Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΞΕΝΟΦΩΝ
Κύρου Ἀνάβασις (6.4.9-6.4.19)
[6.4.9] Ἐπειδὴ δὲ ὑστέρα ἡμέρα ἐγένετο τῆς εἰς ταὐτὸν συνόδου, ἐπ᾽ ἐξόδῳ ἐθύετο Ξενοφῶν· ἀνάγκη γὰρ ἦν ἐπὶ τὰ ἐπιτήδεια ἐξάγειν· ἐπενόει δὲ καὶ τοὺς νεκροὺς θάπτειν. ἐπεὶ δὲ τὰ ἱερὰ καλὰ ἐγένετο, εἵποντο καὶ οἱ Ἀρκάδες, καὶ τοὺς μὲν νεκροὺς τοὺς πλείστους ἔνθαπερ ἔπεσον ἑκάστους ἔθαψαν· ἤδη γὰρ ἦσαν πεμπταῖοι καὶ οὐχ οἷόν τε ἀναιρεῖν ἔτι ἦν· ἐνίους δὲ τοὺς ἐκ τῶν ὁδῶν συνενεγκόντες ἔθαψαν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων ὡς ἐδύναντο κάλλιστα· οὓς δὲ μὴ ηὕρισκον, κενοτάφιον αὐτοῖς ἐποίησαν μέγα, καὶ στεφάνους ἐπέθεσαν. [6.4.10] ταῦτα δὲ ποιήσαντες ἀνεχώρησαν ἐπὶ τὸ στρατόπεδον. καὶ τότε μὲν δειπνήσαντες ἐκοιμήθησαν. τῇ δὲ ὑστεραίᾳ συνῆλθον οἱ στρατιῶται πάντες· συνῆγε δὲ μάλιστα Ἀγασίας τε ὁ Στυμφάλιος λοχαγὸς καὶ Ἱερώνυμος Ἠλεῖος λοχαγὸς καὶ ἄλλοι οἱ πρεσβύτατοι τῶν Ἀρκάδων. [6.4.11] καὶ δόγμα ἐποιήσαντο, ἐάν τις τοῦ λοιποῦ μνησθῇ δίχα τὸ στράτευμα ποιεῖν, θανάτῳ αὐτὸν ζημιοῦσθαι, καὶ κατὰ χώραν ἀπιέναι ᾗπερ πρόσθεν εἶχε τὸ στράτευμα καὶ ἄρχειν τοὺς πρόσθεν στρατηγούς. καὶ Χειρίσοφος μὲν ἤδη ἐτετελευτήκει φάρμακον πιὼν πυρέττων· τὰ δ᾽ ἐκείνου Νέων Ἀσιναῖος παρέλαβε. |
[6.4.9] Ο Ξενοφώντας την άλλη μέρα, ύστερ᾽ από κείνη που έγινε η συγκέντρωση των στρατιωτών, θυσίαζε για να μάθει αν μπορούσαν να κινηθούν. Γιατί ήταν ανάγκη να βγάλει το στρατό για να προμηθευτεί τρόφιμα, κι ακόμα σκεφτόταν πως έπρεπε να θάψει τους νεκρούς. Επειδή τα σημάδια από τις θυσίες ήταν καλά, ξεκίνησε μαζί με τους Αρκάδες, κι έθαψαν τους περισσότερους νεκρούς στον τόπο όπου έπεσε ο καθένας. Γιατί ήταν πια πέντε μέρες που είχαν σκοτωθεί, και γι᾽ αυτό ήταν ολωσδιόλου αδύνατο να τους σηκώσουν. Μερικούς μάλιστα τους μάζεψαν από τους δρόμους και τους έθαψαν πρόχειρα, όσο μπορούσαν καλύτερα. Όσο για κείνους που δεν έβρισκαν, τους έφτιαξαν ένα μεγάλο κενοτάφιο κι έβαλαν επάνω στεφάνια. [6.4.10] Όταν τα έκαμαν αυτά, γύρισαν στο στρατόπεδο. Τότε δείπνησαν και κοιμήθηκαν. Την άλλη μέρα όμως μαζεύτηκαν όλοι οι στρατιώτες. Τους σύναξαν ιδιαίτερα οι λοχαγοί Αγασίας ο Στυμφάλιος και Ιερώνυμος ο Ηλείος, και οι πιο ηλικιωμένοι Αρκάδες. [6.4.11] Και πήραν την απόφαση, αν κανένας από δω και πέρα προτείνει να χωριστεί το στράτευμα, αυτός να τιμωρηθεί με θάνατο, κι ακόμα να φύγουν βαδίζοντας από τη στεριά με το σχηματισμό που είχαν πρωτύτερα, και να διοικούν οι προηγούμενοι στρατηγοί. Ο Χειρίσοφος στο μεταξύ είχε πεθάνει από ένα φάρμακο που ήπιε για να του περάσει ο πυρετός, και στη θέση του μπήκε ο Νέωνας ο Ασιναίος. |