Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ

Σαμία (2-3)


(desunt uersus fere xx)
30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ]α[. . . .]κ[. .].
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ].φέροντ᾽ ἰδὼν
. . . . . . . . .]αὐτὸς προσετίθην πανταχοῦ
. . . . . . . . . . . . . .]ησθε πρὸς τὸν γείτονα
. . . . . . ]συνθλάσας τὸ σημεῖον σφόδρα·
35 φ]ιλανθρώπως δὲ πρὸς τὴν τοῦ πατρὸς
Σαμί]αν διέκειθ᾽ ἡ τῆς κόρης μήτηρ, τά τε
πλεῖ]στ᾽ ἦν παρ᾽ αὐταῖς ἥδε καὶ πάλιν ποτὲ
αὕτ]η παρ᾽ ἡμῖν. ἐξ ἀγροῦ δὴ καταδραμὼν
ὑπὸ νύ]κτα γ᾽ εἰς Ἀδώνι᾽ αὐτὰς κατέλαβον
40 συνη]γμένας ἐνθάδε πρὸς ἡμᾶς μετά τινων
ἄλλω]ν γυναικῶν· τῆς δ᾽ ἑορτῆς παιδιὰν
πολλὴ]ν ἐχούσης οἷον εἰκός, συμπαρὼν
ἐγιν]όμην, οἴμοι, θεατής· ἀγρυπνίαν
ὁ θ]όρυβος αὐτῶν ἐνεπόει γάρ μοι τινά·
45 ἐπὶ] τὸ τέγος κήπους γὰρ ἀνέφερόν τινας,
ὠρχο]ῦντ᾽, ἐπαννύχιζον ἐσκεδασμέναι.
ὀκν]ῶ λέγειν τὰ λοίπ᾽, ἴσως αἰσχύνομαι·
ἄλλ᾽]οὐδὲν ὄφελός ἐσθ᾽· ὅμως αἰσχύνομαι.
ἐκύ]ησεν ἡ παῖς· τοῦτο γὰρ φράσας λέγω
50 καὶ τ]ὴν πρὸ τούτου πρᾶξιν. οὐκ ἠρνησάμην
τὴν] αἰτίαν σχών, ἀλλὰ πρότερος ἐνέτυχον
τῇ] μητρὶ τῆς κόρης, ὑπεσχόμην γαμεῖν
τοίν]υν, ἐπὰν ἔλθῃ ποθ᾽ ὁ πατήρ· ὤμοσα.
τὸ π]αιδίον γενόμενον εἴληφ᾽ οὐ πάλαι.
55 ἀπὸ] ταὐτομάτου δὲ συμβέβηκε καὶ μάλα
……]ν ἡ Χρυσὶς —καλοῦμεν τοῦτο γὰρ
αὐτὴν— . . . . . . . . . .] . [.]. . . .νον εὖ πάλαι
(desunt uersus fere xxii)


30[Ο πατέρας με τον γείτονα λείπουν μήνες
τώρα σε ταξίδι. Εμένα άφησαν να φροντίζω,
όχι μόνο το δικό μας σπίτι αλλά και του γείτονα,
που έχει γυναίκα και μια κόρη.
Αυτό το κάνω μ᾽ όλη μου την καρδιά και
με το παραπάνω.]
Η μητέρα της κόρης είχε καλές σχέσεις
35με του πατέρα μου τη φίλη από τη Σάμο,
και πολύ συχνά αυτή βρισκόταν στο σπίτι τους,
όπως κι οι άλλες πότε πότε στο δικό μας.
Μια νύχτα λοιπόν γυρίζω σπίτι από το κτήμα
και τις βρίσκω μαζεμένες εδώ στο σπίτι μας
40μαζί μ᾽ άλλες γυναίκες: γιόρταζαν τα Αδώνια,
διασκέδαζαν για τα καλά, όπως συνήθως γίνεται.
Έμεινα μαζί τους, γιατί μου άρεσε, αλίμονο, το θέαμα.
Έπειτα έκαναν θόρυβο και δεν με άφηναν να κοιμηθώ.
45Ανέβαζαν στη στέγη γλάστρες με φυτά,
χόρευαν και ξεφάντωναν όλη τη νύχτα,
σκόρπιες σ᾽ όλο το σπίτι.
Τί έγινε κατόπιν διστάζω να σας πω,
ίσως ντρέπομαι. Αλλά τί ωφελεί; πάντως ντρέπομαι.
50Η κοπέλα έμεινε έγκυος. Λέγοντας αυτό
λέω κι αυτό που έγινε προηγουμένως.
Δεν αρνήθηκα την ευθύνη μου, αλλά μόνος μου
πήγα στη μητέρα της και υποσχέθηκα
πως θα την πάρω, όταν γυρίσει ο πατέρας μου.
Έδωσα όρκο. Το παιδί γεννήθηκε πριν από λίγες
μέρες και το έχω πάρει στο σπίτι μας.
55Η τύχη μας το έφερε να έχουμε τη Χρυσίδα —
έτσι τη λένε τη Σαμιώτισσα. [Αυτή ανέλαβε
να το φροντίζει, για να μη μάθει ο κόσμος ποιά
είναι η μητέρα του.]
(λείπουν περίπου 22 στίχοι)