Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Κείμενο 7: Haugen, E.. 1972. Dialect, language, nation. Στο Sociolinguistics: Selected Readings, επιμ. J. B. Pride & J. Holmes, 97-111. Λονδίνο: Penguin Books, σελ. 103.

[…] Τι εννοούμε με τον όρο μη αναπτυγμένη γλώσσα; Απλά ότι δεν χρησιμοποιείται για όλες τις λειτουργίες που μπορεί να επιτελέσει μια γλώσσα σε μια κοινωνία μεγαλύτερη από αυτήν της τοπικής φυλής ή του χωριού. Η ιστορία των γλωσσών αποδεικνύει πειστικά ότι δεν υπάρχουν "ανάπηρες" -από τη φύση τους- γλώσσες. Όλες οι μεγάλες σύγχρονες γλώσσες ήταν κάποτε "μη αναπτυγμένες". Αντί να ονομάζουμε τις μη αναπτυγμένες γλώσσες διαλέκτους, όπως συνηθίζεται, θα ήταν καλύτερα να τις ονομάζουμε καθομιλούμενες, ή κάτι ανάλογο, και να περιορίσουμε τη χρήση του όρου διάλεκτος στο περιεχόμενο με το οποίο τον χρησιμοποιούν οι γλωσσολόγοι, δηλ. "συγγενής ποικιλία". Έτσι θα είμαστε έτοιμοι να θέσουμε το ερώτημα πώς μια καθομιλούμενη, μια μη "αναπτυγμένη γλώσσα", εξελίσσεται σε πρότυπη, σε "αναπτυγμένη γλώσσα". Για να το κατανοήσουμε θα πρέπει να εξετάσουμε τη σχέση γλώσσας και έθνους.

Οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι διέδωσαν τις γλώσσες τους μέχρι τα άκρα των επικρατειών τους και οι σύγχρονοι ιμπεριαλιστές έχουν επιδιώξει να κάνουν το ίδιο. Αλλά στον σύγχρονο κόσμο οι τεχνολογικές και πολιτικές επαναστάσεις έχουν δώσει σε κάθε άνθρωπο τη δυνατότητα να συμμετέχει σε πολιτικές αποφάσεις προς όφελός του. Η εφεύρεση της τυπογραφίας, η ανάδυση της βιομηχανίας και η εξάπλωση της δημόσιας εκπαίδευσης έχουν δημιουργήσει το σύγχρονο έθνος-κράτος, το οποίο διαχέει κάποιους από τους δεσμούς της οικογένειας, της γειτονιάς ή του σογιού σε ολόκληρο το κράτος. Έθνος και γλώσσα βρίσκονται σε ανέκκλητη διαπλοκή. Κάθε έθνος με σεβασμό προς τον εαυτό του πρέπει να έχει μια γλώσσα. Όχι απλά ένα μέσο επικοινωνίας, μια "καθομιλούμενη" ή μια "διάλεκτο", αλλά μια πλήρως αναπτυγμένη γλώσσα. Ο,τιδήποτε λιγότερο στιγματίζει το έθνος ως υπανάπτυκτο.

Μετάφραση Νίκος Γεωργίου