | 16 (1,02%) | 1566 |
Γ2 | 28 (9,33%) | 12 (4%) | 2 (0,67%) | 300 |
Στις περιπτώσεις που η πρόθεση δεν υποκατηγοριοποιείται από το ρήμα το ποσοστό είναι μικρότερο. Οι φυσικοί ομιλητές παράγουν λάθη σε ποσοστό 3,16% (135/4277) και οι μη φυσικοί σε ποσοστό 5,29% (34/643). Η διαφορά είναι και σε αυτή την κατηγορία στατιστικά σημαντική (χ2=7,655, p<0,01).
Πίνακας 8.ΠΦ που δεν υποκατηγοριοποιούνται από το ρήμα
Παράλειψη πρόθεσης | Λανθασμένη πρόθεση | Προσθήκη πρόθεσης | Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | |
---|---|---|---|---|
Γ1 | 29 (0,68%) | 51 (1,19%) | 55 (1,29%) | 4277 |
Γ2 | 14 (2,18%) | 14 (2,18%) | 6 (0,93%) | 643 |
(9) Σύνδεσμοι: Μικρό ποσοστό λαθών παρατηρήθηκε και στη χρήση των συνδέσμων από τους φυσικούς 1,70% (70/4122) αλλά και από τους μη φυσικούς ομιλητές 2% (16/800).
Πίνακας 9. Σύνδεσμοι
Παράλειψη συνδέσμου | Λανθασμένος σύνδεσμος | Προσθήκη συνδέσμου | Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | |
---|---|---|---|---|
Γ1 | 36 (0,87%) | 8 (0,19%) | 26 (0,63%) | 4122 |
Γ2 | 4 (0,50%) | 2 (0,25%) | 10 (1,25%) | 800 |
(10) Χρήση των δεικτών θα/να: Λάθη που σχετίζονται με τη χρήση των δεικτών να και θα φτάνουν το 1,20% (68/5676) στους φυσικούς ομιλητές και το 3,04% (34/1118). Η διαφορά είναι και σε αυτή την κατηγορία στατιστικά σημαντική (χ2=21,457, p<0,001).
Πίνακας 10. Δείκτες θα και να
Γ1 | Γ2 | |
---|---|---|
Παράλειψη του θα | 18 (0,64%) | 13 (2,35%) |
Να αντί για θα | 5 (0,18%) | |
Προσθήκη θα | 2 (0,07%) | 3 (0,54%) |
Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | 2833 | 553 |
Παράλειψη του να | 22 (0,77%) | 6 (1,06%) |
θα αντί για να | 21 (0,74%) | 12 (2,12%) |
Υποχρεωτικά περιβάλλοντα | 2843 | 565 |