Analytic scoring
*Αναλυτική βαθμολόγηση.
Αναλυτική μέθοδος διόρθωσης. Κασσωτάκης 200110:247.
Μερική μέθοδος διόρθωσης. Δημητρόπουλος 1983:113.
Η αναλυτική βαθμολόγηση, που χρησιμοποιείται συχνά στην αξιολόγηση των προφορικών αλλά και των γραπτών δεξιοτήτων, είναι η μέθοδος όπου, σε αντίθεση με την σφαιρική βαθμολόγηση, δίνεται ένας ξεχωριστός βαθμός για τα διαφορετικά χαρακτηριστικά που μπορεί να έχει μια άσκηση. Κατά τον έλεγχο της παραγωγής γραπτού λόγου, όπου δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα αντικειμενικά ερωτήματα, η αναλυτική μέθοδος διόρθωσης είναι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλιστεί κάποια αντικειμενικότητα στη βαθμολόγηση. Για παράδειγμα, στην αξιολόγηση παραγωγής γραπτού λόγου εξετάζονται ξεχωριστά το περιεχόμενο, η οργάνωση και η δομή. Αντίστοιχα, στην παραγωγή του προφορικού λόγου αξιολογούνται η προφορά, ο βαθμός κατανόησης, η ευφράδεια, η ορθότητα και η καταλληλότητα (Davies et al. 1999:7).
Η αναλυτική βαθμολόγηση εφαρμόστηκε ως μέθοδος διόρθωσης, όταν προέκυψε η ανάγκη για αξιοπιστία και αντικειμενικότητα στα αποτελέσματα των άμεσων δοκιμασιών και για τη λεπτομερή ανάλυση των ικανοτήτων των εξεταζόμενων, με σκοπό την πιο ολοκληρωμένη ενημέρωση αυτών που κάνουν χρήση των αποτελεσμάτων των δοκιμασιών (Ηλιοπούλου 2007:3). Για καθένα από τα κριτήρια ή τις κατηγορίες στο πλάνο αξιολόγησης δίνεται ένας διαφορετικός βαθμός, και από το σύνολο των βαθμών προκύπτει ο τελικός βαθμός, που είναι η σύνθεση των εκτιμήσεων.
Ο Δημητρόπουλος δίνει έναν παραπλήσιο ορισμό της μεθόδου διόρθωσης κατά την οποία γίνεται ξεχωριστή διόρθωση της κάθε διάστασης μιας απάντησης, προϋποθέτοντας προκαθορισμό αυτών των ιδιαίτερων διαστάσεων, τόσο στην ερώτηση με τις οδηγίες όσο και στο περίγραμμα της απάντησης, που προϋπάρχει της διόρθωσης (1983:113). Ονομάζει αυτή τη μέθοδο μερική και όχι αναλυτική. Η αντίθετη μέθοδος μπορεί να είναι ευκολότερη, αλλά η μερική θεωρείται πιο αξιόπιστη.
Η πορεία που ακολουθείται, όταν επιλεγεί η συγκεκριμένη μέθοδος διόρθωσης, είναι η εξής: Πρώτο, αποφασίζεται ποιες γλωσσικές υποδεξιότητες θα αξιολογηθούν. Δεύτερο, ορίζονται πριν από την έναρξη με ακρίβεια και σαφήνεια τα σημεία της κλίμακας για κάθε κατηγορία, πρακτική που βοηθά όχι μόνο στη συνέπεια της βαθμολόγησης αλλά και στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Τρίτο, καθορίζεται η βαθμολογική βαρύτητα των επιμέρους κριτηρίων βάσει του βαθμού που αποδίδεται σε κάθε κριτήριο (Ηλιοπούλου 2009:46).
Η αναλυτική μέθοδος διόρθωσης παρουσιάζει μια σειρά από πλεονεκτήματα. Ένα από τα σημαντικότερα είναι ότι μπορεί να προσφέρει ανατροφοδότηση στους μαθητές σχετικά με την πρόοδο που παρουσιάζουν στις επιμέρους ιδιότητες της παραγωγής γραπτού ή προφορικού λόγου.
Ωστόσο, παρουσιάζει και αρκετά μειονεκτήματα. Το σημαντικότερο είναι ότι οι βαθμολογητές μπορεί να επικεντρώσουν την προσοχή τους σε συγκεκριμένα στοιχεία της επίδοσης και έτσι να χάσουν τη συνολική εικόνα. Aυτό το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί με την προσθήκη μιας ολικής ή ολιστικής βαθμολόγησης. Επίσης, αυτή η μέθοδος διόρθωσης είναι πιο χρονοβόρα σε σχέση με την ολική βαθμολόγηση (Hughes 2003:102-3).
Βιβλιογραφία
- Δημητρόπουλος Ε. (1983). Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, η Αξιολόγηση της Σχολικής Επίδοσης. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Πουρνάρα.
- Ηλιοπούλου Κ. (2007). Αξιολόγηση παραγωγής γραπτού λόγου στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αναλυτική προσέγγιση versus Ολιστικής: μια συγκριτική προσέγγιση. Πρόσβαση [on line]: http://ipeir.pde.sch.gr/educonf/2/06DefterovathmiaEkpedefsi/iliopoulou/iliopoulou.pdf [13/01/12].
- Ηλιοπούλου Κ. (2009). Η
αξιολόγηση των γραπτών γλωσσικών δοκιμασιών των αλλόγλωσσων μαθητών της
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο μάθημα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Διδακτορική
διατριβή. Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο
Θεσσαλονίκης.
- Κασσωτάκης Μ. (200110). Η Αξιολόγηση της επιδόσεως των μαθητών: Μέσα, Μέθοδοι, προβλήματα, προοπτικές. Αθήνα: Εκδ. Γρηγόρη.
- Davies A., Brown A., Elder C., Hill K., Lumley T., McNamara T. (1999). Dictionary of Language Testing. Cambridge: University of Cambridge Local Examinations Syndicate.
Hughes A (2003). Testing for Language Teachers. Cambridge: Cambridge University Press.