Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και διδασκαλία της ελληνικής
Αξιοποίηση των ΤΠΕ στην ελληνική εκπαίδευση
Σύνδεση με την έρευνα
Στην αρχή του παρόντος κειμένου αναφερθήκαμε σε τρεις προηγούμενες έρευνες (Κουτσογιάννης 1998, 2001, Koutsogiannis2001) οι οποίες ανέδειξαν τη συνθετότητα του υπό συζήτηση θέματος. Και οι τρεις εκείνες έρευνες πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια προσπαθειών που με την ενίσχυση Κοινοτικών Προγραμμάτων Στήριξης απέβλεπαν στη διδακτική αξιοποίηση των υπολογιστών στη διδασκαλία. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι από την πρώτη προσπάθεια, που περιγράφει απόπειρα του 1994-1995, μέχρι την τελευταία, που περιγράφεται εδώ, υπάρχει πρόοδος. Αυτή έχει να κάνει με τη δημιουργία υποδομών, που λειτουργούν οπωσδήποτε καλύτερα, με την ανάπτυξη λογισμικού, με ένα σαφές σχέδιο για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, το οποίο όπως είδαμε τυγχάνει συνολικής αποδοχής. Πολλές από τις θετικές αυτές επισημάνσεις επισημαίνονται και από την έρευνα του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας, που επιχείρησε μια συνολική αποτίμηση της Οδύσσειας (ΚΕΕ 2005β).
Το πρόβλημα, ωστόσο, που αναδεικνύεται και από την παρούσα έρευνα, αλλά και από τις προηγούμενες που προαναφέρθηκαν, είναι σημαντικό και σχετίζεται με τον τρόπο που οι ΤΠΕ προσεγγίζονται σε σχέση με την εκπαίδευση. Η έμφαση δίνεται στον υπολογιστή ως εργαλείο και τις δυνατότητες που έχει να συνεισφέρει στην αλλαγή των δεδομένων στην εκπαίδευση. Από τη δική μας μακροχρόνια έρευνα, η οποία εμπλουτίζεται με πολλά νέα δεδομένα και από την παρούσα μελέτη, προκύπτει ότι το θέμα είναι εξαιρετικά πιο σύνθετο και το συμπέρασμα προφανές: δεν είναι δυνατό να σχεδιάζονται η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και η εισαγωγή των ΤΠΕ στη διδακτική διαδικασία ως απομονωμένες δραστηριότητες. Αυτό (η εισαγωγή των ΤΠΕ στη διδακτική διαδικασία) θα πρέπει να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο μιας συνολικής εκπαιδευτικής πολιτικής, όπου τα επιμέρους στοιχεία του συστήματος θα συλλειτουργούν προς έναν τελικό στόχο.
Αυτή τη στιγμή πολλά στοιχεία του εκπαιδευτικού συστήματος, που αναλύθηκαν στο παρόν κείμενο, λειτουργούν προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση και περιορίζουν σημαντικά ή και εξουδετερώνουν τις όποιες πρωτοβουλίες αναλαμβάνονται. Το πρόβλημα, επομένως, δεν είναι τόσο η ύπαρξη υποδομών, η ανάπτυξη λογισμικού και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, αλλά η χάραξη μιας συνολικής εκπαιδευτικής πολιτικής. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας πολιτικής, μπορεί καλύτερα να συζητηθεί και η όποια αντιμετώπιση των ΤΠΕ σε σχέση με τη γλώσσα και τη (γλωσσική) διδασκαλία, γενικότερα. Ενόσω μια τέτοια συνολική πολιτική-στρατηγική απουσιάζει η έρευνα θα αναδεικνύει λίγο -πολύ ανάλογα με την παρούσα μελέτη συμπεράσματα, τα οποία δεν αποτελούν, άλλωστε, ελληνική πρωτοτυπία (Κουτσογιάννης 1998, Snyder2001).