Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΠΙΝΔΑΡΟΣ

Πυθιονίκαις (1.41-1.60)


ἐκ θεῶν γὰρ μαχαναὶ πᾶσαι βροτέαις ἀρεταῖς, [στρ. γ]
καὶ σοφοὶ καὶ χερσὶ βιαταὶ περίγλωσ-
σοί τ᾽ ἔφυν. ἄνδρα δ᾽ ἐγὼ κεῖνον
αἰνῆσαι μενοινῶν ἔλπομαι
μὴ χαλκοπάραον ἄκονθ᾽ ὡσείτ᾽ ἀγῶ-
νος βαλεῖν ἔξω παλάμᾳ δονέων,
45 μακρὰ δὲ ῥίψαις ἀμεύσασθ᾽ ἀντίους.
εἰ γὰρ ὁ πᾶς χρόνος ὄλβον μὲν οὕτω
καὶ κτεάνων δόσιν εὐθύ-
νοι, καμάτων δ᾽ ἐπίλασιν παράσχοι·

ἦ κεν ἀμνάσειεν, οἵαις ἐν πολέμοισι μάχαις [αντ. γ]
τλάμονι ψυχᾷ παρέμειν᾽, ἁνίχ᾽ εὑρί-
σκοντο θεῶν παλάμαις τιμάν
οἵαν οὔτις Ἑλλάνων δρέπει
50 πλούτου στεφάνωμ᾽ ἀγέρωχον. νῦν γε μὰν
τὰν Φιλοκτήταο δίκαν ἐφέπων
ἐστρατεύθη· σὺν δ᾽ ἀνάγκᾳ νιν φίλον
καί τις ἐὼν μεγαλάνωρ ἔσανεν.
φαντὶ δὲ Λαμνόθεν ἕλκει
τειρόμενον μεταβάσοντας ἐλθεῖν

ἥροας ἀντιθέους Ποίαντος υἱὸν τοξόταν· [επωδ. γ]
ὃς Πριάμοιο πόλιν πέρσεν, τελεύτα-
σέν τε πόνους Δαναοῖς,
55 ἀσθενεῖ μὲν χρωτὶ βαίνων, ἀλλὰ μοιρίδιον ἦν.
οὕτω δ᾽ Ἱέρωνι θεὸς ὀρθωτὴρ πέλοι
τὸν προσέρποντα χρόνον, ὧν ἔραται καιρὸν διδούς.
Μοῖσα, καὶ πὰρ Δεινομένει κελαδῆσαι
πίθεό μοι ποινὰν τεθρίππων·
χάρμα δ᾽ οὐκ ἀλλότριον νικαφορία πατέρος.
60 ἄγ᾽ ἔπειτ᾽ Αἴτνας βασιλεῖ φίλιον ἐξεύρωμεν ὕμνον·


Γιατί των θνητών όλα τα χαρίσματα απ᾽ τους θεούς πηγάζουν, [στρ. γ]
και γίνονται σοφοί, και χεροδύναμοι, και τεχνουργοί του λόγου.
Κι όταν τον άντρα εκείνον να παινέψω θέλω,
ελπίζω το χαλκοπρόσωπο κοντάρι να μην το στείλω πέρα απ᾽ τον στίβο,
45αλλά, στην παλάμη κραδαίνοντάς το, να το ρίξω μακριά,
τους αντιπάλους ξεπερνώντας.
Κι άμποτε ο χρόνος πάντοτε όπως τώρα ευδαιμονία να του χαρίζει
και πλούτη, και των βασάνων λησμονιά να φέρνει.

