Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και διδασκαλία της ελληνικής
Παραγωγή γραπτού λόγου και κατανόηση ηλεκτρονικού λόγου από εφήβους:ανάλυση λαθών
Εισαγωγή
Στο παρόν κείμενο επιχειρείται η καταγραφή της επίδοσης παιδιών 14-16 χρόνων σε δύο βασικές διαστάσεις του γραμματισμού, που είναι απαραίτητο να έχουν κατακτήσει τα παιδιά με την αποφοίτησή τους από την υποχρεωτική εκπαίδευση.
Η πρώτη διάσταση, η παραγωγή ορθού γραπτού λόγου σε επίπεδο γραμματικών δομών και λεξιλογίου, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους των εκπαιδευτικών συστημάτων και κυρίως του μαθήματος της γλωσσικής διδασκαλίας. Στο παρελθόν, μάλιστα, ταυτιζόταν απολύτως ο στόχος του μαθήματος αυτού με την κατάκτηση της συγκεκριμένης γνώσης και δεξιότητας. Σήμερα, η γλωσσική αυτή ικανότητα θεωρείται ως μέρος αυτών που αποκαλούνται 'βασικά', γύρω από τα οποία διεξάγεται μια έντονη συζήτηση στον αγγλόφωνο κυρίως κόσμο. Προκειμένου να αποτυπώσουμε την επίδοση των παιδιών στον τομέα αυτό, επιλέξαμε να ελέγξουμε κείμενα που γράφτηκαν σε μία πρακτική, που έχει πολλά κοινά με καθημερινές (επίσημου και ημιεπίσημου χαρακτήρα) κοινωνικές πρακτικές, όπου είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθεί η γραφή. Σε μια τέτοια πρακτική μπορεί να ενταχθεί και το συγκεκριμένο συμβάν, της συμπλήρωσης ενός ερωτηματολογίου, από τη συμπλήρωση των ανοιχτών ερωτήσεων του οποίου προέρχεται και το γραπτό μαθητικό υλικό που ερευνήθηκε.
Η δεύτερη διάσταση, η κατανόηση της γλωσσικής πληροφορίας που προέρχεται από νέες μορφές κειμενικότητας, όπως είναι τα αποτελέσματα που δίνουν οι μηχανές κατά την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, αποτελεί μια από τις νέες πτυχές του γραμματισμού. Συχνά στη βιβλιογραφία αποκαλούνται ως 'νέα βασικά' (New Basics) ή ως νέοι γραμματισμοί (New Literacies) (Lankshear & Knobel 2003, Leu et al 2004). Η κατανόηση των κειμένων αυτών προϋποθέτει την κατάκτηση των βασικών, όπως η ικανότητα κατανόησης της γλωσσικής πληροφορίας, αλλά και το συνδυασμό τους με νέες γλωσσικές και τεχνικές δεξιότητες. Οι νέες αυτές μορφές γραμματισμού έχουν ενσωματωθεί εξαιρετικά περιθωριακά στο μάθημα της ελληνικής γλώσσας και στην τεχνική τους διάσταση διδάσκονται στο μάθημα της πληροφορικής[3]. Η ικανότητα των παιδιών στην κατανόηση της νέας αυτής κειμενικότητας ελέγχεται μέσω ενός ερωτήματος του ίδιου ερωτηματολογίου, που είχε αυτόν ακριβώς το στόχο.
Στη συνέχεια, θα συζητήσουμε εν συντομία το θέμα της αξιολόγησης και της γλωσσικής αξιολόγησης σήμερα, θα παραθέσουμε κάποια επιπλέον στοιχεία που σχετίζονται με το μεθοδολογικό πλαίσιο της έρευνας και θα παρουσιάσουμε αναλυτικά τα ευρήματα. Στο τελευταίο μέρος συνοψίζονται και συζητούνται τα ευρήματά μας. Η έρευνα εστιάζει το ενδιαφέρον της στις διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται ανάμεσα σε εφήβους που έχουν την ελληνική ως μητρική και ως δεύτερη γλώσσα. Η διγλωσσία ως μεταβλητή αποτελεί και τον άξονα της όλης μας ανάλυσης.
3 Βλ. Πληροφορική Γυμνασίου. Βιβλίο του μαθητή. Σελ. 230-232.