ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΑΛΛΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ
Γραμματικές της νέας Ελληνικής
Πετρούνιας, Ε. Νεοελληνική γραμματική και συγκρητική ανάλυση. Μέρος Α΄ Θεωρία. Μέρος Β΄ Ασκήσεις, θεματικός κατάλογος.
Γιαννούλα Γιαννουλοπούλου
Γιαννούλα Γιαννουλοπούλου & Ελένη Καρατζόλα: Γλωσσικός Υπολογιστής 2(1-2). Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko2nd/default.htm
Ευάγγελος Β. Πετρούνιας. Νεοελληνική Γραμματική και Συγκριτική («αντιπαραθετική») Ανάλυση. Τόμος Α´ Φωνητική και Εισαγωγή στη Φωνολογία. Μέρος Α' Θεωρία. Θεσσαλονίκη: Ζήτη.
Tο εγχειρίδιο, εκτός από το -σχετικά αυτόνομο- πρώτο μέρος που ασχολείται με γενικές γλωσσικές αρχές, επικεντρώνεται στη φωνητική και στη φωνολογία· το 1997 συμπληρώθηκε με τον τόμο των ασκήσεων. Tο έργο απευθύνεται κυρίως στους/στις έλληνες/-ίδες δασκάλους/-ες ξένων γλωσσών καθώς και σε δασκάλους/-ες της ελληνικής ως ξένης· γι' αυτό δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συγκριτική παρουσίαση και ανάλυση των φαινομένων σε άλλες τέσσερις γλώσσες (νέα ελληνικά, αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά και γαλλικά). Aκολουθεί την εξέλιξη της φωνολογικής θεωρίας μέχρι την εποχή που εκδόθηκε, δηλαδή πριν από την ανάπτυξη της μη γραμμικής φωνολογίας [non linear phonology], αποφεύγοντας την ιδιαίτερα εξειδικευμένη τεχνική ορολογία. Πλεονέκτημα του τόμου είναι ότι η επιστημονικά τεκμηριωμένη άποψη για την ελληνική κοινωνική διγλωσσία, που παρουσιάζεται στο θεωρητικό μέρος, διαπνέει το σύνολο της ανάλυσης και αποβαίνει ιδιαίτερα χρήσιμη στην πραγμάτευση ζητημάτων όπως, λ.χ., η παρουσίαση της αντιστοιχίας μεταξύ προφοράς και γραφής στις συγκρινόμενες γλώσσες. Aξιοσημείωτη, καθώς δεν συναντιέται συχνά σε γραμματικές, είναι η μελέτη του τόνου και του επιτονισμού, και ο τρόπος που αυτή εντάσσεται στη συζήτηση για τις μεταρρυθμίσεις των τονικών συστημάτων στη NE. Aν και η βασική επιδίωξη του συγγραφέα ήταν να θέσει σε ορθολογική βάση την ταλαιπωρημένη από «αυτονόητα» δόγματα διδασκαλία των ξένων γλωσσών, το έργο συνδέει τις γενικές θεωρητικές απόψεις με τη λεπτομερέστατη πραγμάτευση των θεμάτων, με αποτέλεσμα να καθίσταται ιδιαίτερα χρήσιμο για τον/την αναγνώστη/-τρια που θέλει να αντιμετωπίζει χωρίς προκαταλήψεις γλωσσικά και γλωσσολογικά ζητήματα.
* Οι σύντομες παρουσιάσεις που δημοσιεύονται περιέχονται, στο μεγαλύτερο μέρος τους και με μικρές μόνο διαφορές, στο πλαίσιο του προγράμματος του ΕΚΕΒΙ «Βιβλιογραφικές προτάσεις» (αρ. 90, Δεκ.1999).