Μακάρι, αλήθεια, να του θυμίζει ο χρόνος σε ποιές μες στους πολέμους μάχες [αντ. γ]
τη θέση του κράτησε δείχνοντας καρτερική ψυχή,
και κέρδισαν, αυτός και οι δικοί του, με του θεού το χέρι
τιμές που άλλος Έλληνας κανένας δεν τις δρέπει,
50του πλούτου τους αγέρωχο στεφάνι.
Και τώρα, του Φιλοκτήτη τα ίχνη ακολουθώντας, κίνησε για πόλεμο·
απ᾽ την ανάγκη στενεμένος ακόμα κι ο τρανός
φίλον τον λέει καλοπιάνοντάς τον.
Και λένε πως πήγανε στη Λήμνο ήρωες ισόθεοι να φέρουν τον τοξότη,

του Ποίαντα τον γιο, που τον βασάνιζε η πληγή του. [επωδ. γ]
Κι αυτός του Πριάμου την πόλη κούρσεψε και στα δεινά των Δαναών
55έβαλε τέλος· μπορεί μ᾽ ασθενικό να βάδιζε κορμί,
μα από τη Μοίρα ήτανε γραμμένο.
Έτσι και τον Ιέρωνα ας κρατά ο θεός ορθόν στα χρόνια που θα ᾽ρθούνε,
και όσα η ψυχή του πεθυμά να του χαρίζει με το σωστό το μέτρο.
Μούσα, δέξου και τον Δεινομένη να υμνήσω,
αμείβοντας τη νίκη των τεθρίππων.
Στον γιο χαρά δεν είναι ξένη του πατέρα του η νίκη.
60Ελάτε τώρα, ας συνθέσουμε έναν ύμνο αγαπητό στον βασιλιά της Αίτνας.


Γιατ᾽ είναι μόνο απ᾽ τους θεούς [στρ. γ]
που οι ανθρώπινες αξίες φουντώνουν πλέρια
και γίνουντ᾽ έτσι κι οι σοφοί
κι οι δυνατοί στη γλώσσα και στα χέρια.
Μα ελπίζω εγώ, που μελετώ
να υμνήσω τέτοιον άντρα,
πως το χαλκόστομο κοντάρι μου
έξω από το σημάδι δε θα το τινάξω,
45μα τόσο ρίχνοντάς το πιο μακριά
κάθ᾽ ανταγωνιστή θα ξεπεράσω.
Κι έτσι άμποτε ο παντοτινός καιρός
ίσια να τον κατευοδώνει
μέσα στην τωρινή ευτυχία του
μέσα στ᾽ αποχτημένα τ᾽ αγαθά του
και να τον κάνει να ξεχνά
τους μόχθους και τα βάσανά του.

Θα του θυμίζει, αλήθεια, ποιές αντίκρισε [αντ. γ]
με καρτερόψυχη καρδιά πολέμων μάχες,
όταν με τη βοήθεια των θεών κερδίζανε
αξίωμα τέτοιο, που κανένας άλλος
μες στην Ελλάδα δεν τρυγά,
50περήφανο στεφάνωμα του πλούτου.
Και στερνά τώρα, το παράδειγμα
του Φιλοχτήτη ακολουθώντας,
ξεκίνησε για πόλεμο, —που, στην ανάγκη του,
ένας, ως τότε αγέρωχος, με κολακείες
γύρεψε τη φιλία του—
γιατ᾽ έτσι κι απ᾽ τη Λήμνο, όπου τον έφθειρε
το έλκος του, λεν πως ήρθαν να ζητήσουν

ήρωες ισόθεοι και το γιο [επωδ. γ]
του Ποίαντα τον τοξότη·
κι αυτός την πόλη του Πριάμου επόρθησε
κι έβαλε τέλος στων Αργείων τους μόχθους,
55αν κι έσερνε άρρωστο κορμί,
μα έτσ᾽ ήτανε γραμμένο από τη Μοίρα.
Και τον Ιέρων᾽ άμποτε ο Θεός ορθόν
και στα μελλούμενα τα χρόνια να στηρίζει
κι ό,τι ποθεί στην ώρα του να του το δίνει.
Μα έλα τη νίκη του Τεθρίππου ας ψάλομε,
Μούσα, και μπρος στο Δεινομένη,
που ο θρίαμβος του πατέρα του
χαρά δεν του είναι ξένη,
60κι (έπειτ᾽) ας βρούμε για το βασιλιά
της Αίτνας ύμνο να του αρέσει.